سوسیالیزم بورسی
پیمان مولوی/ کارشناس بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی از اقتصاد ایالات‌متحده آمریکا می‌توان به‌عنوان اقتصادی آزاد و باز یاد کرد که جزو ۱۰ اقتصاد برتر دنیاست. زمانی‌که فدرال‌رزرو نرخ بهره بین‌بانکی را افزایش می‌دهد، رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار این کشور در صورتی‌که خود را شرحه‌شرحه هم بکند، نمی‌تواند مانع از کاهش تورم نشود و از ورود اقتصاد آمریکا به رکودی عمیق جلوگیری نکند. درخصوص اقتصاد ایران هم چنین تصوری که سازمان بورس می‌تواند دخل و تصرفی در کلیت بازار سهام داشته باشد، اشتباه است، چراکه این بازار در اوج خود حدود ۸هزار‌هزار میلیارد‌تومان ارزش داشته است و هم‌اکنون بازاری است خیلی بزرگ، بنابراین هیچ بازارگردانی نمی‌تواند مانع از سقوط شود یا در بهترین حالت با جلوگیری از روند ریزشی باعث تغییر روند و صعود شاخص‌های سهامی در این بازار شود.
به‌تازگی موضوعی درخصوص بیمه سهامداران مطرح شد، مکانیزم آن بدین صورت است که هر چند در ظاهر ریسک ۹۶درصدی سهامداران را کاهش می‌دهد و با هدف جلوگیری از خروج پول روی کارآمد، اما اگر اندکی اقتصاد مطالعه شود مشاهده خواهد شد در تورمی که ۴۲درصد است؛ در واقع تعهد ۲۰درصدی به معنای منفی ۲۲درصد ضرر است. این موضوعی است معامله‌گران از آن آگاه هستند. بازار سرمایه دارای ذاتی ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر است اما اشتباه کجا بوده و افراد در حال آواربرداری از چه چیزی هستند؟ در واقع کاهش نرخ بهره حقیقی تا ۸درصد، تزریق شدید پول به اقتصاد و در نقطه مقابل ورود این جریان نقدینگی با تبلیغ در راستای حضور‌میلیونی در بازار سرمایه موضوعاتی هستند که اکنون، افراد به‌دنبال جمع و جور کردن آن هستند اما نکته حائزاهمیت اینجاست که این موارد قابل‌کنترل نیستند؛ در واقع بازار سرمایه با ریسک‌های زیادی مواجه است. از کاهش شاخص کالایی بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی و عدم‌پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری اقتصاد ایران در ماه آینده و ماه‌های آتی می‌توان به‌عنوان نمونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی از این مهم نام برد. از نمونه هایی از معاملات نقطه ای طرفی، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی که در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰درصد بازدهی کسب کردند اکنون اقدام به تزریق جریان نقدی به بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌های موازی همانند املاک و مستغلات، بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خارج از کشور و غیره کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، بنابراین در حال‌حاضر این قشر از معامله‌گران هم رغبتی برای ورود به بازار سرمایه ندارند. بر این اساس اکنون بسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی نظیر بسته حمایتی ۱۰بندی بازار سرمایه همانند مُسکن عمل می‌کنند؛ در واقع (نوش‌دارویی بعد از مرگ سهراب) گرچه در گذشته هم اگر قصد اعمال حمایت وجود داشت، بهترین عمل؛ در واقع ممانعت از ورود پول به‌شدتی که صورت گرفت، بود. البته در دوران کرونا در اقتصادهای دنیا هم افزایش نقدینگی و ورود آن به بازار سهام صورت گرفت اما در ایران با توجه به اینکه اغلب وزرا و مسوولان ورود پول به بورس را تشویق کردند، حال شرایطی حاکم است که نه‌تنها نمی‌توان آن را کنترل کرد بلکه بازار در روندی نزولی نیز قرار گرفته و به مسیر خود ادامه می‌دهد. به‌نظر می‌رسد چنین اقداماتی به مثابه سوسیالیزم بورسی بوده و در سایر بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز چنین اقداماتی تاکنون صورت نگرفته است، درحالی‌که در بازار سهام ابزار‌‌‌‌‌‌‌‌‌های معاملاتی وجود دارند تحت‌عنوان ابزار‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اختیار معاملات و غیره. واقعیت اینجاست که سازمان بورس و اوراق‌بهادار، سکاندار آن و شورای عالی بورس باید با فشار حداکثری گفتمان آزادی اقتصاد را در ایران به ارمغان آورند؛ در واقع اقتصاد کشور جزو بسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین اقتصادهای جهان بوده و دارای رتبه ۱۵۹ است. در این فهرست بعد از ایران کشور‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی نظیر سوریه، ونزوئلا، کره‌شمالی و غیره حضور دارند. اقتصادی با چنین میزان از بستگی و اینکه تمام موضوعات در اختیار دولت و نهاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها قرار گرفته است، مشخصا نمی‌توان از آن بورس جذابی را انتظار داشت. به‌عبارتی این اقتصاد، اقتصادی ذی‌نفعانه است. این نوع از اقتصاد اجازه نمی‌دهد بازار در زمان مناسب شروع به حرکت کند. بخش‌هایی از موارد مطرح‌شده خارج از حیطه کارکرد سازمان بورس و اوراق‌بهادار است، اما موضوعات دیگری که باید مورد پیگیری سازمان بورس قرار گیرد به مواردی از جمله سیستم معاملاتی، افزایش شفافیت شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، IFRS و غیره مربوط می‌شود. اینکه سازمان با ۱۰بند به‌دنبال حمایت از سهامدار بوده موضوعی اشتباه است، چراکه سهامدار نیاز به چنین حمایتی ندارد.
