لیکویید شدن یا کال مارجین چیست و چه زمانی اتفاق می افتد؟
بازار ارزهای دیجیتال به سرمایهگذاریهای خطرناک و نوسانات شدید قیمت در میان مردم جهان شهرت دارد. با وجود اینکه نوسانات این بازار چالشهایی را برای قانونگذاران ایجاد کرده است، در مقایسه با کلاسهای دارایی سنتی مانند سهام و کالا، بازار ارزهای دیجیتال فرصتی برای به دست آوردن سودهای چشمگیر در میان سرمایهگذاران ایجاد کرده است.
افزایش این نوسان، پتانسیلی است که سبب به وجود آمدن موقعیتهای معاملاتی بیشتر از طریق متدهای معاملاتی مانند Margin trading ،perpetual swaps و futures میشود. معاملات مشتقه قراردادهای مبتنی بر قیمت یک دارایی پایه هستند که این امکان را به معاملهگران میدهند تا بر قیمت آینده آن دارایی شرطبندی کنند.
معاملات مشتقه کریپتو، برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ به بازار معرفی شده و در سالهای اخیر، بهویژه در میان سرمایهگذاران خردهفروشی gung-ho که بهدنبال حداکثر بهرهبرداری از استراتژیهای معاملاتی خود هستند، محبوبیت بالایی یافته است.
برای مثال معاملهگران میتوانند از طریق معاملات مارجین پتانسیل درآمدزایی و سوددهی خود را با استفاده از وجوه قرض گرفته شده از صرافیهای دیجیتالی افزایش دهند. صرافی کوینکس، صرافی کوکوین و صرافی بای بیت تعدادی از صرافیهای متمرکز رمزنگاریشدهای هستند که امکان انجام معاملات مارجین را برای کاربران خود فراهم کردهاند.
توجه داشته باشید این نوع معاملات مانند شمشیر دو لبه عمل میکنند؛ یعنی همانطور که معاملات مشتقه سبب افزایش پوزیشنهای سودآور معاملهگران میشوند، به همان اندازه نیز خطر لیکویید شدن یا از دست دادن سرمایه معاملهگر نیز وجود دارد.
فهرست این مقاله
لیکویید شدن چیست؟
لیکویید شدن یا Liquidation به فرایندی گفته میشود که در آن معاملهگر همه سرمایه خود در پوزیشن مارجین را از دست بدهد و ضرر کند. اصولاً این پروسه هنگام سقوط قیمت بازار اتفاق میافتد؛ با این حال در فضای ارزهای دیجیتال، اصطلاح لیکویید شدن، عمدتاً بهمنظور توصیف بستهشدن اجباری پوزیشن معاملهگر بهدنبال از دست رفتن تمام یا بخشی از حاشیه اولیه (Initial margin) استفاده میشود.
انواع لیکوئیدیشن
لیکویید شدن را میتوان به دو گروه جزئی (Partial) و کلی (Total) تقسیم کرد:
لیکویید شدن جزئی: بهمنظور کاهش پوزیشن و اهرم فشاری که معاملهگر تعیین کرده، پوزیشن مذکور را تا حدی زود میبندد.
لیکویید شدن کلی: هنگام بستن پوزیشن، از تمام حاشیه اولیهای که معاملهگر تعیین کرده، استفاده شده است.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی مارجین نوعی از متدهای معاملاتی در برخی صرافیهای دیجیتالی هستند که براساس آن معاملهگر میتوان با وجوه قرض گرفته شده از افراد شخص ثالث مانند صرافی وارد معامله شود. درواقع این متد درست مانند قرضگرفتن یا وامگرفتن پول از یک فرد یا نهاد دیگر برای خرید رمز ارز عمل میکند. این روش معاملاتی به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا اندازه پوزیشن معاملاتی خود را با استفاده از ابزاری به نام leverage یا اهرم فشار، افزایش دهند و تنظیم کنند.
برای استفاده از پلتفرم معاملاتی مارجین لازم است معاملهگر مراحل احراز هویت در صرافی را سپری کند و سپس مقداری رمز ارز یا فیات را بهعنوان وثیقه که به Initial Margin معروف است، نزد صرافی قرار دهد. این مارجین اولیه مانند یک صندوق بیمه برای صرافی عمل میکند؛ برای مثال، اگر از یک اهرم فشار ۵× در مارجین اولیه ۱۰۰ دلاری استفاده کنید، یک وام ۴۰۰ دلاری به شما داده میشود و پوزیشن معاملاتی شما از ۱۰۰ به ۴۰۰ دلار افزایش مییابد.
چه زمانی لیکویید شدن اتفاق میافتد؟
لیکویید شدن زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر نتواند الزامات تعیینشده در پوزیشن مارجین خود را بهدرستی برآورده کند. در واقع مارجین به درصدی از ارزش کل معامله گفته میشود که بهمنظور بازکردن و حفظ پوزیشن باید نزد صرافی سپرده شود.
زمانی که حساب مارجین معاملهگر به پایینتر از سطح توافقشده با صرافی برسد، صرافی بهطور خودکار پوزیشن را بسته و سرمایهگذار سرمایه خود را از دست میدهد. میزان ضرر معاملهگر به اهرم فشار تعیینشده و میزان کاهش قیمت بازار بستگی دارد. در برخی از موارد لیکوئیدیشن سبب ازدسترفتن کل سرمایه فرد میشود.
اگر پوزیشن اهرمدار شما به آستانه لیکویید شدن برسد، با یک Margin call مواجه خواهید شد. این فراخوان به شما میگوید که لازم است مارجین بیشتری ایجاد کنید. در این زمان دو گزینه پیش روی معاملهگر است: ۱. بهمنظور بالابردن مجدد اهرم به اندازه مورد نیاز، وجوه بیشتر به مارجین اضافه شود. ۲. صرافی بهطور خودکار پوزیشن فرد را لیکوئید کند.
مفهوم قیمت لیکوئیدیشن
قیمت لیکوئیدیشن (انحلال) یا Liquidation price نقطهای است که در آن پوزیشن لوریجدار معاملهگر بهطور خودکار بسته میشود. عواملی که بر آن تأثیرگذار هستند عبارتاند از:
اهرم استفادهشده
نرخ مارجین نگهداری
قیمت رمز ارز
ماندهحساب
قیمت لیکوئیدیشن توسط صرافیها استفادهشده محاسبه شده و ممکن است میانگینی از چندین صرافی بزرگ دیجیتالی باشد. زمانی که قیمت رمز ارز مدنظر از آستانه قیمت لیکوئیدیشن عبور کند، فرایند لیکویید شدن شروع میشود.
از آنجا که قیمت ارزهای دیجیتال بهطور مدام در حال تغییر است، لازم است از آخرین اخبار مطلع باشید و سودآوربودن پوزیشن ایجادشده را دوباره بررسی کنید؛ در غیر این صورت به احتمال زیاد سرمایه شما لیکوئید شده و متضرر میشوید.
چطور از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟
وقتی درباره معامله در بازارهای سرمایه، از جمله ارزهای دیجیتال و متدهای معاملاتی خاص مانند معاملات مارجین صحبت میشود، بیشک مدیریت ریسک مهمترین نکته است. در این موارد لازم است هدف اصلی معاملهگر حتی پیش از رسیدن به سود به حداقل رساندن سطح ضرر احتمالی باشد. از آنجا که خطر از دست دادن سرمایه در بازار ارزهای دیجیتال اجتنابناپذیر است، بهرهگیری از مکانیسمهایی که به بقای معاملهگر در بازار کمک کنند، ضروری به نظر میرسد.
