ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس

مقایسه بازدهی و ریسک در روش تکنیکال با استراتژی سرمایه‌گذاری مجدد و ترازشده و خرید و نگهداری در بورس اوراق بهادار تهران

این تحقیق با هدف مقایسه بازدهی و ریسک در روش­های تکنیکال انتخابی با دو استراتژی سرمایه­گذاری مجدد و ترازشده و روش خرید و نگهداری به عنوان یک روش غیرفعال سرمایه­گذاری، در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1385 تا پایان1391 انجام شده است. پس از جمع­آوری اطلاعات مربوط به 15 شرکت فعال، از نرم­افزار صفحه­گسترده اکسل2010، جهت طبقه­بندی اطلاعات­ و محاسبه متغیرها استفاده گردید و درنهایت، اطلاعات حاصل با استفاده از نرم­افزار SPSS مورد تجزیه ­و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق، ریسک و بازده روش­های تکنیکال انتخابی شامل­ روش میانگین­ متحرک، دو­ میانگین­ متحرک،­­ شاخص قدرت نسبی،­ حدود ­حمایت­ و­ مقاومت و روش شاخص­ جریان ­پول با دو استراتژی مطرح­­­­­ شده محاسبه ­شده و سپس بازده و ریسک روش­های تکنیکال انتخابی با روش خرید­­ ­­­­و نگهداری مقایسه شده است. نتایج حاکی از آن است که، بازده روش­های­ تکنیکال با دو استراتژی سرمایه­گذاری مجدد و ترازشده تفاوت ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس معناداری با هم ندارند، درحالی­که، ریسک روش سرمایه­گذاری­ مجدد تفاوت معناداری با ریسک روش سرمایه­گذاری ترازشده دارد و دراکثر نتایج به دست آمده ریسک روش تکنیکال با استراتژی سرمایه گذاری مجدد کمتر از همان روش تکنیکال با استراتژی تراز­شده می­باشد. درمقایسه روش تکنیکال با دو استراتژی مطرح­­­شده بازده روش خرید ­­و نگهداری با روش­های تکنیکال با استراتژی سرمایه­گذاری مجدد و ترازشده متفاوت است و این تفاوت در مقایسه روش تکنیکال با استراتژی ترازشده بیشتر از استراتژی سرمایه­گذاری­ مجدد می­باشد. به طور­کلی، در اکثر روش­های تکنیکال انتخابی بازده روش تکنیکال انتخابی با استراتژی سرمایه­گذاری مجدد با اختلاف اندکی کمتر از روش خرید و نگهداری و بازده روش خرید ­و نگهداری کمتر از روش تکنیکال مورد­­ استفاده با استراتژی سرمایه­گذاری تراز­شده می­باشد. در مورد ریسک اغلب نتایج به دست ­آمده نشان میدهد که ریسک روش تکنیکال انتخابی با استراتژی مجدد کمتر از ریسک روش خرید و نگهداری و ریسک روش خرید و نگهداری بیشتر از روش تکنیکال مورد استفاده با استراتژی سرمایه­گذاری ترازشده می­باشد.

کلیدواژه‌ها

• روش تکنیکال
• روش خرید و نگهداری
• بازدهی
• ریسک
• استراتژی سرمایه‌گذاری ترازشده
• استراتژی سرمایه گذاری مجدد

عنوان مقاله [English]

comparing the return and risk in technical methods with strategies of reinvestment and rebalancing and a buy and hold method (Case Study: Tehran Stock Exchange)

نویسندگان [English]

• Elahe Alizadeh Nodehi 1
• Gholamreza Mahfoozi 2
• Atieh Vasiresh 3

The present research has been carried out aiming at comparing the return and risk in selected technical methods, using two strategies of reinvestment and rebalancing, and a buy and hold method as an inactive investment method, in Tehran Stock Exchange during the years between 2006 and 2012. After data collection about 15 active firms, Excel broadsheet software was used to categorize information and calculate the variables. Finally the resulted data were analyzed through the use of SPSS software. In this research, risk and return of the selected technical methods including moving average, two moving averages, money flow index, trading range breakout, and money flow index were calculated by using the two strategies and then the return and risk of the selected technical methods were compared using buy and hold method. Results showed that the return of technical methods with two strategies of reinvestment and balancing do not have meaningful differences. Meanwhile, the risk of reinvestment method has had a meaningful difference with the risk of balancing investment method and in most results; the risk of technical method with reinvestment strategy has been less that the same technical method with balancing strategy. On the contrary, the technical method with two strategies posed for return of buy and hold method has been different from technical methods with reinvestment and balancing strategies and this difference has been more for technical method with balancing strategy than reinvestment strategy. On the whole, in most selected technical methods, the returns of the selected technical method have been less than buy and hold method with a trivial ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس difference. And the return of buy and hold method has been less than technical method used with balancing investment strategy. Regarding risk, most results gained showed that the risk of the selected technical method with reinvestment strategy has been less than the risk of buy and hold method and risk of buy and hold method has been more than the technical method used with rebalancing investment strategy.