به‌تازگی در آمریکا، ایلان ماسک توییتر را خریداری و در ساعات بعدی تعدادی را اخراج کرد. دلیل اخراج چیست؟ در واقع یک فلسفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای در ایالات‌متحده آمریکا در راستای حرکت به جلو وجود دارد. حال اگر ایلان ماسک در ایران بود و قصد راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازی اینترنت ماهواره‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای داشت، از همان ابتدا موفق به دریافت موافقت‌نامه اصولی نمی‌شد. واقعیت این است در اقتصادی ذی‌نفعانه و بسته، خروجی آن به‌وضوح نمایان است. از سویی بندی با عنوان واریز ۵۰هزار میلیارد‌ریال به صندوق تثبیت وجود دارد که این مهم هم هیچ‌‌‌‌‌‌‌‌‌تاثیری در جریان بازار نخواهد داشت. این رقم برای مارکتی که به‌عنوان مثال ۸هزار‌هزار میلیارد‌تومان بوده قابل‌توجه نیست و همانند درست‌کردن دوغ به واسطه یک کاسه ماست در دریا خواهد بود. در بند دیگری همکاری مشترک بانک‌مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود دیده می‌شود؛ در صورتی‌که بانک‌مرکزی قصد انجام فعالیتی درست را داشت باید در ابتدا با افزایش نرخ بهره، شر تورم را از سر اقتصاد کشور کم می‌کرد. اولویت اصلی و اساسی کشور تورم است. متاسفانه نرخ بهره چسبندگی پیدا کرده است؛ به‌عبارتی نرخ بهره حقیقی منهای ۲۰درصد به این معنی است که بدهی ایجاد کنید و هر آنچه که در توان وجود دارد، خریداری شود؛ ثروت ایجاد می‌شود. افرادی هم که در این زمینه نمی‌توانند فعالیت کنند زیر بار تورم خواهند ماند. به اعتقاد بنده بسته حمایتی ۱۰بندی بازار سرمایه نمی‌تواند به بهبود بازار کمک کند، این اقدامات عمدتا تاکتیکی است و نه استراتژیک. استراتژی اصلی، اقدامات کلان در سطح اقتصاد کشور است. پیش‌بینی می‌شود که بر اساس افزایش نرخ بهره مجدد در آمریکا، شاخص بازار کالایی دوباره ریسک بیشتری را به بازار سهام کشور تحمیل کند.
روزهای سرنوشت ساز بازار دلار
با زمزمه های از آزادسازی ارزهای بلوکه شده عمده فعالان ارزی بازار تهران بر این باورند که هفته پیش‌رو بازه زمانی سرنوشت‌سازی خواهد بود و باید دید که با توجه به سیگنال‌های مثبت در زمینه ذخایر ارزی کشور، بانک مرکزی چه واکنشی به تغییر کانال‌های دلار نشان خواهد داد.
بازار ارز تهران هفته گذشته شاهد افزایش قیمت دلار بود.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
نرخ دلار در اوایل آبان ماه در کانال 32 هزار تومان قرار داشت و در محدوده 32 هزار و 750 تومان در حال نوسان بود اما از روز دوشنبه 9 آبان اسکناس آمریکایی در کانال 33 هزار تومانی معامله شد.