از آنجا که همواره احتمال از دست دادن دارایی هنگام انجام معاملات وجود دارد، استفاده از استراتژیهای معاملاتی هوشمند مانند استفاده از لوریج کمتر و نظارت مارجین میتواند به جلوگیری از لیکویید شدن دارایی کاربر کمک کند. علاوه بر این، صرافیهای دیجیتالی صندوقهای بیمه را راهی برای به حداقل رساندن اینگونه از ضررها به کاربران ارائه میدهند.
صندوقهای بیمه صرافیهای دیجیتالی
صندوق بیمه یک استخر ذخیره وجوه است که بهعنوان یک مکانیسم محافظتی در برابر ضررهای احتمالی بیش از اندازه در معاملات، عمل کرده و از آن برای پوشش ضرر قرارداد استفاده میشود. زمانی که پوزیشن یک معاملهگر در قیمتی بهتر از قیمت ورشکستی لیکوئید شود (قیمتی که زیان معاملهگر برابر با مارجین اولیه است)، هر سودی به صندوق بیمه وارد میشود.
از طرف دیگر، اگر قیمت لیکوئیدیشن کمتر از قیمت ورشکستگی (bankruptcy price) باشد، ضرر پوزیشن از میزان مارجین اولیه تعیینشده توسط معاملهگر بیشتر خواهد شد. در این حالت، صندوق بیمه این کسری را پوشش خواهد داد؛ برای مثال، جان و آلیس پوزیشنهای لانگ مختلف بیت کوین را با قیمت ورشکستگی بهترتیب ۴۰ هزار و ۳۹.۵۰۰ دلار افتتاح کرده و هر دوی آنها دارای قیمت لیکوئیدیشن ۴۰.۲۰۰ دلار هستند؛ درنتیجه زمانی که دارایی آنها لیکوئید میشود، جان در ۴۰ هزار دلار لیکوئیده شده و از صندوق بیمه وی برداشت میشود؛ درحالیکه آلیس براساس آخرین قیمت معاملهشده ۳۹.۸۰۰ دلار، با قیمت ۳۹.۵۰۰ دلار منحل میشود.
استراتژی خروج از لیکوییدیشن
هنگام بازکردن یک پوزیشن و تعیین میزان اهرم فشار (لوریج)، گزینههای مؤثری برای کاهش احتمال لیکویید شدن دارایی در دسترس هستند. گزینه Stop Loss یکی از آنهاست که بهعنوان سفارش Stop Order یا Stop Market نیز شناخته میشود؛ نوعی سفارشگذاری پیشرفته که در بیشتر صرافیهای ارزهای دیجیتال در دسترس کاربران قرار دارد. سرمایهگذار با استفاده از این گزینه به صرافی دستور میدهد تا بهمحض اینکه دارایی وی به یک نقطه قیمت خاص رسید، آن را بفروشد. هنگام ایجاد سفارش توقف ضرر، لازم است موارد زیر را تنظیم کنید:
Stop Price/ قیمت توقف: قیمتی که در آن سفارش Stop Loss معاملهگر اجرا میشود.
Sell Price/ قیمت فروش: قیمتی که معاملهگر قصد دارد دارایی دیجیتالی مدنظر خود را در آن قیمت بفروشد.
Size/ اندازه: میزانی از رمز ارز مدنظر که قصد فروش آن را دارید.
اگر قیمت بازار به قیمت Stop Price تعیینشده توسط معاملهگر برسد، سفارش Stop Order وی بهصورت خودکار اجرا میشود و دارایی مدنظر به قیمت و میزان از قبل تعیینشده به فروش میرسد. اگر معاملهگر احساس کند وضعیت بازار با سرعت برخلاف انتظار پیش میرود، میتواند میزان Sell Price را پایینتر از Stop Price قرار میدهد؛ زیرا در این صورت احتمال فروش سفارش بالا میرود. همانطور که مشخص شد، هدف اولیه ثبت سفارش Stop Loss، محدودکردن ضررهای احتمالی است. برای در نظر گرفتن تمام جنبهها باید دو سناریوی زیر را در نظر داشته باشید.
یک معاملهگر ۵.۰۰۰ دلار در حساب خود دارد، اما تصمیم میگیرد برای ایجاد پوزیشن ۱.۰۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۱۰۰ دلار و اهرم فشار ۱۰× استفاده کرده و یک Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی خود تنظیم میکند. در این مثال، معاملهگر میتواند بهطور بالقوه ۲۵ دلار را در این معامله از دست میدهد، این میزان تنها ۰.۵ درصد از گل حساب وی است، اما اگر معاملهگر از گزینه توقف ضرر استفاده نکند، درصورت کاهش قیمت ۱۰ درصدی دارایی، پوزیشن وی لیکوئید میشود.
معاملهگر دیگری ۵۰۰۰ دلار در حساب معاملاتی خود دارد. این شخص برای ایجاد پوزیشن ۷۵۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۲۵۰۰ دلار و اهرم ۳ × استفاده میکند. با قراردادن Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی، این معاملهگر میتواند در این معامله ۱۸۷.۵ دلار از دست بدهد. این میزان به معنای ۳.۷۵ درصد ضرر از کل حساب وی است.
نکته: درحالیکه استفاده از اهرم فشار بالا همواره بسیار پرخطر در نظر گرفته میشود، این فاکتور زمانی اهمیت پیدا میکند که اندازه پوزیشن شما بسیار بزرگ باشد (مانند سناریو دوم). بهعنوان یک قاعده کلی، سعی کنید در هر معامله میزان ضرر را کمتر از ۱.۵ درصد از کل اندازه حساب خود نگه دارید.
تفاوت Forced Liquidation با Liquidation
اصطلاح لیکویید شدن (Liquidation) در بازارهای سرمایه به معنای تبدیل داراییها به پول نقد است، اما لیکویید شدن در معاملات ارزهای دیجیتال، به تبدیل غیرارادی داراییهای کریپتو به پول نقد یا معادلهای نقدی دیگر مانند استیبل کوین اشاره دارد. از طرف دیگر، لیکویید شدن اجباری (Forced Liquidation) زمانی اتفاق میافتد که معاملهگران نتوانند مارجین موردنیاز تعیینشده برای یک موقعیت اهرمی مشخصشده را برآورده کنند.
تفاوت اصلی این دو در این است که در انحلال اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی اجباری پوزیشن معاملاتی معاملهگر بهطور خودکار توسط صرافی بسته میشود، اما در انحلال معمولی، معاملهگر بهطور داوطلبانه تصمیم به نقدکردن دارایی خود میکند. تفاوت دیگر آنها این است که لیکویید شدن در سایر بازارهای سرمایه ممکن است بهتدریج انجام شود، اما در انحلال اجباری تمام پوزیشنهای معاملاتی فرد همزمان بسته میشوند.
انحلال اجباری معاملهگران را از متحملشدن هرگونه ضرر اضافی محافظت میکند و به آنها این امکان را میدهد تا کنترل بیشتری بر پوزیشن خود داشته باشند. از طرف دیگر در انحلال اجباری همه پوزیشنها بهطور همزمان بسته شده و این امر به از دست رفتن فرصتهای معاملاتی فرد منجر میشود.
نتیجهگیری
قبل از آنکه شروع به استفاده از امکانات صرافیهای دیجیتالی مانند معاملات مارجین و فیوچرز کنید، لازم است بهطور کامل با این نوع معاملات آنها آشنا شوید و اطلاعات لازم را کسب کنید؛ چراکه معاملات اهرمی، به همان اندازه که سودبخش هستند، ممکن است به لیکویید شدن سرمایه شما منجر شوند.
