ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست و چه تفاوت‌هایی دارند؟

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست؟ ارزش‌های اسمی و بازاری سهام هرکدام چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دارند؟ در این مطلب از سایت sdbroker به توضیح کامل ارزش اسمی و بازار می‌پردازیم.

سرمایه‌گذاری در بازار بورس و فرابورس نیازمند دانش کافی و آشنایی با اصطلاحات متعددی است که در این بازارها به کار می‌روند. اگر می‌خواهید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید، باید بدانید ارزش سهام چیست و انواع آن کدام‌اند، ارزش بازاری سهام چیست و تفاوت آن با ارزش اسمی سهام چیست. با توجه به اینکه بسیاری افراد از دو اصطلاح ارزش اسمی و ارزش بازاری به‌ جای یکدیگر استفاده می‌کنند یا آن‌ها را باهم مرتبط می‌دانند، در این مطلب به بررسی کامل مفهوم و نحوه محاسبه این دو ارزش سهام می‌پردازیم. با این‌ حال، به منظور افزایش آگاهی و آشنایی بیشتر شما با بازارهای بورس و فرابورس، نگاهی گذری به سایر انواع ارزش سهام نیز خواهیم داشت.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم سهام فرابورس چیست؟ کلیک کنید.

ارزش سهام چیست؟

ارزش سهام به انواع اسمی، ذاتی، بازاری و دفتری تقسیم شده و تعیین آن بر اساس روش‌های مختلف ارزش‌گذاری انجام می‌شود. بر اساس تجربه، بازار بورس با نوسانات زیادی همراه است و نتیجه بررسی قیمت روز سهام چندان قابل‌ اعتماد نیست. مقایسه انواع ارزش سهام، اطلاعات بیشتر و امکان پیش‌بینی روند قیمت سهام را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد و نقش پررنگی در انجام یک سرمایه‌گذاری منطقی و کم ریسک دارد. این اطلاعات همچنین به فعالان بازار بورس نشان می‌دهد که برای سرمایه‌گذاری کوتاه و بلندمدت باید چه شرکتی را انتخاب کنند و سرمایه آن‌ها تا چه زمانی ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟ می‌تواند در امنیت باقی بماند.

ارزش اسمی سهام چیست؟ نحوه محاسبه ارزش اسمی سهام

زمانی که یک شرکت در بازار بورس آغاز به فعالیت می‌کند، تعدادی از سهام خود را به منظور جذب سرمایه به فروش می‌گذارد. ارزش هر سهم بر روی اوراق بهادار ثبت می‌شود. طبق قوانین بازار بورس ایران، مبلغ هر سهم باید برابر با یک هزار ریال یا 100 تومان ثبت شود. این قیمت، ارزش اسمی هر سهم در بازار سرمایه یا همان ارزش اسمی سهام است. بنابراین، می‌توان ارزش اسمی سهام را قیمت هر سهم منتشر شده دانست. حاصلضرب 100 تومان و تعداد سهام شرکت، سرمایه آن شرکت در بازار بورس را نشان می‌دهد. در یک مثال ساده و غیرواقعی اگر یک شرکت 900 هزار سهم در بازار بورس مبادله کرده باشد، 90 میلیون تومان سرمایه در این بازار دارد. با در دست داشتن برگه سهام و انجام یک‌ ضرب ساده می‌توانید متوجه شوید ارزش اسمی سهام چیست و سرمایه‌ای که شرکت در بورس وارد کرده است را محاسبه کنید.

در هر برگه سهام، ارزش اسمی کل سرمایه شرکت و تعداد سهام منتشر شده در بازار بورس آورده می‌شود. درواقع اهمیت ارزش اسمی در کنار سایر انواع ارزش سهام مشخص می‌شود و به‌ تنهایی نمی‌تواند معیار مناسبی برای سنجش یک شرکت باشد. لازم به ذکر است که سهام تمام شرکت‌ها با قیمت 100 تومان به فروش نمی‌رسند. اغلب شرکت‌ها، سهام خود را با قیمتی بسیار بیشتر از این مبلغ به فروش می‌گذارند. در چنین مواقعی اصطلاحاً گفته می‌شود که سهام با صرف به فروش رسیده است. در مقابل، زمانی که سهام با قیمتی کمتر از ارزش اسمی به فروش برسد، می‌گویند سهام با کسر فروخته شده است. البته امروزه این امر، برخلاف قانون بوده و انجام آن غیرممکن است. توجه داشته باشید که این قیمت با ارزش بازاری سهام کاملاً متفاوت است.

ارزش بازاری سهام چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

بعد از رسیدن سهام به دست سرمایه‌گذاران و فعالان در بازار بورس، قیمت‌ها به‌شدت تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضا قرار می‌گیرند. بر اساس این اصل، هرچه تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت سهام افزایش پیدا می‌کند و هرچه عرضه بیشتر از میزان تقاضا اتفاق بیفتد، موجب افت قیمت سهام شرکت می‌شود. ارزش بازاری سهام در واقع قیمت روز سهام یا مبلغی است که سهام با آن خرید و فروش می‌شود. ارزش بازاری سهام کاملاً تحت تأثیر عرضه و تقاضای بازار قرار می‌گیرد و ممکن است به‌ صورت دقیقه‌ای یا روزانه تغییر کند. بنابر این تعریف، مقدار ارزش بازاری سهام ممکن است چند برابر ارزش اسمی آن باشد یا حتی به مبلغی بسیار کمتر از آن برسد. این ارزش می‌تواند در شرکت‌های بزرگ تأثیر چشمگیری بر شاخص‌ها گذاشته و وضعیت بازار را تغییر دهد. برای اطلاع از ارزش بازاری سهام می‌توانید به پورتفوی یا سایت کارگزاری خود مراجعه کرده و بر روی نام شرکت مورد نظر کلیک کنید. این اطلاعات همواره در حال بروزرسانی هستند.