در روزهای پایانی هفته دوم آبان ماه قیمت دلار مجددا دچار تغییر کانال شد و برای نخستین‌بار در طول تاریخ معاملات این ارز در کانال قیمت 34 هزار تومانی به فروش رسید.
ورود دلار به کانال 35 هزار
قیمت دلار در معاملات نقدی روز پنجشنبه گذشته تقریبا 520 تومان افزایش را ثبت کرد و نسبت به نرخ روز چهارشنبه بر روی 34 هزار و 850 تومان قرار گرفت..با عبور اسکناس آمریکایی از مرز یاد شده برخی از نمونه هایی از معاملات نقطه ای معامله گران می گفتند ممکن است دلار وارد کانال 35 هزار تومان شود. در معاملات پشت خطی پنجشنبه شب قیمت دلار وارد کانال 35 هزار تومان شد.
پشت پرده افزایش قیمت دلار / ردپای نرخ تورم در بازار دلار
کارشناسان بازار تهران از جمله نمونه هایی از معاملات نقطه ای دلایل افزایش حجم تقاضا برای خرید ارز را گستردگی انتظارات تورمی در فضای بازار می‌دانند. بر اساس گزارش منتشرشده توسط مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه کشور در ماه نخست پاییز سال جاری به رقم 6/ 48 درصد رسیده است. کارشناسان نیز ضمن اشاره به همین امر بر این باورند که افراد جامعه و فعالان بازار با هدف حفظ ارزش دارایی‌های خود در برابر تورم اقدام به خرید ارز و طلا می‌کنند.
از سوی دیگر تقاضای احتیاطی ناشی از تشدید تحریم ها و توقف مذاکرات برجام وارد بازار ارز شده و رکود ناشی از ناآرامی های اجتماعی ، فیلترینگ، و افزایش حقوق ها بر میزان تقاضا دامن زده است .از طرفی هم پیشروی نرخ دلار در هرات و سلیمانیه و رشد نرخ حواله درهم موجب تقویت نمونه هایی از معاملات نقطه ای انتظارات صعودی برای دلار شده است.
هفته سرنوشت ساز برای دلار تهران
با این حال با زمزمه ها از آزادسازی ارزهای بلوکه شده عمده فعالان ارزی بازار تهران بر این باورند که هفته پیش‌رو بازه زمانی سرنوشت‌سازی خواهد بود و باید دید که با توجه به سیگنال‌های مثبت در زمینه ذخایر ارزی کشور، بانک مرکزی چه واکنشی به تغییر کانال‌های دلار نشان خواهد داد.
همچنین بخوانید
بازارساز و عرضه سنگین ارز از صبح امروز آغاز به کار کرد
از صبح امروز و با اجرای عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی، همچنین ورود مقتدرانه بازارساز به بازار، تقاضاهای کاذب ارز بسیار کاهش یافت اما به هر حال ضرورت دارد به دلیل فاصله قیمتی ارز توافقی و ارز غیررسمی، موضوع مالیات بر سود خرید و فروش ارز اجرا شود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان ارز، جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و در راستای جلوگیری از ایجاد تقاضای کاذب و واسطه‌گری‌های ارزی، سامانه برخط بازار متشکل ارزی با آدرس اینترنتی (https://my.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
ice.ir/) از امروز آغاز به کار کرد.
در این راستا از امروز ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، باید متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده‌اند در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.
بانک مرکزی بر اساس این بخشنامه، همه صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف کرد تا سایر مراجعان حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند.
سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به منظور تسهیل فرآیند خرید ارز اشخاص حقیقی و صرفه جویی در وقت متقاضیان، طراحی شده است و متقاضیان خرید ارز پس از ورود به سامانه، اطلاعات هویتی و درخواست خرید خود را ثبت می کند.
در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز براساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیکترین شرکت‌های صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی منتخب ارسال می‌شود و در صورت تایید صرافی، پیامکی حاوی اطلاعات صرافی و تاریخ و ساعت برای مراجعه متقاضی ارسال می‌شود.
در این صورت، متقاضی می‌تواند با به همراه داشتن کارت ملی در زمان تعیین شده به صرافی مراجعه و ارز مورد نیاز خود را خریداری کند.
براساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی در حال حاضر فقط امکان درخواست ارز مسافرتی و سایر از طریق این سامانه فراهم شده است اما در آینده نزدیک با همکاری بانک مرکزی و سایر نهاد های مربوط امکان درخواست ارز برای سایر مصارف مطابق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از طریق این سامانه فراهم خواهد شد.