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
لیکویید شدن یا کال مارجین چیست و چه زمانی اتفاق می افتد؟
بازار ارزهای دیجیتال به سرمایهگذاریهای خطرناک و نوسانات شدید قیمت در میان مردم جهان شهرت دارد. با وجود اینکه نوسانات این بازار چالشهایی را برای قانونگذاران ایجاد کرده است، در مقایسه با کلاسهای دارایی سنتی مانند سهام و کالا، بازار ارزهای دیجیتال فرصتی برای به دست آوردن سودهای چشمگیر در میان سرمایهگذاران ایجاد کرده است.
افزایش این نوسان، پتانسیلی است که سبب به وجود آمدن موقعیتهای معاملاتی بیشتر از طریق متدهای معاملاتی مانند Margin trading ،perpetual swaps و futures میشود. معاملات مشتقه قراردادهای مبتنی بر قیمت یک دارایی پایه هستند که این امکان را به معاملهگران میدهند تا بر قیمت آینده آن دارایی شرطبندی کنند.
معاملات مشتقه کریپتو، برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ به بازار معرفی شده و در سالهای اخیر، بهویژه در میان سرمایهگذاران خردهفروشی gung-ho که بهدنبال حداکثر بهرهبرداری از استراتژیهای معاملاتی خود هستند، محبوبیت بالایی یافته است.
برای مثال معاملهگران میتوانند از طریق معاملات مارجین پتانسیل درآمدزایی و سوددهی خود را با استفاده از وجوه قرض گرفته شده از صرافیهای دیجیتالی افزایش دهند. صرافی کوینکس، صرافی کوکوین و صرافی بای بیت تعدادی از صرافیهای متمرکز رمزنگاریشدهای هستند که امکان انجام معاملات مارجین را برای کاربران خود فراهم کردهاند.
توجه داشته باشید این نوع معاملات مانند شمشیر دو لبه عمل میکنند؛ یعنی همانطور که معاملات مشتقه سبب افزایش پوزیشنهای سودآور معاملهگران میشوند، به همان اندازه نیز خطر لیکویید شدن یا از دست دادن سرمایه معاملهگر نیز وجود دارد.
فهرست این مقاله
لیکویید شدن چیست؟
لیکویید شدن یا Liquidation به فرایندی گفته میشود که در آن معاملهگر همه سرمایه خود در پوزیشن مارجین را از دست بدهد و ضرر کند. اصولاً این پروسه هنگام سقوط قیمت بازار اتفاق میافتد؛ با این حال در فضای ارزهای دیجیتال، اصطلاح لیکویید شدن، عمدتاً بهمنظور توصیف بستهشدن اجباری پوزیشن معاملهگر بهدنبال از دست رفتن تمام یا بخشی از حاشیه اولیه (Initial margin) استفاده میشود.
انواع لیکوئیدیشن
لیکویید شدن را میتوان به دو گروه جزئی (Partial) و کلی (Total) تقسیم کرد:
لیکویید شدن جزئی: بهمنظور کاهش پوزیشن و اهرم فشاری که معاملهگر تعیین کرده، پوزیشن مذکور را تا حدی زود میبندد.
لیکویید شدن کلی: هنگام بستن پوزیشن، از تمام حاشیه اولیهای که معاملهگر تعیین کرده، استفاده شده است.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین نوعی از متدهای معاملاتی در برخی صرافیهای دیجیتالی هستند که براساس آن معاملهگر میتوان با وجوه قرض گرفته شده از افراد شخص ثالث مانند صرافی وارد معامله شود. درواقع این متد درست مانند قرضگرفتن یا وامگرفتن پول از یک فرد یا نهاد دیگر برای خرید رمز ارز عمل میکند. این روش معاملاتی به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا اندازه پوزیشن معاملاتی خود را با استفاده از ابزاری به نام leverage یا اهرم فشار، افزایش دهند و تنظیم کنند.
برای استفاده از پلتفرم معاملاتی مارجین لازم است معاملهگر مراحل احراز هویت در صرافی را سپری کند و سپس مقداری رمز ارز یا فیات را بهعنوان وثیقه که به Initial Margin معروف است، نزد صرافی قرار دهد. این مارجین اولیه مانند یک صندوق بیمه برای صرافی عمل میکند؛ برای مثال، اگر از یک اهرم فشار ۵× در مارجین اولیه ۱۰۰ دلاری استفاده کنید، یک وام ۴۰۰ دلاری به شما داده میشود و پوزیشن معاملاتی شما از ۱۰۰ به ۴۰۰ دلار افزایش مییابد.
چه زمانی لیکویید شدن اتفاق میافتد؟
لیکویید شدن زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر نتواند الزامات تعیینشده در پوزیشن مارجین خود را بهدرستی برآورده کند. در واقع مارجین به درصدی از ارزش کل معامله گفته میشود که بهمنظور بازکردن و حفظ پوزیشن باید نزد صرافی سپرده شود.
زمانی که حساب مارجین معاملهگر به پایینتر از سطح توافقشده با صرافی برسد، صرافی بهطور خودکار پوزیشن را بسته و سرمایهگذار سرمایه خود را از دست میدهد. میزان ضرر معاملهگر به اهرم فشار تعیینشده و میزان کاهش قیمت بازار بستگی دارد. در برخی از موارد لیکوئیدیشن سبب ازدسترفتن کل سرمایه فرد میشود.
اگر پوزیشن اهرمدار شما به آستانه لیکویید شدن برسد، با یک Margin call مواجه خواهید شد. این فراخوان به شما میگوید که لازم است مارجین بیشتری ایجاد کنید. در این زمان دو گزینه پیش روی معاملهگر است: ۱. بهمنظور بالابردن مجدد اهرم به اندازه مورد نیاز، وجوه بیشتر به مارجین اضافه شود. ۲. صرافی بهطور خودکار پوزیشن فرد را لیکوئید کند.
مفهوم قیمت لیکوئیدیشن
قیمت لیکوئیدیشن (انحلال) یا Liquidation price نقطهای است که در آن پوزیشن لوریجدار معاملهگر بهطور خودکار بسته میشود. عواملی که بر آن تأثیرگذار هستند عبارتاند از:
اهرم استفادهشده
نرخ مارجین نگهداری
قیمت رمز ارز
ماندهحساب
قیمت لیکوئیدیشن توسط صرافیها استفادهشده محاسبه شده و ممکن است میانگینی از چندین صرافی بزرگ دیجیتالی باشد. زمانی که قیمت رمز ارز مدنظر از آستانه قیمت لیکوئیدیشن عبور کند، فرایند لیکویید شدن شروع میشود.
از آنجا که قیمت ارزهای دیجیتال بهطور مدام در حال تغییر است، لازم است از آخرین اخبار مطلع باشید و سودآوربودن پوزیشن ایجادشده را دوباره بررسی کنید؛ در غیر این صورت به احتمال زیاد سرمایه شما لیکوئید شده و متضرر میشوید.
چطور از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟
وقتی درباره معامله در بازارهای سرمایه، از جمله ارزهای دیجیتال و متدهای معاملاتی خاص مانند معاملات مارجین صحبت میشود، بیشک مدیریت ریسک مهمترین نکته است. در این موارد اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی لازم است هدف اصلی معاملهگر حتی پیش از رسیدن به سود به حداقل رساندن سطح ضرر احتمالی باشد. از آنجا که خطر از دست دادن سرمایه در بازار ارزهای دیجیتال اجتنابناپذیر است، بهرهگیری از مکانیسمهایی که به بقای معاملهگر در بازار کمک کنند، ضروری به نظر میرسد.