کلیدواژه‌ها [English]

• Technical Method
• Buy & Hold
• Return
• Risk
• Rebalancing strategy
• Reinvestment Strategy

مراجع

امامی­کورسولو، امیرعباس، (1386)، بررسی کارآیی شاخص های تحلیل تکنیکی در بورس اوراق بهادار تهران، دانشگاه تهران، دانشکده فنی، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع.

امامی، امیرعباس و دیگران، (1386)، بررسی و مقایسه قابلیت پیش بینی قواعد تکنیکی در بورس اوراق بهادار تهران، نشریه مهندسی صنایع، دوره 43، شماره 1، پاییز1388.

پورزمانی، زهرا ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس ومحمدرضا محمدی، (1391)، مقایسه راهبردهای خرید و فروش جهت محاسبه بازده سهام در سرمایه­گذاری های کوتاه مدت و بلند مدت، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره چهاردهم.

تهرانی، رضا ومحمد اسماعیلی، (1391)، بررسی تاثیر استفاده از شاخص­های مهم تحلیل تکنیکی بر بازدهی کوتاه­مدت سرمایه­گذاران در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره سیزدهم، بهار1391

سلمانی، سوده، (1389)، بررسی ناهمگنی در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس رویکرد تکنیکال، مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی، شماره دوم، صص 139-165.

رهنمای رودپشتی،فریدون و دیگران،(1390)،سنجش عملکرد و توان تبیین روش CANSLIM و مقایسه آن با مدل CAPM در انتخاب سهام برتر،مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار،شماره دهم،بهار 1391،ص43-46

سینایی، حسنعلی وجواد خان بابایی، (1385)، بررسی بازده حاصل از به­کارگیری روش­های DSMA و روش خرید و ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس نگهداری در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 43، صص71-97.

مورفی، جان، (1386)، تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه (ترجمه کامران فراهانی فر و رضا قاسمیان لنگرودی). چاپ اول. تهران: انتشارات چالش.

Bessembinder, H.,& Chan, K ., The profitability of technical trading rules in Asian stock markets, Pacific-Basin Finance Journal, 3, (0115 ), 857-824.

Brock, W., Lakonishok, J., & LeBaron, B.(1999). Simple technical trading rules and the stochastic properties of stock returns. Journal of Finance ,47 ,(0118 ), 0730 –0764

Dorfleitner, G., Klein, CH., & Kundisch, D .(2008). Technical Analysys As A Method Of Risk Management. Universitat ,Augsburg ,Research Center ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس Finance & Information Management .

Hudson, R., Dempsey, M., & Keasey, K.(1996). A note on the weak form efficiency of capital markets: The application of simple technical trading rules to UK stock price , 0135 to 0114, Journal of Banking & Finance, 81 ,(0116 ), 0080-0038.

Skouras S., Financial returns and effiency as seen by an artificial technical analyst, Journal of Economic Dynamics & Control, 85 ,(8110 ), 803-844.

ریسک های ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس سرمایه گذاری در بورس چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از کارشناس بازار سرمایه نوشت: در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی، ریسک گفته می‌شود که انواع مختلفی دارد.

بابک سالاروند کارشناس بازار سرمایه در خصوص ریسک موجود در بازار سرمایه اظهار کرد: در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی، ریسک گفته می‌شود؛ که این انحراف از بازده واقعی مثبت یا منفی است، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر خواهد بود.

او بیان کرد: اصل ثابتی در سرمایه‌گذاری مبنی بر اینکه سرمایه‌گذار از ریسک و خطر گریزان و به سمت بازده و سود تمایل دارد، وجود دارد. به همین خاطر است که سرمایه‌گذاران ریسک گریز، از ورود سرمایه خود به جایی که خطر و ریسک وجود دارد یا افق نامشخصی در برابر سود و اصل سرمایه‌شان است، امتناع می‌کنند.