این سامانه روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۶:۳۰ و روزهای پنجشنبه از ساعت ۸:۰۰۰ تا ۱۶:۰۰ پاسخگوی متقاضیان خواهد بود.
اختصاص سهمیه ارز مسافرتی موجب شده است عده‌ای سودجو با اجاره کارت ملی افراد سهمیه 2000 دلار سالانه ارز آنها را با نرخ توافقی خریداری کنند و با فروش در بازار آزاد (غیر رسمی) سود کلانی به جیب بزنند.
بسیاری از سودجویان و دلالان ارزی روزانه چندین کارت ملی را اجاره می‌کردند و با حضور صاحبانشان و پرداخت مبلغی ناچیز به آنها، سهمیه ارز این افراد که عموما از اقشار ضعیف جامعه هستند را خریداری کنند و سودهای بادآورده و کلانی به جیب بزنند.
البته این شیوه عملکرد دلالان مخاطراتی هم برای صاحبان کارت ملی داشت، از طرفی افرادی که برای خرید این ارز از سوی دلال‌ها معرفی می‌شوند، به اجبار کد ملی، کارت بانکی، شماره حساب و بعضا رمز کارت بانکی خود را در اختیار دلالان ارزی قرار می‌دهند که ممکن است در روزهای بعد سوء استفاده‌های گسترده‌ای از این اطلاعات افراد از سوی دلالان ارزی انجام شود.
این درحالی است که به گفته برخی از مقامات، کسانی که اقدام به خرید ارز مسافرتی می‌کنند به واسطه ثبت یک مسافرت خارجی و خرید 2 هزار دلار جزو دهک‌های پردرآمد محسوب می‌شدند و ممکن است یارانه آنها در آینده قطع شود.
البته پیش‌بینی می‌شود با اجرای فروش ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی، تقاضای کاذب خرید ارز حذف شود اما به هر حال ضرورت دارد دولت و بانک مرکزی برای حل این معضل چاره‌ای بیندیشد که در این‌باره می‌توان به اعمال مالیات بر سود حاصل از خرید و فروش ارز به عنوان مالیات بر عایدی سرمایه اختصاص یابد (به عنوان مالیات سوداگری یا مالیات درآمدهای اتفاقی).
پیش از این یک کارشناس اقتصادی به فارس گفته بود: ماهیت کالایی ارز باید تعریف شود، لزوما هر شهروندی مصرف‌کننده و متقاضی ارز نیست و در این روند پرداخت ارز به هر کد ملی زمینه این را به وجود می‌آورد تا افرادی متولد شوند که سپر انسانی اخلالگران بازار ارز هستند.
به گفته میثم مهرپور، مدل پرداخت ارز به نرخ توافقی برای هر کد ملی در نهایت سبب می‌شود تا اسکناس به دست متقاضی واقعی نرسد و طبیعتا زمینه اخلال در بازار مهیا شود و میلیاردها دلار از منابع ارزی کشور در این سال‌ها به این شیوه هدر رفته است
وی در تشریح مخاطرات موجود برای افرادی که برای خرید ارز به نرخ توافقی به دلال‌ها اعتماد می‌کنند، اما خود متقاضی واقعی نرخ ارز نیستند، بیان کرد: ممکن است بسیاری از افرادی که کد ملی خود را در اختیار اخلاگران بازار ارز قرار می‌دهند، برای سود اندک این کار را انجام داده و ممکن است، اساسا تمکن مالی خرید 2000 دلار به مبلغ بیش از 60 میلیون تومان را نداشته باشند.
وی تاکید کرد: سیستم سیاستگذار نمی‌تواند تشخیص دهد که خریدار ارز با کد ملی مشخص، تمکن مالی خرید را داشته یا نه اما با توجه به اینکه این فرد این ارز را با قیمت بیش از 60 میلیون تومان خریداری کرده و برای مصارفی تعریف شده نظیر مسافرت خارجی استفاده می‌کند، طبیعتا تمکن مالی لازم را داشته و دولت این اجازه را دارد سیاست‌های حمایتی نظیر پرداخت یارانه را از وی سلب کند و به دست متقاضیان نیازمند برساند.
این کارشناس اقتصادی گفت: این حرف یعنی کسی که با کد ملی اقدام به خرید ارز کرده است، دیگر نیازمند سیاست‌های حمایتی دولت نیست.