ارزش ذاتی یا ارزش واقعی سهام یک شرکت، تحت تأثیر عواملی مانند بدهی‌ها، وضعیت کنونی، پیش‌بینی میزان سوددهی در آینده و میزان سرمایه‌گذاری‌های شرکت مشخص می‌شود. ممکن است برخی ارزش ذاتی و بازاری را با یکدیگر یکی بدانند، اما این دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند. اکنون‌ که می‌دانید ارزش بازاری سهام چیست حتماً این را نیز می‌دانید که پیش‌بینی وضعیت شرکت با استفاده از آن (به‌ تنهایی) می‌تواند دشوار یا غیرممکن باشد. این در حالی است که ارزش ذاتی به سرمایه‌گذاران امکان پیش‌بینی وضعیت یک شرکت و تحلیل بنیادی آن را می‌دهد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند چه تعداد سهام را برای چه مدت خریداری کنند و سهامداران شرکت از زمان مناسب برای فروش یا نگهداری سهام خود مطلع می‌شوند.

ارزش دفتری چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

یکی دیگر از انواع ارزش سهام، ارزش دفتری است که به سهامداران این آگاهی لازم درباره حقوق صاحبان سهام را می‌دهد. لازم است سهامداران از این موضوع مطلع باشند که در صورت انحلال و ورشکستگی شرکت، چه میزان از سرمایه به آن‌ها تعلق می‌گیرد. به همین منظور، ارزش دفتری طی فرمول ساده مشخص می‌کند که تقسیم سهام میان سهامداران در چنین شرایطی چگونه خواهد بود. در این فرمول، تمام بدهی‌های شرکت از مجموعه دارایی آن کسر شده و بر تعداد سهام منتشر شده شرکت در بازار بورس تقسیم می‌شود. حاصل این محاسبه، همان ارزش دفتری یا مبلغی است.

همراه با این مطلب متوجه شدید که انواع ارزش سهام چیست و هر یک دارای چه ویژگی‌هایی هستند. به‌ این‌ ترتیب، با بررسی کامل و دقیقی از انواع ارزش سهام و مقایسه آن‌ها با یکدیگر می‌توانید به اطلاعات بیشتر و کارآمدتری درباره شرکت‌های موردنظر خود دست پیدا کنید. این ارزش‌ها به شما می‌فهمانند که سرمایه‌گذاری شما منطقی است یا خیر و تنوع سبد سرمایه‌گذاری شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

ارزش اسمی سهام

ارزش اسمی اوراق قرضه و ارزش اسمی سهام دو واژه مختلف می باشند که در زبان انگلیسی برای این دو، واژگانی جداگانه وجود دارد. در لاتین ازPar Value برای اشاره به ارزش اسمی اوراق قرضه و از Face Value برای ارزش اسمی سهام استفاده می گردد. بنابراین ارزش اسمی سهام، معادل سرمایه شرکت، تقسیم بر تعداد برگه های سهام می باشد.

تعریف ارزش اسمی سهام:

ارزش اسمی سهام (Par Value) که در علوم مالی به ارزش صوری یک برگه سهم اطلاق می گردد، رقمی است که در هنگام تاسیس و انتشار سهام، برای هر ورقه سهم عادی، تعیین می شود و در اساسنامه آن را درج می نمایند.

این ارزش اسمی، در کشور های خارجی معمولا 100 دلار یا هزار دلار است، اما سهام معمولا ارزش اسمی ندارند و یا ارزش اسمی کمی مثلا یک سنت برای هر سهم دارند. ارزش روزانه اوراق قرضه و یا اوراق مشارکت در بازار های مالی ممکن است کمتر و یا بیشتر از ارزش اسمی آن باشد و به عواملی نظیر نرخ عمومی بهره بازار و اعتبار اوراق قرضه بستگی دارد.

نکته: از نظر حقوق سرمایه گذاران، ارزش اسمی ارتباط اندکی با قیمت سهام بازار دارد. همچنین در ایران ارزش اسمی هر سهم یک هزار ریال یا ۱۰۰ تومان می باشد که معمولا اختلاف قابل توجهی با ارزش بازار سهام دارد.

ارزش اسمی یک سهم، قیمتی می باشد که عرضه اولیه سهام شرکت بر اساس آن، قیمت گذاری می شوند و ارزش اسمی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس ایران، یک هزار ریال است.

لازم به ذکر است که مبلغ ارزش اسمی، بر روی برگه های سهام درج می شود و همان طوری که مشخص است، تمامی سرمایه شرکت، تعداد سهام منتشر شده و ارزش اسمی هر یک از سهام، به علاوه تعداد سهامی که سهامدار در اختیار دارد، بر روی برگه سهام درج می گردد.

انواع سهم:

قیمت اسمی و قیمت واقعی، واژه هایی هستند که افراد فعال در بازار سرمایه با آنها بسیار مواجه می شوند و به‌ طور کلی، هر سهم، دارای چهار نوع زیر از نظر قیمت می باشند:

• قیمت اسمی
• قیمت دفتری
• قیمت واقعی
• قیمت ذاتی

منظور از قیمت اسمی:

قیمت اسمی یک سهم، عبارت است از قیمتی که پذیره ­نویسی سهام شرکت بر اساس آن صورت می گیرد.