از آنجا که همواره احتمال از دست دادن دارایی هنگام انجام معاملات وجود دارد، استفاده از استراتژیهای معاملاتی هوشمند مانند استفاده از لوریج کمتر و نظارت مارجین میتواند به جلوگیری از لیکویید شدن دارایی کاربر کمک کند. علاوه بر این، صرافیهای دیجیتالی صندوقهای بیمه را راهی برای به حداقل رساندن اینگونه از ضررها به کاربران ارائه میدهند.
صندوقهای بیمه صرافیهای دیجیتالی
صندوق بیمه یک استخر ذخیره وجوه است که بهعنوان یک مکانیسم محافظتی در برابر ضررهای احتمالی بیش از اندازه در معاملات، عمل کرده و از آن برای پوشش ضرر قرارداد استفاده میشود. زمانی که پوزیشن یک معاملهگر در قیمتی بهتر از قیمت ورشکستی لیکوئید شود (قیمتی که زیان معاملهگر برابر با مارجین اولیه است)، هر سودی به صندوق بیمه وارد میشود.
از طرف دیگر، اگر قیمت لیکوئیدیشن کمتر از قیمت ورشکستگی (bankruptcy price) باشد، ضرر پوزیشن از میزان مارجین اولیه تعیینشده توسط معاملهگر بیشتر خواهد شد. در این حالت، صندوق بیمه این کسری را پوشش خواهد داد؛ برای مثال، جان و آلیس پوزیشنهای لانگ مختلف بیت کوین را با قیمت ورشکستگی بهترتیب ۴۰ هزار و ۳۹.۵۰۰ دلار افتتاح کرده و هر دوی آنها دارای قیمت لیکوئیدیشن ۴۰.۲۰۰ دلار هستند؛ درنتیجه زمانی که دارایی آنها لیکوئید میشود، جان در ۴۰ هزار دلار لیکوئیده شده و از صندوق بیمه وی برداشت میشود؛ درحالیکه آلیس براساس آخرین قیمت معاملهشده ۳۹.۸۰۰ دلار، با قیمت ۳۹.۵۰۰ دلار منحل میشود.
استراتژی خروج از لیکوییدیشن
هنگام بازکردن یک پوزیشن و تعیین میزان اهرم فشار (لوریج)، گزینههای مؤثری برای کاهش احتمال لیکویید شدن دارایی در دسترس هستند. گزینه Stop Loss یکی از آنهاست که بهعنوان سفارش Stop Order یا Stop Market نیز شناخته میشود؛ نوعی سفارشگذاری پیشرفته که در بیشتر صرافیهای ارزهای دیجیتال در دسترس کاربران قرار دارد. سرمایهگذار با استفاده از این گزینه به صرافی دستور میدهد تا بهمحض اینکه دارایی وی به یک نقطه قیمت خاص رسید، آن را بفروشد. هنگام ایجاد سفارش توقف ضرر، لازم است موارد زیر را تنظیم کنید:
Stop Price/ قیمت توقف: قیمتی که در آن سفارش Stop Loss معاملهگر اجرا میشود.
Sell Price/ قیمت فروش: قیمتی که معاملهگر قصد دارد دارایی دیجیتالی مدنظر خود را در آن قیمت بفروشد.
Size/ اندازه: میزانی از رمز ارز مدنظر که قصد فروش آن را دارید.
اگر قیمت بازار به قیمت Stop Price تعیینشده توسط معاملهگر برسد، سفارش Stop Order وی بهصورت خودکار اجرا میشود و دارایی مدنظر به قیمت و میزان از قبل تعیینشده به فروش میرسد. اگر معاملهگر احساس کند وضعیت بازار با سرعت برخلاف انتظار پیش میرود، میتواند میزان Sell Price را پایینتر از Stop Price قرار میدهد؛ زیرا در این صورت احتمال فروش سفارش بالا میرود. همانطور که مشخص شد، هدف اولیه ثبت سفارش Stop Loss، محدودکردن ضررهای احتمالی است. برای در نظر گرفتن تمام جنبهها باید دو سناریوی زیر را در نظر داشته باشید.
یک معاملهگر ۵.۰۰۰ دلار در حساب خود دارد، اما تصمیم میگیرد برای ایجاد پوزیشن ۱.۰۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۱۰۰ دلار و اهرم فشار ۱۰× استفاده کرده و یک Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی خود تنظیم میکند. در این مثال، معاملهگر میتواند بهطور بالقوه ۲۵ دلار را در این معامله از دست میدهد، این میزان تنها ۰.۵ درصد از گل حساب وی است، اما اگر معاملهگر از گزینه توقف ضرر استفاده نکند، درصورت کاهش قیمت ۱۰ درصدی دارایی، اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی پوزیشن وی لیکوئید میشود.
معاملهگر دیگری ۵۰۰۰ دلار در حساب معاملاتی خود دارد. این شخص برای ایجاد پوزیشن ۷۵۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۲۵۰۰ دلار و اهرم ۳ × استفاده میکند. با قراردادن Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی، این معاملهگر میتواند در این معامله ۱۸۷.۵ دلار از دست بدهد. این میزان به معنای ۳.۷۵ درصد ضرر از کل حساب وی است.
نکته: درحالیکه استفاده از اهرم فشار بالا همواره بسیار پرخطر در نظر گرفته میشود، این فاکتور زمانی اهمیت پیدا میکند که اندازه پوزیشن شما بسیار بزرگ باشد (مانند سناریو دوم). بهعنوان یک قاعده کلی، سعی کنید در هر معامله میزان ضرر را کمتر از ۱.۵ درصد از کل اندازه حساب خود نگه دارید.
تفاوت Forced Liquidation با Liquidation
اصطلاح لیکویید شدن (Liquidation) در بازارهای سرمایه به معنای تبدیل داراییها به پول نقد است، اما لیکویید شدن در معاملات ارزهای دیجیتال، به تبدیل غیرارادی داراییهای کریپتو به پول نقد یا معادلهای نقدی دیگر مانند استیبل کوین اشاره دارد. از طرف دیگر، لیکویید شدن اجباری (Forced Liquidation) زمانی اتفاق میافتد که معاملهگران نتوانند مارجین موردنیاز تعیینشده برای یک موقعیت اهرمی مشخصشده را برآورده کنند.
تفاوت اصلی این دو در این است که در انحلال اجباری پوزیشن معاملاتی معاملهگر بهطور خودکار توسط صرافی بسته میشود، اما در انحلال معمولی، معاملهگر بهطور داوطلبانه تصمیم به نقدکردن دارایی خود میکند. تفاوت دیگر آنها این است که لیکویید شدن در سایر بازارهای سرمایه ممکن است بهتدریج انجام شود، اما در انحلال اجباری تمام پوزیشنهای معاملاتی فرد همزمان بسته میشوند.
انحلال اجباری معاملهگران را از متحملشدن هرگونه ضرر اضافی محافظت میکند و به آنها این امکان را میدهد تا کنترل بیشتری بر پوزیشن خود داشته باشند. از طرف دیگر در انحلال اجباری همه پوزیشنها بهطور همزمان بسته شده و این امر به از دست رفتن فرصتهای معاملاتی فرد منجر میشود.
نتیجهگیری
قبل از آنکه شروع به استفاده از امکانات صرافیهای دیجیتالی مانند معاملات مارجین و فیوچرز کنید، لازم است بهطور کامل با این نوع معاملات آنها آشنا شوید و اطلاعات لازم را کسب کنید؛ چراکه معاملات اهرمی، به همان اندازه که سودبخش هستند، ممکن است به لیکویید شدن سرمایه شما منجر شوند.