سالاروند در پاسخ به این پرسش که، چند نوع ریسک در بازار سرمایه وجود دارد؟، اظهار کرد: از انواع ریسک‌های بازار سرمایه می‌توان به ریسک سیستماتیک اشاره کرد که این نوع ریسک، مربوط به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه است که قابل حذف نیست. ریسک سیستماتیک بر کل بازار اثر می‌گذارد و محدود به صنعت خاصی نیست.

کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: همچنین نوعی دیگر از ریسک‌های بازار سرمایه، ریسک غیر سیستماتیک است که برخلاف ریسک سیستماتیک، قابل کنترل و کاهش است. ما می‌توانیم شرکتی را که در اثر تصمیم‌گیری‌های نادرست یا شرایط بحرانی با افت قیمتی مواجه شده، خریداری نکنیم و از این ریسک جلوگیری کنیم.

او بیان کرد: نوعی دیگر از ریسک بازار سرمایه، ریسک نرخ سود است که اگر چند گزینه برای سرمایه‌گذاری داشته باشیم، این نوع ریسک مطرح می‌شود. ریسک ناشی از نرخ سود مربوط به زمانی است که تغییر در نرخ سود باعث دگرگونی ارزش یک سرمایه‌گذاری می شود. این نوع ریسک معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر می‌گذارد. نوسانات نرخ سود سپرده یا اوراق مشارکت می‌تواند بر تمامی بازارهای مالی و حتی فیزیکی اثرگذار باشد.

کارشناس بازار سرمایه افزود: ریسک تورم، نوعی دیگر از ریسک‌های موجود در بازار سرمایه است. رشد نرخ تورم بر بازدهی سرمایه‌گذاری موثر است؛ زیرا بازدهی خالص از اختلاف بازدهی ناخالص و نرخ تورم حاصل می‌شود. هرچه نرخ تورم افزایش یابد از میزان بازدهی ما در این حالت کاسته می‌شود.

سالاروند در خصوص سایر ریسک‌های موجود در بازار سرمایه گفت: ریسک مالی، یکی دیگر از انواع ریسک‌های بازار سرمایه است که، شرکت‌ها در صورت‌های مالی خود بخشی تحت عنوان، تسهیلات و تعهدات مالی دارند. هرچه تعهدات مالی شرکت و وام‌های دریافتی بیشتر باشد، توان شرکت جهت توسعه و گسترش و افزایش سوددهی کاهش می‌یابد. همچنین ریسک نقدشوندگی از دیگر انواع ریسک هاست. دارایی مطلوب، دارایی است که قدرت نقدشوندگی بالایی دارد. اگر دارایی به راحتی فروش نرود، صاحب آن دارایی، با ریسک نقدشوندگی مواجه است. هرچه سرعت خرید و فروش سهمی بیشتر باشد و معاملات آن روان‌تر باشد، این ریسک در آن کم رنگ‌تر است.

او بیان کرد: ریسک نرخ ارز نیز در مورد شرکت‌های واردات محور، بسیار با اهمیت است. اگر شرکتی، عمده مواد اولیه خود را وارد کند، با رشد نرخ ارز، درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهد شد و هزینه زیادی را متحمل می‌شود. با رشد هزینه‌ها، سود دهی شرکت کاسته می شود و نتیجه نهایی، عدم رغبت سرمایه‌گذاران به خرید شرکت مذکور است.

کارشناس بازار سرمایه گفت: البته این ریسک، نوعی ریسک غیر سیستماتیک محسوب می‌شود که توسط شرکت‌ها قابل کنترل نیست. همچنین ریسک تجاری نیز کلیه هزینه‌های یک کسب و کار برای عملیاتی ماندن را در نظر می‌گیرد. این هزینه‌ها شامل حقوق، هزینه تولید، اجاره تسهیلات، دفتر و هزینه‌های اداری است. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند هزینه کالاها، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که می‌فروشد.

او افزود: ریسک سیاسی از دیگر انواع ریسک‌های بازار سرمایه است که، عدم ثبات در اوضاع سیاسی که به مسائل اقتصادی یک کشور آسیب بزند، به طور مستقیم بر عملکرد بنگاه‌های اقتصادی فعال در آن کشور تأثیر می‌گذارد. هر اندازه بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی افزایش یابد، عملکرد بنگاه‌های اقتصادی بیشتر با مشکل روبه رو می‌شود. به این ریسک، ریسک سیاسی یا در اصطلاح ریسک کشور نیز می‌گویند. ریسک سیاسی نوعی از ریسک مالی به حساب می‌آید که در آن، دولت یک کشور به صورت ناگهانی سیاست‌های خود را تغییر می‌دهد. این ریسک عامل بزرگی است که باعث کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای در حال توسعه می‌شود.