قیمت دفتری سهم:

اگر مجموع بدهی های شرکت را از مجموع دارایی های همان شرکت کم کنیم، مبلغ باقیمانده، نشان‌ دهنده مجموع ارزش سرمایه سهام داران شرکت یا مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت می باشد.

حال می توان گفت که اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام، بر تعداد سهام شرکت تقسیم شود عدد به دست آمده، قیمت دفتری هر سهم خواهد بود.

قیمت واقعی سهم:

قیمت واقعی یا قیمت معاملاتی، به قیمتی گفته می شود که بر اساس آن قیمت، سهام در بورس معامله می شود. بنابراین آن چه که قیمت سهم را در بورس تعیین می کند، میزان عرضه و تقاضا برای آن سهم می باشد.

قیمت ذاتی یا قیمت بازار:

منظور از قیمت ذاتی سهم، ارزش واقعی آن سهم می باشد.

تفاوت قیمت اسمی و قیمت واقعی:

منظور از ارزش اسمی سهم، مبلغیست که در اساسنامه شرکت برای هر کدام از سهم ها تعیین شده است و این مبلغ بر روی ورقه سهام درج می گردد. در واقع می توان گفت که مبلغ اسمی هر سهم، برابر است به ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟ حاصل تقسیم کل سرمایه شرکت بر تعداد سهام همان شرکت.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق قرضه را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

ارزش اسمی اوراق قرضه

ارزش بازار سهم:

ارزش بازار سهم، مفهومی می باشد که هر سهامداری با آن رو به رو می باشد و در یک تعریف ساده می توان گفت که ارزش بازار یک سهم، میزان بزرگی شرکت عرضه کننده آن سهم را نشان می دهد.

این موضوع بسیار مهم و قابل توجهی برای سهامداران می باشد که در واقع سهامداران در کنار سایر عوامل، این ارزش را نیز مد نظر قرار می دهند و در نهایت سهام شرکت مورد نظر خود را برای خرید انتخاب می کنند.

ارزش دفتری (BOOK VALUE):

ارزش دفتری به ارزش هر داراییگفته می شود همان طوری که در ترازنامه شرکت آمده است که این ارزش برای هر سهم به شکل زیر حساب می شود:

تمام بدهی ها را از تمام دارایی ها کسر کرده و آن چه که به دست آمده را بر تعداد سهامی که شرکت منتشر کرده و در دست مردم است، تقسیم می نمایند.

ارزش اسمی (Par Value):

در مورد سهام عادی، می توان گفت که ارزش اسمی هر سهم مبلغیست که بر اساس اساسنامه روی هر سهم نوشته شده است و این رقم با ارزش بازار سهم مورد نظر، هیچ گونه ارتباطی ندارد.

نکته: در کشور ما، ارزش اسمی هم سهم 1000 ریال می باشد و در مورد اوراق قرضه یا سهام ممتاز، ارزش اسمی هر برگ، تعیین کننده مقدار بهره یا سودی است که به آن تعلق می گیرد.

ارزش جاری یا ارزش بـازاری یک سهم (Market Capitalization):

قیمت معامله یا داد و ستد یک سهم در بازار را ارزش بازاری آن سهم می گویند که را میزان عرضه و تقاضا مشخص کننده آن است.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ابلاغ اوراق مالیاتی را به شما پیشنهاد می کنیم.

ارزش اسمی سهم چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ + به همراه سایر جزئیات

ارزش اسمی سهم در زبان انگلیسی par value خوانده می‌شود. این پارامتر، ارزش صوری هر برگه سهم است که در هنگام انتشار سهام شرکت‌، در اساسنامه درج خواهد شد. در این مطلب قصد داریم توضیحات دقیق و کاملی از ارزش اسمی سهم بیان کنیم. مطالعه‌ی این مطلب برای تصمیم‌گیری صحیح‌تر و دقیق‌تر سرمایه‌گذاران الزامی است.

ارزیابی شرکت‌های سهامی و ارزش اسمی سهام

در شرکت‌های سهامی، سرمایه‌ی شرکت به واحدهای مساوی تقسیم می‌شود که هر قطعه‌ی آن، یک سهم نام دارد. بنابراین، شرکت‌های سهامی بر اساس سرمایه‌ای که دارند، تعداد مشخصی سهام خواهند داشت. اکنون به جنبه‌ی دیگر ماجرا توجه کنید؛ زمانی که یک سرمایه‌گذار به قصد سرمایه‌گذاری و خرید سهام وارد بورس می‌شود، با گزینه‌های متعددی از شرکت‌ها و سهام آن‌ها مواجه خواهد شد. سرمایه‌گذار بر طبق بودجه‌ای که به خرید سهام اختصاص داده است، می‌بایست گزینه‌ی مناسب سرمایه‌گذاری را بیابد. یافتن این گزینه‌ی مناسب، نیازمند ارزیابی شرکت‌ها و مقایسه‌ی شرکت‌های هم‌گروه (شرکت‌های فعال در یک صنعت خاص) خواهد بود.