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
نکاتی در مورد فرایند لیکوئید شدن پوزیشن در صرافیهای ارز دیجیتال
برخی از صرافیهای مشتقات بیت کوین از لیکوئید شدن پوزیشن (position liquidation) سود زیادی کسب میکنند، اما تریدرها میتوانند با مدیریت فعال از این ضررها جلوگیری کنند. در این مطلب قصد داریم به سه نکته در مورد قراردادهای آتی بیت کوین و فرایند لیکوئید شدن پوزیشن در صرافیهای ارز دیجیتال صحبت کنیم.
اغلب تریدرها به درستی درک نمیکنند صرافیهای مشتقات بیت کوین چگونه ریسک را مدیریت میکنند، اما این توافق وجود دارد که برندگان از طرف بازنده سود کسب میکنند، با این حال این معادله به همین آسانی هم نیست.
اگر بخواهیم لیکوئید شدن را به صورت ساده تعریف کنیم باید بگوییم گاهی اوقات و به دلیل عدم شناخت درست از روند بازار ممکن است شاهد لیکوئید شدن یا مارجین شدن پوزیشنها باشیم، لیکوئید شدن به این معنی است که سرمایه تریدر در آن پوزیشن کاملا از دست رفته و به حساب صرافی منتقل شده است.
صندوقهای بیمه در ابتدا برای محافظت از پوزینشهای کاربران در دورههای پر نوسان بازار طراحی شده بودند. با این وجود برخی از صرافیها مانند بیت مکس (BitMEX) علیرغم نوسانات قیمتی قابل توجه ساعتی ۱۰ درصد یا اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی حتی بالاتر، صندوقهای بیمه تقریباً ثابتی را عرضه میکنند.
صندوق بیمه برای حمایت از نوسانات قیمت ارز دیجیتال در صرافی بیت مکس
نمودار بالا نشان میدهد که صندوق بیمه بیت مکس (خط نارنجی از لحاظ بیت کوین) پس از لیکوئید شدن یک میلیارد دلار پوزیشن لانگ در ۱۲ مارس تقریبا آسیبی ندید.
هر زمان که یک پوزیشن به دلیل نبود حاشیه کافی لیکوئید شود، وظیفه صرافی است که این ریسک را پوشش دهد. صرافیها روشهای مختلفی برای رسیدگی به این مشکل دارند. بیشتر صرافیهای مبادله مشتقات از یک صندوق بیمه برای مدیریت این موقعیتها ایجاد میکنند.
این صندوق بیمه از سود لیکوئید شدن بهتر از قیمتهای ورشکستگی ( bankruptcy prices) سود میبرد و انگیزهای مشکوک برای مدیریت هرچه بیشتر این سفارشات ایجاد میکند. با استفاده از دستورات توقف ضرر (stop-loss) میتوان از این وضعیت به راحتی جلوگیری کرد، هرچند بیشتر معاملهگران این کار را نمیکنند.
بیایید نگاهی سریع به این موضوع بیاندازیم که بیت مکس چگونه توانست این ریسک چشمگیر ۳۳۰ میلیون دلاری را در حین لیکوئید شدن گسترده قرادادها پوشش دهد و همچنین اینکه چگونه میتواند از قربانی شدن خودداری کند.
لیکوئید شدن برای محافظت از صرافیها
با اطمینان میشود گفت، سفارشات با اهرم بالا در بازارهای پر نوسان شکست میخورند. برای مثال هر پوزیشن با اهرم ۲۰ برابری یا بالاتر باید پس از حرکت ۴/۸ درصدی به سرعت بسته شود. مشکل زمانی رخ میدهد که قیمت اصلی دارایی به شدت در مدت زمان کوتاهی یا در نتیجه خالی بودن نقدینگی بازار تغییر کند.
تنها راهی که موتور لیکوئید (liquidation engine) میتواند پوزیشن ورشکستگی مشتری را ببندد، اجرای یک دستور معکوس در بازار برای همان ابزار است.
لیکوئید شدن ۱۰ میلیون دلار پوزیشن لانگ به این معنی است که صرافی مشتقات باید همان مبلغ را در دفتر سفارشات خود بفروشد. هرگونه ضرر تحقق یافته بالاتر از حاشیه اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی مشتری، کسری بودجه برای صرافی در پی خواهد داشت.
این موضوع باعث میشود تا صرافیهای مشتقات بیت کوین مقداری از سودی که برخی از مشتریان از این خطا کسب کردهاند را بازگردانند یا این ریسک را بپذیرند که تا بازار با نوسانات زیاد بتواند این کمبود را جبران کند.
برخی از صرافیها، صندوق بیمهی خود را به گونهای طراحی کردند که به نوعی یک ضربه گیر برای این فشارهای مالی باشد. به این صورت که سود حاصل از لیکوئید شدن قراردادها را که بهتر از قیمت ورشکستگی مشتریان است را جمعآوری میکنند.
همه صرافیهای مشتقات ارز دیجیتال با یک روش یکسان با این مشکل برخورد نمیکنند، اما روش لیکوئید شدن تدریجی که توسط چند صرافی بزرگ انجام میشود، قطعا میتواند روش درستی باشد. چرا که این یک روش پیشگیرانه است که نسبت شانس یک پوزیشن اهرمی را که از نوسانات شدید جان سالم به در برده است را افزایش میدهد.
نحوه جلوگیری از لیکوئد شدن قرارداد
اولین و مهمترین نکته این است که تریدرها هرگز نباید اجازه دهند که مکانیسم لیکوئید شدن خودکار (automatic liquidation) فعال شود. تنها راه دستیابی به این هدف فعال کردن دستی توقف ضرر (stop loss) است. بیشتر صرافیهای مشتقات یک قیمت لیکوئید شدن تخمینی را برای هر موقعیت ارائه میکنند، بنابراین فعال کردن توقف ضرر کار دشواری نخواهد بود.
قیمت لیکوئید شدن در قراردادهای آتی
در مثال بالا قیمت لیکوئید شدن قرارداد برای پوزیشن لانگ ۴٫۳۲۷ دلار است. یک تریدر باید برای جلوگیری از لیکوئید شدن، سفارش توقف فروش بالاتر از این قیمت را وارد کند و بهتر است موقعیت را به تدریج کاهش دهد تا از ورود به موقعیتهای با نوسان بالا جلوگیری کند.
البته هیچ قاعده طلایی برای سطح توقف ضرر وجود ندارد، البته معمولا از بازه ۵۰ تا ۳۰۰ دلار استفاده میشود. یک سفارش توقف ضرر برای پوزیشن لانگ، یک سفارش فروش یا شورت است و برعکس آن یک فروشنده یا پوزیشن شورت باید برای جلوگیری از ضرر یک سفارش خرید را ثبت کند.
یکی دیگر از تنظیماتی که معمولا فراموش میشود، مکانیسم ماشه (trigger) است که سه گزینه برای آن وجود دارد: آخرین قیمت (last price) که صرفاً
بر اساس سطح قرادادهای آتی تعیین میشود، قیمت شاخص (index price) که بر اساس میانگین قیمت نقطهای صرافیهای مرجع تعیین میشود و قیمت نشانه (mark price) که از ترکیب قیمت شاخص و نرخ بهره به دست میآید.
باید از گزینه قیمت آخر اجتناب کرد چرا که قراردادهای آتی ممکن است از قیمت دارایی اصلی که روی آن قرارداد آتی بسته میشود متفاوت باشد.