ارزیابی تأثیر منابع ریسک بر بازار سرمایه اسلامی؛ مطالعه موردی بورس اوراق بهادار تهران

با توجه به اینکه رابطه ریسک و بازده در بورس اوراق بهادار و رفتار سهام در مقابل عوامل ریسک، همواره از موضوعات مورد بحث در حوزه مالی بوده و سرمایه‌گذاران نیز به منظور حفظ ارزش سبد دارایی‌های خود به دنبال ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس شناسایی عوامل ریسکی و میزان تأثیرپذیری بازدهی سهام از این عوامل هستند، این مقاله با تبیین روش قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای شرطی پتنگیل و همکاران (1995) و در قالب مدل چندعاملی آربیتراژ، تأثیر شرطی منابع متنوع ریسک شامل ریسک بازار، ریسک تغییرات قیمت نفت، ریسک نرخ ارز، ریسک قیمت طلا، ریسک تورم و چولگی و کشیدگی در وضعیت صعودی و نزولی بازارها را بر بازده سهام ده صنعت برتر فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1386−1392 با استفاده از داده‌های روزانه بررسی کرده تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که منابع متنوع ریسک چه تأثیری بر بازدهی سهام دارند تا از این طریق به بهینه‌سازی پورتفوی دارایی سرمایه‌گذاران تحت شرایط مختلف اقتصادی کمک کند.
بررسی روابط یاد شده با استفاده از یک رگرسیون دو مرحله‌ای انجام می‌گیرد که با توجه به ماهیت داده‌ها، مدل‌سازی در مرحله اول براساس مدل‌های سری زمانی و در مرحله دوم با تکیه بر الگوهای پانل دیتا و به‌کارگیری تخمین‌زن‌های اثرات ثابت و تصادفی می‌باشد. نتایج نشان می­دهد که یک رابطه شرطی بین عوامل مختلف ریسک و بازده سهام وجود دارد و عوامل ریسک شامل ریسک بازار، نوسانات قیمت نفت، نوسانات نرخ ارز، نوسانات قیمت طلا و در برخی موارد ریسک نوسانات تورم نقش مهم و معنا‌داری در تعیین بازده سهام در هر دو بازار صعودی و نزولی دارند. از سوی دیگر نتایج احتمال آزمون تقارن ضرایب در مدل‌های شرطی نشان می‌دهد که این رابطه در خصوص تمامی عوامل ریسک بالا در بازارهای صعودی و نزولی نامتقارن می‌باشد. در مقابل، نتایج بیانگر این است که چولگی و کشیدگی تنها در وضعیت صعودی بازار سهام، دارای تأثیری معنا‌دار و متقارن بر بازدهی سهام است.

بررسی تاثیرات ریسک بر بازدهی سرمایه گذاری در بورس

ریسک و بازده، دو مفهوم مخالف هم در دنیای مالی و سرمایه گذاری است و وجود بالانس بین آنها را میتوان به عنوان توانایی راحت خوابیدن در شب دانست. براساس فاکتورهایی مانند سن، درآمد و اهداف سرمایه گذاری، شاید مایل باشیدریسک مالی بسیاری را در سرمایه گذاری هایتان بپذیرید یا اینکه ترجیح دهید سرمایه گذاری امن تری داشته باشید. بسیارحیاتی است که یک سرمایه گذار تصمیم بگیرد چقدر توانایی پذیرش ریسک را دارد، به طوری که در عین حال با وجودسرمایه گذاری که انجام داده احساس راحتی کند.برای سرمایه گذاران، تعریف اولیه ریسک، احتمال متفاوت بودن بازده سرمایه گذاری نسبت به بازده مورد انتظار است. افرادمیتوانند با انحراف معیار، میزان ریسک را اندازه بگیرند. به خاطر وجود ریسک، احتمال از دست رفتن بخشی ازسرمایه گذاری یا کل آن وجود دارد. اما بازده از سمت دیگر، سود یا زیانی است که یک سرمایه گذاری به همراه دارد.به طور کلی، در هنگام وجود ریسک پایین در یک سرمایه گذاری، پتانسیل کسب بازده نیز معمولا پایین است. سطح بالایریسک نیز معمولا همراه با انتظار بازدهی بالاست. یک سرمایه گذاری پرریسک، با احتمال بالا در زیان و احتمال از دستدادن همه چیز همراه است ولی در سمت دیگر، احتمال ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس کسب سود نیز بالاتر از سرمایه گذاری کم ریسک تر است. توازنبین ریسک و بازده، موازنه بین کمترین ریسک احتمالی و بیشترین بازده ممکن است.