یکی از راه‌هایی که برای ارزیابی شرکت‌های سهامی ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟ به کار می‌رود، استفاده از ارزش و قیمتی است که به هر واحد سهام آن شرکت اختصاص داده شده است. در بورس برای هر برگه سهم، قیمت‌های متعددی تعیین می‌شود. ارزش ذاتی سهم، ارزش اسمی، ارزش بازاری و ارزش دفتری، چهار مدل قیمتی هستند که ارزش سهم را تعیین خواهند کرد. یکی از اعدادی که به هر برگه سهم یک شرکت خاص اختصاص داده می‌شود، پارامتری به نام ارزش اسمی سهم است. در ادامه، با این پارامتر بیش‌تر آشنا خواهید شد. سرمایه‌گذار از طریق این پارامتر (و البته پارامترهای دیگر) می‌تواند به ارزیابی شرکت‌ها پرداخته، برای خرید سهام شرکت بهتر، اقدام نماید.برای آشنایی با هر یک از انواع قیمت سهم، می‌توانید مقالات مرتبط با آن را در سایت آکادمی دانایان مشاهده فرمایید.

ارزش اسمی سهم و برگه‌ی سهم

در ادامه‌ی مطلب، با اصطلاح «برگه‌ی سهام» روبه‌رو می‌شوید که در این بخش، مختصری درباره‌ی آن شرح داده‌ایم. برگه‌ی سهم یک ورق ساده حاوی اطلاعات سهام شرکتی است که برگه‌ی سهم برای آن صادر شده است. زمانی که یک سرمایه‌گذار با پرداخت پول، سهام‌دار یک شرکت می‌شود به وی برگه‌ی سهام ارائه خواهد شد. در این برگه، اطلاعات کامل از نام شرکت سهامی گرفته، تا نام سهام‌دار، مبلغ اسمی سهم، تعداد سهام خریداری‌شده و … درج می‌شود. این برگه در دست فرد سهام‌دار قرار می‌گیرد و دارایی وی را در آن شرکت مشخص می‌کند.

ارزش اسمی سهم چیست؟

خیلی ساده می‌توان گفت که ارزش اسمی سهم به ارزش صوری هر برگه‌ی سهام گفته می‌شود. اولین باری که سهام یک شرکت ‌منتشر می‌شود، برای هر برگه سهم، یک قیمت اولیه تعیین می‌گردد که این نرخ در اساسنامه مکتوب خواهد شد؛ به این عدد ارزش اسمی سهام گفته می‌شود. معمولاً رقمی که برای این پارامتر در نظر گرفته می‌شود، عدد بالایی نیست. به‌عنوان نمونه، در ایران، برای ارزش اسمی هر سهم ۱۰۰۰ ریال در نظر گرفته می‌شود. ارزش اسمی سهم در آمریکا رقم ناچیز ۱ سنت تعیین می‌شود. توجه داشته باشید که این عدد، به مبلغ فروش سهم در بازار (ارزش بازاری سهم)، همچنین ارزش ذاتی آن هیچ‌گونه ارتباطی ندارد! همان‌گونه که در بخش قبلی بیان کردیم ارزش اسمی سهم همان رقمی است که بر روی ورق سهم و در اساسنامه درج می‌شود.

نحوه‌ی محاسبه‌ی ارزش اسمی سهم

برای محاسبه‌ی ارزش اسمی سهم در یک شرکت، باید سرمایه‌ی شرکت را بر تعداد برگه‌های سهام آن شرکت تقسیم کرد. به‌عنوان‌ مثال اگر یک شرکت با ۱ میلیارد سرمایه ثبت شده باشد و ۱۰۰۰ سهم داشته باشد: ۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰/۱۰۰۰= ۱۰۰۰۰۰۰ رقم ارزش اسمی سهام آن شرکت خواهد بود. به‌صورت معکوس، با ضرب ارزش اسمی سهم در تعداد سهام یک شرکت، می‌توان سرمایه اولیه (قانونی) آن شرکت را به دست آورد.

سرمایه‌گذار باید به نرخ اسمی سهم توجه داشته باشد. هرچقدر این عدد بالاتر باشد،‌ نشان می‌دهد که شرکت سهامی، با سرمایه‌ی بیش‌تری تأسیس شده است؛ بنابراین در مواجه با شرایط بحرانی، به دلیل پشتوانه‌ی مالی قوی‌تر، شرکت سریع‌تر می‌تواند به جبران و تثبیت شرایط اقدام نماید. این درحالی است که شرکت‌های با سرمایه‌ی کم‌تر، سریع‌تر در معرض ورشکستگی قرار خواهند گرفت.

چرا ارزش اسمی، واقعی نیست؟

ارزش اسمی سهام، رقم معامله و خریدوفروش آن سهم در بازار نیست! قیمت بازاری سهام بر اساس قانون عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. یکی از دلایل به‌وجود آمدن حباب نیز همین افزایش تقاضا است. هرچقدر که تقاضا برای خرید سهام بالاتر رود قیمت بازاری آن نیز بیش‌تر می‌شود. به‌غیراز عرضه و تقاضا، عواملی مانند تورم اقتصادی و حتی تصمیم‌گیری‌های سیاسی روی قیمت سهام تأثیرگذار خواهند بود. این در حالی است که ارزش اسمی سهام، به چنین پارامترهایی توجه ندارد؛ نرخ ارزش اسمی عددی ثابت است و بدون توجه به موارد فوق‌الذکر تعیین می‌شود. به همین دلیل، ارزش اسمی نمی‌تواند رقم واقعی معاملات آن سهم باشد.