معامله مطمئنتر با مدیریت اندازه قرارداد
استفاده از اهرم بیش از حد در قراردادهای آتی سرمایه شما را در معرض ریسک غیرضروری قرار میدهد و برخی از صرافیها بسیار سختگیرانه لیکوئید شدن قراردادها را مدیریت میکنند. برای جلوگیری از این سناریو، معاملهگر میتواند به صورت فعال پوزیشن و سفارش توقف ضرر خود را مدیریت کند.
همه صرافیهای مشتقات ارز دیجیتال با یک روش یکسان با این لیکوئید شدن برخورد نمیکنند، بنابراین فهمیدن این فرآیند در صرافی که از آن استفاده میکنید بسیار مهم است.
صرف داشتن صندوق بیمه به معنی امنیت بیشتر برای مشتریان صرافی نیست. بلکه به نحوه مدیریت موقعیتهای پر نوسان بستگی دارد.
لیکوئید شدن و راه جلوگیری از آن
لیکوئید شدن چیست و چه اهمیتی در بازار ارزهای دیجیتال دارد؟ مفهوم نقدشوندگی و نقدینگی ارزهای دیجیتال یکی از مهمترین مفاهیم مربوط به این بازار است. در بازاری که کاربر در هر لحظه ممکن است با چالشهای مختلفی روبرو شده و شرایط پیچیدهای برای وی رقم بزند، لزوم اطلاع از مفاهیم این چنینی قبل از وارد شدن به بازار اهمیت بسیار زیادی دارد. هر چند در حال حاضر وجود صرافی آنلاین ارائه دهنده خدمات خرید و فروش ارز دیجیتال، باعث شده تا کاربران خیلی راحت بتوانند به معاملات خود بپردازند؛ اما با این حال لازم است تا معامله گران و تریدرها نیز با مفاهیم مختلف بازار آشنا باشند. این آشنایی همچنین میتواند باعث انتخاب ارزهای دیجیتال بهتری برای سرمایهگذاری نیز گردد.
در این مطلب از سایت مثبت در مورد لیکویید شدن به زبان ساده سخن میگوییم. همچنین چگونگی جلوگیری از لیکویید شدن را به شما آموزش میدهیم.
معاملات مارجین چیست؟
یک تریدر با استفاده از معاملات مارجین (Margin) یا اهرمی، میتواند با گرفتن اعتبار چند برابر سرمایهی خود معامله کند. به این اعتبار اصطلاحا اهرم یا لوریج (Leverage) میگویند. بدیهی است هیچکدام از صرافیها بدون ضمانت به شما وام نمیدهد. میزان سرمایهی اولیهی شما همان وثیقه یا مارجین است.
زمانی که مارجین یک پوزیشن معاملاتی به خطر بیفتد، صرافی یا بروکر برای اینکه وارد ضرر نشود به صورت خودکار موقعیت معاملاتی شما را میبندد. در این حالت تمام سرمایهی اولیه که نقش مارجین (حاشیه) را دارد از بین خواهد رفت. به این اتفاق لیکویید شدن میگویند.
معاملات مارجین با استفاده از داراییهای شخص ثالث (بروکر یا صرافی) انجام میشوند. میزان دارایی قرض گرفته شده توسط وثیقه و اهرم تعیین میشود. اجازه دهید با یک مثال موضوع را روشن کنیم. فرض کنید 100 دلار دارایی دارید و میخواهید به اندازه 1000 دلار معامله کنید، شما در اینجا از اهرم 10 برابر استفاده میکنید. یا به عبارت دیگر اگر بخواهید وارد معاملهای به قیمت 1000 دلار و اهرم 10 شوید؛ باید 100 دلار را به عنوان وثیقه قرارد دهید.
صرافیهای ارز دیجیتال یا بروکرهای فارکس، اهرمهای متفاوتی ارائه میدهند. ممکن است میزان اهرم برای جفتارزهای مختلف، متفاوت باشد و همچنین برای نوع قراردادها. معمولا صرافیهای برای معاملات فیوچرز اهرم بالاتری نسبت به معاملات مارجین ارائه میدهند. معاملات فیوچرز در اکثر صرافیها از نوع دائمی (Perpetual) هستند. لیکوئید شدن و راه جلوگیری از آن
یک مثال برای معاملات مارجین
شما با استفاده از اهرم هم شانس کسب سود زیاد و هم ریسک از دست دادن سرمایهی خود را افزایش میدهید.
فرض کنید که ۱۰۰۰ دلار سرمایه دارید و تصمیم میگیرید از اهرم یک:ده استفاده کنید. این به آن معناست که شما از سرمایهی کارگزار استفاده میکنید و با وجود این که فقط هزار دلار دارید ،با سرمایۀ ده هزار دلاری دست به خرید و فروش میزنید.
حال اگر خرید شما موفق باشد و محصولی که خریدهاید یک دلار افزایش قیمت داشته باشد، شما ده دلار سود میکنید.
اما مشکل آنجا رخ میدهد که محصولی که خریدهاید یک دلار قیمتش کاهش پیدا کند. در این حالت نیز شما به جای یک دلار ضرر، ده دلار ضرر میکنید.
خطر اصلی آنجاست که سرمایۀ شما صفر شود. در مثال بالا فقط کافی است رمزارزی که خریدهاید صد دلار کاهش قیمت داشته باشد. چون شما از اهرم یک: ده استفاده کرده اید، ضرر شما ۱۰۰۰ دلار یعنی معادل کل سرمایهی شما میشود و کارگزار کل موجودی شما را صفر میکند و شما با موجودی صفر از معامله خارج میشوید. در این حالت صرافی به اصطلاح “مارجین کال” (Margin Call) انجام داده است. لیکوئید شدن و راه جلوگیری از آن
لیکویید شدن (Liquidation) چیست؟
در بازارهای دو طرفه علاوه بر معاملات معمول دو نوع پوزیشن معاملاتی وجود دارد: شورت (Short) و لانگ (Long). در حالت اول تریدر انتظار دارد از کاهش قیمت دارایی سود ببرد و در حالت دوم از افزایش آن.
چنانچه تحلیل معاملهگر درست باشد، او میتواند سود معامله را با استفاده از اهرم افزایش دهد. پس از بستن موقعیت معاملاتی، پول قرض گرفته شده به همراه کارمزد به صرافی بازگردانده میشود و مابقی به کاربر خواهد رسید. بهتر است با یک مثال این معاملات را شرح دهیم:
فرض کنید یک موقعیت لانگ با سرمایهی 1000 دلاری و لوریج 10 برابر باز کردهاید. مبلغ کل معامله ده برابر سرمایه اولیه یا مارجین است؛ یعنی 10,000 دلار. اگر سهم یک درصد رشد کند، سود شما معادل 100 دلار خواهد بود. حال تصمیم میگیرید موقعیت را ببندید و 100 دلار (منهای کارمزد) سود خواهید کرد. اگر معامله را بدون اهرم انجام میدادید، تنها 10 دلار نصیبتان میشد.