رابطه بین ریسک و بازده

یکی از مهمترین درس ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس های تاریخ بازار سرمایه این است که به طور متوسط برای پذیرش ریسک پاداش وجود دارد، این پاداش را صرف ریسک میگوییم.

همچنین میدانیم که صرف ریسک در سرمایه گذاری هایی که ریسک بالاتری دارند، بیشتر است. این اصل که کسب بازده بالاتر تنها با پذیرش ریسک بیشتر امکان پذیر است بیانگر این حقیقت است که نمی توان ریسک نکرد و بازده به دست آورد و در مقابل نیز اگر سرمایه گذاری ریسک بالاتری بپذیرد به طور طبیعی باید انتظار بازده بالاتری داشته باشد .

اساس و پایه تصمیمات سرمایه گذاری رابطه ریسک و بازده است. در ارتباط با ریسک و بازده می توان گفت:

۱- میان ریسک و بازده یک رابطه خطی مثبت وجود دارد به نحوی که با افزایش ریسک، بازده مورد انتظار نیز افزایش می یابد .

۲- در دوره های زمانی بلند مدت، مانند دوره های ۱۱ ساله یا بیشتر ، رابطه تاریخی میان ریسک و بازده باید مثبت باشد .

۳ - در دوره های زمانی کوتاه مدت، مانند یک یا دو سال انتظار می رود رابطه ریسک و بازده همیشه مثبت باشد .با این حال رابطه ممکن است منفی و یا با شیبی به سمت پایین باشد.

منبع

لینک های مفید

ریسک سرمایه گذاری در سهام، بازده سرمایه گذاری در سهام، ریسک و بازده، بازده واقعی، بازده مورد انتظار، ریسک سیستماتیک، ریسک غیر سیستماتیک، نرخ تورم، نرخ ارزمثال ۱: فرض کنید شما مقداری پول دارید و می‌خواهید با این پول سرمایه‌گذاری کنید. شما می‌توانید در پروژه‌های مختلفی سرمایه‌گذاری کنید که سودهای متفاوتی را نصیب شما می‌کند. این سود در حقیقت پاداش پولی است که شما به‌جای مصارف گوناگون در زمینه‌های دیگر سرمایه‌گذاری کرده‌اید. سرمایه‌گذاری شما ممکن است از نوعی باشد که حتماً سود در پی داشته باشد یا آنکه سرمایه‌گذاریتان به نحوی باشد که دریافت سود را تضمین نکند. به طور مثال وقتی شما پولتان را در بانک سرمایه‌گذاری می‌کنید، مطمئن هستید ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس که در پایان دوره (ماهیانه یا سالیانه) درصد مشخصی سود دریافت می‌کنید؛ یعنی بانک تضمین می‌کند که درصد معینی از پول شما را در پایان دوره مورد قرارداد به عنوان سود به شما پرداخت نماید. بنابراین سرمایه‌گذاری شما مطمئن و بدون ریسک است. زیرا شما اطمینان دارید به سودی که بانک با شما قرارداد کرده‌است، می‌رسید. در حالت دیگر شما می‌توانید در حوزه دیگری نظیر بورس سرمایه‌گذاری کنید. در این حوزه شما این امکان را دارید که به سودی چند برابر سود بانک دست پیدا کنید اما نکته آن است که برای دریافت این سود ضمانتی وجود ندارد و گاهی ممکن است سرمایه‌گذاری شما با ضرر مواجه شود. بنابراین در مثال فوق، دو مفهوم دارای اهمیت است:

سود یا زیانی (بازده) که از سرمایه‌گذاری نصیبتان می‌شود.
وجود یا عدم وجود تضمین (ریسک) برای دریافت سود سرمایه‌گذاری.
مفاهیم بازده و ریسک همیشه در انجام سرمایه‌گذاری‌ها، مورد بررسی سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و نمی‌توان آنها را جدا از هم درنظر گرفت، زیرا تصمیم‌گیری برای یک سرمایه‌گذاری مطمئن، همیشه براساس ارتباطی که بین ریسک و بازده وجود دارد، انجام می شود.