کاربرد ارزش اسمی سهام

شاید برایتان این سؤال مطرح شده باشد که نرخ ارزش اسمی سهام، چه کاربردی دارد؟ درواقع رقم نرخ ارزش اسمی سهام، پایین‌تر از ارزش واقعی سهام است. پس شاید به نظرتان برسد که این رقم فرمالیته است و کاربردی ندارد! اما این‌طور نیست. در این بخش، برخی از مهم‌ترین کاربردهای ارزش اسمی سهام را ذکر می‌کنیم.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای ارزش اسمی سهام هنگام افزایش سرمایه از طریق آورده‌ی نقدی است؛ در این هنگام، شرکت با انتشار اوراق حق تقدم، از سهام‌داران فعلی خود درخواست سرمایه‌گذاری از طریق وجه نقد می‌کند. این اوراق حق تقدم، اوراق بهادار هستند؛ بنابراین می‌توانند مورد معامله قرار بگیرند. در معاملات حق تقدم، به ازای هر سهم، مبلغ ارزش اسمی آن سهام پرداخت خواهد شد. به‌صورت جامع‌تر، ارزش اسمی سهم در معاملات پذیره‌نویسی کاربرد دارد. ارزش اسمی سهام هم‌چنین در محاسبه‌ی میزان مشارکت، تعهدات و بهره‌مندی از منافع سهام‌دار به کار برده می‌شود.

جمع‌بندی آکادمی دانایان

ارزش اسمی سهم، پارامتری است که می‌تواند برای ارزیابی شرکت‌ها به کار گرفته شود. طبق فرمول محاسبه‌ی ارزش اسمی سهم، شرکتی که سرمایه‌ی بالاتری داشته باشد، احتمالاً سهامش ارزش اسمی بالاتری نیز خواهد داشت. پارامتر ارزش اسمی، هیچ ارتباطی با قیمت خریدوفروش سهام آن شرکت در بازار بورس نخواهد داشت. به عبارت بهتر، قیمت بازار سهام بر اساس میزان عرضه و تقاضای آن سهم تعیین خواهد شد و سهام با قیمت اسمی خود معامله نمی‌شود، حتی این امکان وجود دارد که به دلیل افزایش تقاضا برای خرید سهام یک شرکت، قیمت آن سهام به چندین برابر ارزش اسمی سهام برسد! این موضوع در خصوص عرضه‌ی سهام نیز صادق است؛ یعنی اگر سهام یک شرکت بیش‌تر ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟ از میزان تقاضا عرضه شود، ارزش آن افت پیدا می‌کند؛ این روند می‌تواند تا جایی ادامه داشته باشد که نرخ معامله‌ی سهام در بازار، از ارزش اسمی آن نیز پایین‌تر باشد.

تفاوت ارزش و قیمت در بازار سهام

اظهارنظرهای مختلف افراد در مورد قیمت سهام به احتمال زیاد به گوش شما نیز رسیده است. برخی از افراد، مقایسه ارزش ذاتی و ارزش بازاری سهام یک شرکت برای خرید و فروش آن را به عنوان ملاک قرار می دهند. ارزش ذاتی سهام از مهم‌ترین مفاهیم در تحلیل بنیادی یک سهم است و در صورتیکه ارزش واقعی یک سهم را بدانید، هیچگاه بهایی بالاتر از ارزش واقعی سهام مذکور نمی پردازید. به عنوان مثال، شما هیچگاه یک عدد نان 2 هزار تومانی را به قیمت 50 هزار تومان نمی خرید؛ چراکه در مورد ارزش اجناس اطلاع دارید و اگر در مورد ارزش سهام در بازار سرمایه نیز اطلاع داشته باشید، دست به خریدهای غیر معقول نخواهید زد. به همین دلیل در این مقاله قصد داریم تفاوت ارزش و قیمت در بازار سهام را مورد پردازش قرار دهیم و در ادامه با مفاهیم زیر آشنا می شویم:

• تفاوت ارزش و قیمت
• انواع ارزش در بازار بورس
• ارزش ذاتی سهام به چه معناست؟
• نرخ تنزیل چیست؟
• روش های ارزش گذاری سهام در بازار سرمایه
• رابطه سود با ارزش

تفاوت ارزش و قیمت

آیا تا به حال از خود پرسیده اید که تفاوت ارزش و قیمت به چه معناست و یا اصلا قائل به تفاوت بین این 2 موضوع هستید یا خیر؟

اکثر ما فکر می کنیم قیمت مقیاسی است برای نشان دادن ارزش داشته ها؛ اما واقعیت چیز دیگری است. افراد بسیار زیادی هستند که بین قیمت و ارزش، تفاوت قائل می شوند و در مقایسه ها، ارتباط خاصی بین این دو نخواهند دید. به عنوان مثال، موارد "با ارزش ولی کم قیمت " و "گرانقیمت ولی بی ارزش" در اطراف ما بسیارند.

قیمت فاکتوری است برای نشان دادن مقدار پولی که ما باید برای خرید چیزی پرداخت کنیم. اکثر قیمت ها و خرید و فروش ها به توافقات بستگی دارد و در هر زمان یا مکان می تواند متفاوت باشد اما معنای ارزش با این تعریف کاملا متفاوت است. اهمیت، شایستگی یا در برخی موارد، توانایی سود دهی می تواند ارزش یک چیز را برای ما تعریف کند.