این روی خوش ماجرا بود. بسیاری از معاملهگران تازهکار در دام معاملات اهرمی میافتند. فرض کنید در همین معامله به هر دلیلی قیمت 10 درصد خلاف پوزیشن شما حرکت کند. ضرر شما با اهرم 10 برابر با 1000 دلار خواهد بود؛ یعنی کل سرمایهی اولیه! در این صورت شما اصطلاحا کال مارجین ( Call Margin) میشوید. یا باید حساب خود را شارژ کنید یا موقعیت معاملاتی شما به طور خودکار بسته و لیکویید خواهید شد. لیکویید شدن، انحلال پوزیشن معاملاتی به دلیل از دست رفتن مارجین است. لیکوئید شدن و راه جلوگیری از آن
روش محاسبهی قیمت لیکویید شدن
هنگام باز کردن یک پوزیشن معاملاتی اهرمی، قیمت لیکویید شدن به صورت خودکار تعیین میشود. با عبور قیمت از این مقدار، موقعیت به صورت خودکار بسته میشود. قیمت لیکویید شدن به موقعیت معاملاتی، میزان اهرم و همچنین مقدار وجوه باقیمانده در حساب بستگی دارد. نیازی به محاسبه نیست. صرافیها همه چیز را برای شما محاسبه میکنند. برای درک بهتر این مفهوم با یک مثال آن را شرح میدهیم:
فرض کنید شما با 0.01 بیتکوین، یک سفارش به اندازهی 1 بیتکوین باز میکنید؛ یعنی اهرم 100 برابر. فرض کنید به هر دلیلی قیمت در خلاف جهت پوزیشن شما حرکت کند. در این مثال با حرکت 1 درصد خلاف پوزیشن، تمام مارجین خود را از دست میدهید. به محض عبور از این قیمت حساب شما به صورت خودکار لیکویید میشود.
به خاطر داشته باشید هر چقدر میزان اهرم بالاتر باشد، با درصد کوچکتری از تغییر قیمت، لیکویید میشوید. یعنی اگر معاملهای با اهرم 50 برابر باز کنید، تنها 2 درصد نوسان در جهت مخالف باعث انحلال معامله میشود.
وقتی یک پوزیشن لانگ باز میکنید، قیمت لیکویید شدن پایینتر از قیمت ورود است. برای یک پوزیشن شورت نیز، در صورت صعود قیمت به نقطهی مشخص، لیکویید شدن رخ میدهد.
توصیه میشود از اهرم بالاتر از 10 استفاده نکنید. تازهکارها نیز بهتر است از اهرم بیشتر از 2 استفاده نکنند.
لیکویید شدن چگونه اتفاق میافتد؟
در مواردی که صرافی قادر به انحلال موقعیتها پیش از رسیدن به تراز منفی نباشد، برای پوشش زیان از روشهای زیر استفاده میکند:
- صندوق بیمه (Insurance fund): صندوقی است که توسط صرافی نگهداری میشود. این صندوق تاسیس شده تا اطمینان حاصل شود تریدرها سود خود را به طور کامل برداشت کنند و همچنین متحمل زیانهای غیرضروری نشوند.
- سیستم زیانهای اجتماعی (Socialized Losses): در این روش زیانهای موقعیتهای ورشکسته بین تمام معاملهگران سودآور تقسیم میشود.
- لیکوئید شدن با اهرمزدایی خودکار (Auto-deleveraging liquidation): با استفاده از اهرمزدایی خودکار، صرافی موقعیتهای معاملهگران را بر اساس اولویت و با توجه به میزان سود و اهرم لیکوئید میکند تا موقعیتهای دیگر را پوشش دهد.
جلوگیری از لیکوئید شدن
لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال به طور خلاصه به معنای ضرر در قراردادهای آتی با صرافی است. در این حالت صرافی به عنوان جبران خسارت، اصل دارایی شما را نقد کرده و آن را به حساب خود منتقل میکند. انجام معاملات آتی یکی از روشهایی است که تریدرهای حرفهای برای کسب سود انتخاب میکنند. روشی که با داشتن ریسک بسیار زیاد، امکان کسب سود زیاد را هم فراهم میکند.
با این حال استفاده از اهرم قراردادهای آتی، ابزاری نیست که به تریدرهای تازه کار یا حتی حرفهای پیشنهاد شود. کوچکترین اشتباه در این کار ممکن است باعث از دست دادن رمزارزها شود و تمام سرمایه شما در صرافی را به خطر بیندازد. به علاوه، هیچ راهی برای جبران این خسارت یا مذاکره با صرافی برای لغو قرارداد وجود ندارد. لیکوئید شدن و راه جلوگیری از آن
بنابراین فقط زمانی از معاملات مارجین استفاده کنید که کاملاً به پیشبینی خود ایمان دارید. همچنین میزانی از سرمایه را وارد این معامله کنید که از دست دادن آن آسیب جدی به شما و زندگیتان وارد نخواهد کرد.
مهمترین و موثرترین راه برای جلوگیری از لیکویید شدن تعیین حد ضرر است. علاوه بر این، در میزان اهرم زیادهروی نکنید و از کراس مارجین نیز میتوانید استفاده کنید.
اهمیت لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال
برای درک هر چه بهتر اهمیت لیکوئید شدن در ارزهای دیجیتال، شما را با یک مثال ساده از بازار بورس خودمان همراه میکنیم. در بازار بورس ایران سهمهایی مانند فولاد، فملی، وتجارت و مواردی از این دست ارزش بازار بسیار زیادی داشته و شما میتوانید حتی چند میلیارد تومان را نیز در این سهمها سرمایه گذاری کنید. برای خروج از چنین سهمهایی با این میزان سرمایه نیز با چالش خیلی زیادی روبرو نخواهید شد و میتوانید در کمتر از چند ساعت، تمام داراییهای خود را به پول نقد تبدیل کنید. اما در این بین سهمهایی مانند لکما، کدما و مواردی از این دست هم هستند که کل ارزش بازار آنها ممکن است به این اعداد و ارقام هم نرسد.
حال تصور کنید که چند میلیارد از این سهمهای کوچک را خریداری کرده باشید. حتی در سودهای بالا نیز اصلا خریداری وجود ندارد که شما بتوانید پول خود را نقد نمایید. این موضوع مهم در بازار با عنوان میزان نقدینگی شناخته میشود که در بازار رازهای دیجیتال نیز دقیقا به همین ترتیب وجود دارد. شما باید بر اساس میزان ارزش بازار و معاملات روزانه یک ارز دیجیتال، سرمایه مورد نظر برای ورود به آن را در نظر بگیرید. در غیر این صورت ممکن است در یک دام بسیار بزرگ گرفتار شده و عملا حتی نتوانید تمام دارایی خود را به پول نقد تبدیل کنید. این مهم در بازار ارزهای دیجیتال با عنوان لیکوئید شدن شناخته میشود. لیکوئید شدن و راه جلوگیری از آن
صندوق بیمه چیست؟
صندوقهای بیمه از تریدرهای ورشکسته در مقابل زیانهای غیرضروری محافظت میکنند. علاوه بر این تضمین میکنند که دیگر معاملهها به سود خود خواهند رسید. هدف اصلی این صندوقها، کم کردن موارد لیکویید شدن از طریق انحلال خودکار است. با ADL یا اهرمزدایی خودکار، موقعیتها تریدرها به صورت خودکار منحل میشود. در چنین شرایطی، ممکن است پوزیشنهای مخالف با اهرم بالا نیز لیکویید شوند.
منابع این صندوق با موقعیتهای لیکویید شده تامین میشود. وقتی سفارشی با قیمت کمی متفاوت با قیمت لیکویید شدن منحل شود، تفاوت مثبت وارد صندوق میشود. این مدل فقط برای صرافیهای ارز دیجیتال نیست. صرافیهای سنتی نیز از این شیوه استفاده میکنند.
ائتلاف برای مقابله با دستکاری در بازار
❇️ گروهی از بزرگترین شرکتهای فعال در بازار ارزهای دیجیتال ائتلاف جدیدی را شکل دادهاند تا نه تنها از دستکاریهای شکلگرفته در بازار رمزارزها جلوگیری کنند بلکه اعتبار و امنیت این بازار را افزایش دهند.
❇️ این گروه که متشکل از Circle، Anchorage Digital و Huobi Digital است، توسط کمپانی نرمافزاری Solidus Labs تاسیس شده و کمپانیهای ارز دیجیتال را ملزم به امضای تعهد یکپارچگی بازار میکند.