بازده چیست؟ریسک سرمایه گذاری در سهام، بازده سرمایه گذاری در سهام، ریسک و بازده، بازده واقعی، بازده مورد انتظار، ریسک سیستماتیک، ریسک غیر سیستماتیک، نرخ تورم، نرخ ارز

طبق آنچه در مثال ۱ گفته شد، بازده را می‌توان پاداشی تعریف کرد که سرمایه‌گذار به ازای سرمایه‌گذاری خود به دست می‌آورد.

بازده ممکن است “بازده مورد انتظار” یا “بازده واقعی” باشد.

بازده مورد انتظار (بازده پیش بینی شده) مقدار بازده‌ای است که سرمایه گذار انتظار دارد آن را در سرمایه‌گذاری کسب کند، یعنی پیش‌بینی می‌کند که احتمالاً در سرمایه‌گذاری مورد نظر خود به میزان مثلاً ۱۵% سود کند.

بازده واقعی مقدار عملی و حقیقی بازده‌ای است که سرمایه‌گذار به واسطه سرمایه‌گذاری خود در پایان مدت سرمایه‌گذاری به دست می‌آورد.

مثال ۲: آقای کریمی قصد دارد روی پروژه خاصی سرمایه‌گذاری کند. او انتظار دارد که این پروژه برای او ۴۰% بازدهی طی سال به همراه داشته باشد؛ ولی در انتهای سال متوجه می‌شود که به واسطه عوامل مختلف بازده او بسیار کمتر از مقدار مورد انتظار وی شده و بازده خالصی در حدود ۲۵% به دست آورده است. پس در این مثال بازده انتظاری (مورد انتظار) آقای کریمی ۴۰ درصد ولی بازده واقعی او ۲۵ درصد بوده است. این اختلاف ممکن است ناشی از عوامل متعددی در زمان محاسبه بازده مورد انتظار باشد. ممکن است آقای کریمی برخی مولفه‌های تاثیرگذار را در محاسبه بازده پروژه مورد نظر خود، لحاظ نکرده باشد و یا نسبت آن‌ها را با خطا در نظر گرفته است.
کنون که با مفهوم بازده آشنا شدید، لازم است به تعریف مفهوم مهم دیگر، یعنی ریسک بپردازیم.

ریسک همان احتمال اختلاف میان میزان بازده واقعی ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس و بازده مورد انتظار است. بنابراین وقتی از ریسک یک دارایی صحبت می‌شود، تغییرات احتمالی بازده آن دارایی در آینده مورد نظر است.ریسک سرمایه گذاری در سهام، بازده سرمایه گذاری در سهام، ریسک و بازده، بازده واقعی، بازده مورد انتظار، ریسک سیستماتیک، ریسک غیر سیستماتیک، نرخ تورم، نرخ ارز

بازده واقعی – بازده مورد انتظار = ریسک

غالب سرمایه‌گذاران بر این باور هستند که بازده واقعی کمتر از بازده مورد انتظار است. با افزایش ریسک در یک تصمیم‌گیری مالی، اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی بیشتر خواهد بود و با کاهش ریسک این اختلاف کاهش می‌یابد. ایجاد تعادل مناسب بین ریسک و بازده، مهم‌ترین تصمیم‌گیری مالی به شمار می‌آید.

در مثال دیگر شرایطی را در نظر بگیرید که شما در یک مسابقه شرکت کرده‌اید و ۱ میلیون تومان برنده شده‌اید؛ به شما پیشنهاد می‌شود که ۱ میلیون تومان را بگیرید و از قرعه‌کشی حذف شوید یا به‌جای دریافت ۱ میلیون تومان وارد قرعه‌کشی شود که دو احتمال زیر را در پی دارد:

۱- ۵۰ درصد احتمال دارد شما ۵ میلیون تومان در قرعه‌کشی برنده شوید.

۲- ۵۰ درصد احتمال دارد هیچ پولی در قرعه‌کشی نگیرید.

شما کدام پیشنهاد را انتخاب می‌کنید؟ این مثال ساده بیانگر آن است که هرچه شما بازده بالاتری را انتظار داشته باشید، باید ریسک بالاتری را متحمل شوید.
انواع ریسک و عوامل ایجاد کننده ریسک
‌ ‌ ‌ ‌ ‌− ریسک نرخ ارز
‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌− ریسک نوسان نرخ بهره
‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ − ریسک بازار
‌ ‌‌ ‌ ‌ ‌ ‌ − ریسک تورمی
‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌− ریسک نقدینگی
‌ ‌‌ ‌ ‌ ‌ − ریسک تجاری