تفاوت ارزش و قیمت را با یک مثال توضیح می دهیم. فرض کنید لیستی از مواد غذایی و وسایل مورد نیاز خود را تهیه کرده و به فروشگاه می روید. در ذهن شما هر محصول ارزشی مشخص دارد. زعفران به دلیل سختی کشت و عطر و طعم عالی و کمیاب بودن، بیشتر از یک عدد تخم مرغ ارزش دارد. اگر تخم مرغ را به قیمت 5 هزار تومان و زعفران را به قیمت 3 هزار تومان به شما بفروشند، صددرصد تعجب می کنید و نسبت به این موضوع مشکوک خواهید شد و یا اینکه به سلامت اجناسی که خریده اید دقت بیشتری خواهید کرد و این سوال در ذهن شما ایجاد می شود که چرا این اتفاق افتاد؟

دلیل ایجاد این سوال، دانش شما درباره ارزش اجناس فروشگاه بوده و در صورتیکه یک جنس بیشتر یا کمتر از ارزش واقعی خود قیمت گذاری شود، به سرعت متوجه می شوید.

تفاوت ارزش و قیمت در بازار سرمایه نیز به همین شکل است. در واقع رویکرد سرمایه گذاران موفق، خرید سهم ارزشمند با قیمتی مناسب است. در بازارهای مالی مانند بازار سرمایه، فعالان موفق همیشه به دنبال محاسبه ارزش سهام هستند. در واقع سرمایه گذارانی که از تحلیل بنیادی برای معاملات خود استفاده می کنند، در ابتدا ارزش سهام شرکت مورد نظر خود را حساب می کنند و پس از مقایسه آن با قیمت سهام شرکت مذکور، نسبت به خرید و فروش آن اقدام می کنند.

سرمایه گذاران موفق بورس هیچگاه بهایی بالاتر از ارزش یک سهم نمی پردازند. بلکه سعی دارند سهامی که قیمت آن پایین تر از ارزش واقعی است را خریداری کنند. اکثر این سرمایه گذاران دید بلندمدت دارند؛ چراکه دیر یا زود، قیمت سهم به ارزش واقعی یا ذاتی آن خواهد رسید.

انواع ارزش در بازار بورس

همانطور که اشاره شد، افرادی که از تحلیل بنیادی برای معاملات خود استفاده می کنند، بایستی تفاوت ارزش و قیمت را به خوبی بدانند. از طرف دیگر، مفهوم ارزش در بازار بورس تعاریف گوناگون دارد که در ادامه به معرفی برخی از آن ها می پردازیم.

ارزش اسمی

به ارزشی گفته می شود که تنها بر روی دارایی نوشته می شود. ارزش اسمی در اساسنامه یک سهم جای دارد و این عدد از تقسیم مقدار سرمایه شرکت به تعداد سهام آن مشخص می شود. ارزش اسمی یک سهم در حالت عادی عددی ثابت است.

ارزش دفتری

ارزش دفتری با حسابرسی در دفتر حسابداری بدست می آید. مقدار آن، اختلاف بین دارایی ها و بدهی های شرکت هاست. در اوایل کار یک شرکت، ارزش دفتری و اسمی برابرند. با گذشت زمان و انجام فعالیت های مختلف، مقدار ارزش اسمی و دفتری تغییر می کنند.

ارزش ذاتی

این ارزش، میزان ارزش واقعی یک سهم است. محاسبه ارزش ذاتی از روش های گوناگونی انجام می شود.

ارزش خالص دارایی

از لحاظ شرایط، مانند ارزش دفتری است؛ تنها با این تفاوت که دارایی های مورد محاسبه در ارزش خالص دارایی، به قیمت روز حساب می شوند.

ارزش جایگزینی

ارزش جایگزینی سهام یک شرکت به معنای ارزش یک ورقه بهادار با فرض اینکه قصد ایجاد شرکت را داشته باشیم، می باشد. در واقع برای محاسبه ارزش جایگزینی سهام یک شرکت بایستی تمامی هزینه هایی که برای تاسیس و راه اندازی یک شرکت لازم است را محاسبه کنیم.

ارزش بازار

ارزش بازار یک سهم با میزان خرید و فروش مشخص می شود. هرچه تقاضا بیشتر باشد، ارزش بازار بالاتر می رود و هرچه عرضه بیشتر شود، ارزش بازار پایین تر می آید. دقیقا تابلو یک سهم در بورس با این مکانیسم کار می کند و قیمت سهام در بازار، با این نوع ارزش گذاری مشخص می گردد.

ارزش ذاتی سهام به چه معناست؟

تاثیر دنیای اطراف برای مشخص کردن ارزش یک دارایی بسیار مهم است. مانند ارزش یک منزل مسکونی که اگر منظره خوبی داشته باشد و یا اینکه دسترسی محلی مناسبی داشته باشد و یا در محله خوبی باشد، ارزش بیشتری خواهد داشت. این عوامل، تاثیر بیرونی بر قیمت این خانه دارند.

اما بر فرض مثال از تاثیر عوامل بیرونی صرف نظر کنیم، خانه مورد نظر چه قیمتی خواهد داشت؟ آیا از ارزش مادی این خانه کم خواهد شد؟ آیا مواد و مصالح ساختمانی مورد استفاده بی کیفیت تر دیده خواهد شد؟ قطعا خیر. دارایی ها بدون تاثیر عوامل بیرونی، ارزش دارند. ارزش یک خانه می تواند به امکانات درون ساختمان، مصالح ساختمانی مورد استفاده، طراحی و عوامل دیگر وابسته باشد.