Crypto firms launch coalition to promote market integrity
منبع خبر:
بازار ارزهای دیجیتال چگونه دستکاری میشود؟
دستکاری بازار ارزهای دیجیتال اتهامی بوده که در هر رشد و سقوط شدید، به طور درست یا غلط همواره متوجه آن بوده است.
صرافی بیت استمپ bitstamp 🏛️ ، اصطلاح لیکوئید شدن کاربر در صرافی یک صرافی ارز دیجیتال مستقر در لوکزامبورگ است، در ماه می سال 2019 که قیمت دلاری بیت کوین در این صرافی در عرض چند دقیقه، بیش از ۱۸ درصد کاهش یافت. ولی شاخص قیمت بیت کوین در کویندسک که با توجه به نرخ خرید و فروش چند صرافی مشخص میشود، در آن زمان یک کاهش ۶ درصدی را ثبت کرد.
صرافی بیتاستمپ در آن زمان، یکی از سه صرافی لحظهای بود که از آن برای تعیین شاخص قیمت بیت کوین در صرافی بیتمکس استفاده میشد.
دو صرافی دیگری که برای تعیین شاخص قیمت بیت کوین در صرافی بیتمکس استفاده میشد صرافیهای کوین بیس پرو (Coinbase Pro) و کراکن (Kraken) بودند. از بین این سه صرافی، حجم معاملات بیت کوین در صرافی بیتاستمپ از دو مورد دیگر، یعنی کوین بیس پرو و کراکن کمتر بود. افت قیمت در صرافی بیتاستمپ تصادفی و اتفاقی نبود. بلکه بخاطر یک سفارش فروش بیت کوین با حجم بالا در قیمتی پایینتر از قیمت بازار، اتفاق افتاد.
سفارشهای فروش بزرگ بیشتر اوقات به سقوط بازار ختم میشوند فشار رو به پایین قیمت که ناشی از این سفارش فروش بود، در بیتمکس منجر به بسته شدن خودکار موقعیتهای Long بسیاری به ارزش صدها میلیون دلار شد که از قبل در قسمت سفارشات خرید و فروش (Order book) قرار گرفته بودند.
تریدرهایی که معامله باز فروش یا موقعیت شورت (Short position) داشتند، یعنی به زبان ساده بر روی کاهش قیمت بیت کوین، به صورت معاملات آتی، شرط بسته بودند، در عرض این چند دقیقه سود زیادی کردند. چندی پیش هم ادعای دستکاری قیمت ها توسط صرافی بایننس 🏛️ ، در اعتراف یکی از کارمندان قدیمی این صرافی مطرح شد.
بازارهای نوپا
بروکرها در بازارهای بورس از نابودی سرمایه معاملهگران جلوگیری میکنند اما در بازار کریپتو اینگونه نیست.
در بازارهای مربوط به ارزهای دیجیتال، امری طبیعی است که سرمایهگذاران به طور مستقیم با صرافیها در ارتباط باشند، زیرا این از صفات ذاتی بیت کوین است که این امکان را فراهم میکند که کاربران بدون واسطه باهم معامله کنند. در معاملات آتی، تحقق این امر نیاز به یک تجدید نظر و ایجاد تغییراتی در ساختار بازار دارد.
در بورسهای معاملات آتی سنتی، بروکرها بازار را طوری مدیریت میکنند که ریسک اینکه قیمت به طور ناگهانی تغییر قابل توجهی داشته باشد و باعث ورشکستگی یک طرف معامله شود، وجود نداشته باشد. همه شرکتکنندگان در معاملات، برای تسویه حساب انگیزه دارند تا بتوانند فردا مجددا معامله کنند. زیرا در بازارهای مالی سنتی، عملیات تسویه حساب به صورت روزانه در پایان هر روز انجام میگیرد.
در بزرگترین صرافیهای ارز دیجیتال با معاملات آتی، این امکان وجود دارد که کاربر امروز با یک حساب یک معامله انجام دهد و فردا با یک حساب دیگر. این دسترسی نامعقول و نیمه ناشناس بخشی از داستانی است که باعث شده این صرافیها بیشترین میزان نقدینگی را در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند.
برای جبران ریسک مربوط به تسویه حساب، صرافی بیتمکس و بقیه صرافیهای بزرگ معاملات آتی ارزهای دیجیتال، از روش تسویه حساب خودکار استفاده میکنند.
به عنوان مثال، اگر قیمت خیلی پایینتر از یک معامله باز با موقعیت خرید (Long position) بیاید، صرافی به طور خودکار آن معامله را میبندد تا سرمایه شما را نقد کرده و با شما تسویه حساب کند که به اصطلاح به این کار لیکوئید شدن میگویند.
درآمد حاصل از تسویه حساب خودکار، در یک صندوق بیمه ذخیره میشود. اگر نقدینگی خودکاری که بدست آمده از مقدار لازم برای تسویه حساب کمتر باشد، کسر شدن از سرمایهای که در این صندوق بیمه جمع شده، شروع میشود. اگر مقداری که در این صندوق بیمه هم هست کفاف تسویه حساب لازم را ندهد، فرآیند کاهش بدهیهای کاربر با فروش سریع همه داراییهای او آغاز میشود.
بازارهای کم عمق
عمق کم بازار ارزهای دیجیتال (مخصوصا بازار شت کوین های کم معامله) هر نوع دستکاری قیمتی را برای خرابکاران آسان میکند. نقدینگی یک اصطلاح است و به این معناست که یک سرمایهگذار بتواند حجم معقول و زیادی از یک دارایی را جابجا کند، بدون اینکه قیمت دارایی بخاطر این جابجایی تغییر قابل توجهی داشته باشد. این مفهوم مربوط به عمق بازار میشود و با بدترین قیمتی که میتواند در یک محدود حجم مشخص قرار گیرد، اندازهگیری میشود.
در بازار ارزهای دیجیتال، عمق بازار، بین دهها صرافی بزرگ و صدها صرافی کوچکی که وجود دارند، پخش میشود. حتی در مورد داراییهای دیجیتال با حجم بازار بالا، مانند بیت کوین و اتر، نقدینگی پخش شده است و این باعث کم عمقتر شدن آنها میشود. این وضعیت ممکن است بدتر هم شود.
محدوده قیمت پیشنهادی برای خرید بیت کوین در بیشتر صرافیهای بزرگ در سال ۲۰۱۹، گسترش پیدا کرده و وسیعتر شده است که این نشانگر کاهش عمق بازار با توجه به مجموعهای از دادهها است.
صرافیهایی که بخشی از زیرساخت تعیین قیمت هستند، آنقدر کم عمقاند که قرار گرفتن یک سفارش با حجم بالا در آنها، قیمت را به شدت تغییر میدهد؛ و همانطور که در تصویر پایین مشخص است، بازارهای معاملات آتی، میتوانند به مراتب نقدینگی بالاتری نسبت به صرافیهای معاملات لحظهای داشته باشند که این موضوع به تعیین قیمت داراییهای موجود در صرافیهای معاملات آتی کمک میکند.
تا زمانی که بازارهایی با عمق بالای نقدینگی، وابسته به بازارهای کمعمق باشند، ساختار بازار بیت کوین متعادل نخواهد شد و افرادی که قصد دستکاری این بازار را داشته باشند، برای یافتن راههای مختلف برای دستکاری بازار انگیزه خواهند داشت.
در شبکه هاي اجتماعي همراه ما باشيد :
شامل آموزش، اخبار فاندامنتال ، تحلیل های روز ارزهای ديجيتال
دیدگاه شما