در بازار سرمایه نیز، چنین مثالی صدق می کند. ارزش بازار و قیمت یک سهم تحت تاثیر وضعیت اقتصادی، نرخ تورم، ارزش پول ملی و عوامل دیگر قرار می گیرد. در صورتیکه ارزش ذاتی بدون در نظر گرفتن عوامل خارجی، اهمیت و ارزش یک سهم را نمایان می کند.

ارزش ذاتی با توجه به امکانات، توانایی سودآوری، قدرت برند، مدیریت و پارامترهای دیگر سنجیده می شود. اطلاعاتی که سهامداران برای تحلیل بنیادی و دستیابی به ارزش ذاتی یک سهم نیاز دارند، در سایت کدال موجود می باشد.

گزارش ها و صورت های مالی ارائه شده در این سایت، می تواند به تصمیم گیری های شما در مورد شرکت ها کمک کند. با سنجش پارامترهای مختلف در حوزه تحلیل بنیادی، می توانید ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟ پتانسیل رشد یک سهم را از صورت های مالی دریافت کنید.

نرخ تنزیل چیست؟

نرخ تنزیل را می توان عددی دانست که در تجزیه و تحلیل های سرمایه گذاران برای مشخص کردن قیمت آینده به کار می رود. نرخ تنزیل می تواند هم راستا با نرخ بهره بانکی در نظر گرفته شود و یا در صورتیکه تورم شدیدی بر جامعه حاکم باشد، با نرخ تورم در نظر گرفته می شود.

حدس می زنید که سرمایه شما در آینده چه سودی خواهد داد؟

سرمایه شما تا چند درصد سود سالیانه باید تولید کند تا شما نسبت به تورم و عوامل داخلی متضرر نشوید؟ در پاسخ به این سوال، عدد بدست آمده را نرخ تنزیل می نامیم.

روش های ارزش گذاری سهام در بازار سرمایه

تفاوت ارزش و قیمت سهام شرکت ها در بازار سرمایه، موضوع بسیار مهمی است و برای ارزش گذاری سهام شرکت ها در بازار سرمایه، فرمول های محاسباتی متفاوتی با استفاده از نرخ تنزیل استفاده می شود اما در حالت کلی، مشخص کردن ارزش سهام یک شرکت با استفاده از روش های زیر انجام می شود:

• محاسبه ارزش شرکت با توجه به دارایی های موجود. به عنوان مثال، به مالکیت یک قطعه از زمین شرکت پی می بریم و با توجه به قیمت روز زمین در ناحیه مورد نظر، ارزش گذاری می کنیم.
• استفاده از روش های تنزیل جریان نقدی. با استفاده از فرمول ها و حدس سود آینده، جریان های نقدی به پول امروز تنزیل می شوند.
• ارزش گذاری نسبی مانند نسبت های:

1. P/E: نسبت قیمت سهم (price) به سود ساخته شده (EPS)
2. P/S: برابر است با نسبت قیمت بازار (price) هر سهم به فروش (sale) هر سهم
3. P/B: نسبت قیمت و ارزش بازاری سهم (price) به ارزش دفتری (Book Value)

رابطه سود با ارزش

همانطور که اشاره شد، تفاوت ارزش و قیمت موضوعی مشخص در بازارهای مالی است و برای تصمیم گیری در مورد ارزش یک سهم، فاکتورهای دیگری نیز دخیل هستند؛ نسبت های P/E و EPS از این موارد می باشند و هر چقدر میزان EPS یک سهم بیشتر باشد، ارزش آن نیز بیشتر است.

EPS یعنی مقدار سودآوری شرکت به ازای هر سهم. در نتیجه، سهامی که EPS بالاتری داشته باشد، سود بیشتری نسبت به هر سهم به سهامداران خود می دهد. این موضوع می تواند برای بدست آوردن سهام رقابت ایجاد کند و بر روی ارزش بازاری سهام نیز تاثیر بگذارد.

P/E از تقسیم کردن قیمت بازاری سهم به مقدار سود شرکت به ازای هر سهم بدست می آید. این شاخص نشان دهنده ارزش یک سهم در مقابل سود ساخته شده است. برای مقایسه سهام با نسبت P/E، بیشتر به عدد مورد نظر در بین سهام هم گروه آن دقت می کنند.

جمع بندی

در این مقاله به تفاوت ارزش و قیمت اشاره کردیم و متذکر شدیم که اکثر افراد جامعه ما، قیمت را شاخصی مهم می پندارند. اگر طرز تفکر همه افراد مانند سرمایه گذاران بود، نابرابری های خیلی زیادی در جامعه شکل نمی گرفت. سرمایه گذاران موفق هیچگاه قیمت را معیار خیلی مهمی نمی دانند و برای هر سهم، ارزش خاصی در نظر می گیرند. مانند تمام افرادی که به خرید می روند، اگر یک کفش 500 هزار تومانی را به قیمت 6 میلیون ببینند، به ارزشمند بودن آن شک می کنند. شاید در نگاه اول، قیمت بالا دیدگاهی دیگر برای افراد داشته باشد و به صورت کاذب، تصور ارزشمند بودن به خریدار بدهد؛ اما انسان های باهوش، کیفیت و ارزش جنس را از دور تشخیص می دهند.

سرمایه گذاران موفق بازار بورس نیز به قدری حرفه ای شده اند که با نگاه به صورت های مالی سهام، استفاده از چند فرمول و حساسیت بالا، ارزش سهم را برای خود مشخص می کنند. یادگیری تحلیل بنیادی و توانایی مشخص کردن ارزش ذاتی سهام، به شما کمک می کند که سهمی را به قیمت بیشتر از بهای واقعی آن خریداری نکنید و به راحتی بتوانید تفاوت ارزش و قیمت را تشخیص دهید. بنابراین، تفاوت ارزش و قیمت در بازار سهام موضوع مهمی است و افرادی که از تحلیل بنیادی استفاده می کنند، حتما بایستی تفاوت ارزش و قیمت را در نظر بگیرند.

ارزش اسمی هر سهم چیست

ارزش اسمی هر سهم، قیمتی است هنگام تاسیس شرکت و انتشار سهام، تعیین شده و در اساسنامه شرکت نیز ثبت می­شود. ارزش اسمی هر سهم در واقع سرمایه شرکت است که بر اعداد برگه های سهام تقسیم می شود.

در شرکت های سهامی، سرمایه شرکت به قطعات مساوی تقسیم می­شود که سهام نام دارد. یکی از مهم ترین ویژگی­های هر سهم قیمت آن است. قیمت سهام انواع گوناگونی دارد

• قیمت اسمی
• قیمت دفتری
• قیمت بازاری
• قیمت ذاتی

به عنوان مثال اگر سرمایه یک شرکت 10 میلیون تومان باشد و ارزش هر سهم آن 1 میلیون تومان باشد، تعداد سهام عرضه شده شرکت 10 عدد است و هر کسی می­تواند تعدادی از این سهام را بخرد. پس از خرید سهام، شرکایی که با خرید سهام سرمایه شرکت را تامین کرده اند، سهامدار نامیده می­شوند و دارای برگه سهام هستند. از این پس تصمیمات شرکت بر اساس رای مخالف یا موافق سهامداران صورت می­گیرد.

ارزش اسمی هر سهم عام:

ارزش اسمی هر سهم درواقع قیمتی است که عرضه اولیه آن سهم، طبق آن قیمت اعلام می­شود. این مبلغ بر روی برگه های عرضه شده سهام نیز درج می­شود.

نکات دیگری که بر روی برگه سهام درج می شود:

• کل سرمایه شرکت
• تعداد سهام منتشر شده
• ارزش اسمی هر سهم
• تعداد سهامداران

طبق ماده 29 قانون تجارت، شرکت های سهامی عام رقم اسمی هر سهم نباید از 10000 ریال بیشتر باشد. آنچه در شرکت های بورسی معمول و متناوب است مبلغ 100 تومان است. برای بدست آوردن ارزش بازار و مبلغ سرمایه یک شرکت در بازار بورس، تعداد سهام را ضربدر عدد 100 می­کنند و بالعکس برای تعیین تعداد سهام یک شرکت، سرمایه آن را بر عدد 100 باید تقسیم کرد.

هر سهم در بازار یک ارزش اسمی دارد و یک ارزش ریالی. قیمت اسمی هر سهم، همان مبلغی است که بر روی برگه سهم درج می­شود. در واقع ارزش اسمی رقمی است که از تقسیم کل سرمایه بر تعداد سهام به دست می­ آید.

اما قیمت واقعی هر سهم، ارزشی است که هر سهم در بورس اوراق بهادار دارد و ارتباط مستقیم با وضع شرکت، میزان فعالیت های سودآور و عواید شرکت دارد.

برای مطالعه مقاله حقوق صاحبان سهام چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.

ارزش اسمی هر سهم در شرکت سهامی خاص:

شرکت های سهامی خاص، شرکت های بازرگانی هستند که فعالیت­شان غیر تجاری و خدماتی است مانند خدمات حسابداری، نظافتی، نگهداری و… اما در تجارت چون از نوع سهامی خاص هستند، تجاری محسوب می­شوند. اعضای یک شرکت سهامی خاص، باید حداقل ارزش اسمی چه ارتباطی با قیمت دارد؟ از 3 سهامدار و 2 بازرس تشکیل شود و حداقل 2 هیات مدیره داشته باشد. سرمایه شرکت های سهامی خاص نیز به تعداد مساوی تقسیم می­شود. سهام این شرکت ها می تواند بانام یا بی­نام باشد.

در شرکت های سهامی خاص هم مانند شرکت های سهامی عام، سرمایه به بخش های کوچکی تقسیم می­شود که سهم نامیده می شود. سرمایه شرکت از مجموعه سهم ها تشکیل می­شود.

ارزش اسمی سهام در شرکت سهامی خاص، همان مبلغ رسمی است که در اوراق منتشر شده است. در این شرکت ها ارزش اسمی سهام ذکر شده با ارزش واقعی سهام که در بازار سهام در حال مبادله و معیاری برای داد و ستد است تفاوت دارد.

در صورتی که عملکرد شرکت در طول دوران فعالیت شرکت مثبت و سود آور باشد، ارزش سهام از ارزش اسمی آن بیشتر می­شود و اگر عملکرد شرکت خوب نباشد و بازدهی پایین داشته باشد، ارزش بازار سهام، از ارزش اسمی آن کمتر می­شود.

برخلاف شرکت های سهامی عام که در قانون تجارت مبلغ مشخصی برایشان ذکر شده، ارزش ریالی هر سهم در شرکت سهامی خاص، مبلغ مشخصی ندارد و شرکت سهامی خاص، محدودیتی برای تعیین قیمت شهام شان ندارند و هر چه در اساسنامه شرکت با موافقت مدیران یا مجمع عمومی صاحبان سهام تایید شده باشد، ملاک تعیین قیمت و ارزش اسمی هر سهم است.