در این‌باره، امروز یک منبع آگاه در گفت‌‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به اثرات مثبت عرضه ارز نمونه هایی از معاملات نقطه ای نمونه هایی از معاملات نقطه ای از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی از صبح امروز، اظهار داشت: همزمان از صبح امروز عرضه سنگین ارز در بازار توافقی صورت گرفت و معامله در بازار توافقی به صورت اردرهای 100 تا بیش از 500 هزار دلاری آغاز شده است و بازارساز مقتدرانه به بازار وارد شده است.
وی ادامه داد: در این راستا بانک مرکزی همراه با بازارساز بر موضوع خرید و فروش ارز نظارت دارد و خرید ارز با قیمت توافقی و فروش با همین نرخ، به سهولت و روان انجام می‌شود.
وی افزود: همزمان در بازار سرمایه نیز شاهد رشد شاخص بورس با بیش از 44 هزار واحد رشد (در زمان تنظیم این گزارش هستیم) که نشان بی‌توجهی سرمایه‌گذاران به بازار ارز دارد.
به گفته این منبع آگاه، در حال حاضر با ورود بازارساز، عرضه ارز بیش از تقاضا شده است و کارشناسان بر این باور هستند که با ورود بازارساز به بازار، به تدریج روند صعودی افزایش قیمت ارز متوقف می‌شود. (در زمان تنظیم این گزارش نرخ توافقی ارز در صرافی‌ها 34100 تومان است).
بنابراین گزارش پیش از این رئیس کل بانک مرکزی نیز به موضوع عرضه ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارزی اشاره کرده بود.
به گفته علی صالح‌آبادی در سامانه نیما عرضه به مراتب بیشتر از تقاضا است، برای نمونه از ابتدای سال تا 12 آبان حدود 26.5 میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شد، که نسبت به مدت مشابه سال قبل 67 درصد در سامانه یادشده در عرضه‌ها و معامله‌ها رشد داشتیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفته بود: کل تامین ارز برای واردات کشور در همین بازه زمانی یادشده 38.5 میلیارد دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 22 درصد رشد دارد. در حوزه اسکناس 1.5 میلیارد دلار حجم معاملات اسکناس بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته 40 درصد رشد معاملات اسکناس داشتیم. بنابراین از نظر عرضه وضعیت مطلوبی داریم.
صالح‌آبادی با بیان اینکه استقبال صادرکنندگان از بازار متشکل ارزی مطلوب است، گفت: هیچ مشکلی در تامین اسکناس و حواله ارزی وجود ندارد.
از سوی دیگر در سفر رئیس بانک مرکزی عمان به ایران، موضوع برگرداندن پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی مطرح و در این باره مذاکراتی بین طرفین انجام شد.
پیش از این عنوان شده بود که احتمالاً ۷ میلیارد دلار ایران به حساب بانک مرکزی نمونه هایی از معاملات نقطه ای ایران نزد بانک مرکزی عمان واریز خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی ایران با اشاره به سابقه همکاری بانکی ایران و عمان نیز گفته بود: آخرین نمونه این همکاری‌ها سال گذشته بود که بیش از 500 میلیون دلار از وجوه جمهوری اسلامی ایران که بیش از 50 سال پیش در کشور انگلیس غیرقابل وصول مانده بود، با همکاری بانک مرکزی عمان وصول شد و اینگونه همکاری‌ها ادامه دارد.
طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی ایران به محض دریافت این پول، اطلاع‌رسانی در این باره انجام خواهد شد.
خبر مهم برای خریداران ارز / احتمال حذف یارانه معیشتی این افراد وجود دارد؟
از صبح امروز و با اجرای عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی، همچنین ورود مقتدرانه بازارساز به بازار، تقاضاهای کاذب ارز بسیار کاهش یافت اما به هر حال ضرورت دارد به دلیل فاصله قیمتی ارز توافقی و ارز غیررسمی، موضوع مالیات بر سود خرید و فروش ارز اجرا شود.
با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان ارز، جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و در راستای جلوگیری از ایجاد تقاضای کاذب و واسطه‌گری‌های ارزی، سامانه برخط بازار متشکل ارزی با آدرس اینترنتی (https://my.ice.ir/) از امروز آغاز به کار کرد.
در این زمینه از امروز ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، باید متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده‌اند در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.
بانک مرکزی بر اساس این بخشنامه، همه صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف کرد تا سایر مراجعان حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند.
سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به منظور تسهیل فرآیند خرید ارز اشخاص حقیقی و صرفه جویی در وقت متقاضیان، طراحی شده است و متقاضیان خرید ارز پس از ورود به سامانه، اطلاعات هویتی و درخواست خرید خود را ثبت می کند.
در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز براساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیکترین شرکت‌های صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی منتخب ارسال می‌شود و در صورت تایید صرافی، پیامکی حاوی اطلاعات صرافی و تاریخ و ساعت برای مراجعه متقاضی ارسال می‌شود.
در این صورت، متقاضی می‌تواند با به همراه داشتن کارت ملی در زمان تعیین شده به صرافی مراجعه و ارز مورد نیاز خود را خریداری کند.
براساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی در حال حاضر فقط امکان درخواست ارز مسافرتی و سایر از طریق این سامانه فراهم شده است اما در آینده نزدیک با همکاری بانک مرکزی و سایر نهادهای مربوط امکان درخواست ارز برای سایر مصارف مطابق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از طریق این سامانه فراهم خواهد شد.
این سامانه روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۶:۳۰ و روزهای پنجشنبه از ساعت ۸:۰۰۰ تا ۱۶:۰۰ پاسخگوی متقاضیان خواهد بود.
سودجویی دلالان ارزی
اختصاص سهمیه ارز مسافرتی موجب شده است عده‌ای سودجو با اجاره کارت ملی افراد سهمیه ۲۰۰۰ دلار سالانه ارز آنها را با نرخ توافقی خریداری کنند و با فروش در بازار آزاد (نمونه هایی از معاملات نقطه ای غیر رسمی) سود کلانی به جیب بزنند.
بسیاری از سودجویان و دلالان ارزی روزانه چندین کارت ملی را اجاره می‌کردند و با حضور صاحبانشان و پرداخت مبلغی ناچیز به آنها، سهمیه ارز این افراد که عموما از اقشار ضعیف جامعه هستند را خریداری کنند و سودهای بادآورده و کلانی به جیب بزنند.
البته این شیوه عملکرد دلالان مخاطراتی هم برای صاحبان کارت ملی داشت، از طرفی افرادی که برای خرید این ارز از سوی دلال‌ها معرفی می‌شوند، به اجبار کد ملی، کارت بانکی، شماره حساب و بعضا رمز کارت بانکی خود را در اختیار دلالان ارزی قرار می‌دهند که ممکن است در روزهای بعد سوء استفاده‌های گسترده‌ای از این اطلاعات افراد از سوی دلالان ارزی انجام شود.
این در حالی است که به گفته برخی از مقامات، کسانی که اقدام به خرید ارز مسافرتی می‌کنند به واسطه ثبت یک مسافرت خارجی و خرید ۲ هزار دلار جزو دهک‌های پردرآمد محسوب می‌شدند و ممکن است یارانه آنها در آینده قطع شود.
البته پیش‌بینی می‌شود با اجرای فروش ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی، تقاضای کاذب خرید ارز حذف شود اما به هر حال ضرورت دارد دولت و بانک مرکزی برای حل این معضل چاره‌ای بیندیشد که در این‌باره می‌توان به اعمال مالیات بر سود حاصل از خرید و فروش ارز به عنوان مالیات بر عایدی سرمایه اختصاص یابد (به عنوان مالیات سوداگری یا مالیات درآمدهای اتفاقی).
احتمال حذف یارانه کمک‌معیشتی خریداران ارز با کارت ملی
پیش از این یک کارشناس اقتصادی گفته بود: ماهیت کالایی ارز باید تعریف شود، لزوما هر شهروندی مصرف‌کننده و متقاضی ارز نیست و در این روند پرداخت ارز به هر کد ملی زمینه این را به وجود می‌آورد تا افرادی متولد شوند که سپر انسانی اخلالگران بازار ارز هستند.
به گفته میثم مهرپور، مدل پرداخت ارز به نرخ توافقی برای هر کد ملی در نهایت سبب می‌شود تا اسکناس به دست متقاضی واقعی نرسد و طبیعتا زمینه اخلال در بازار مهیا شود و میلیاردها دلار از منابع ارزی کشور در این سال‌ها به این شیوه هدر رفته است
وی در تشریح مخاطرات موجود برای افرادی که برای خرید ارز به نرخ توافقی به دلال‌ها اعتماد می‌کنند، اما خود متقاضی واقعی نرخ ارز نیستند، بیان کرد: ممکن است بسیاری از افرادی که کد ملی خود را در اختیار اخلاگران بازار ارز قرار می‌دهند، برای سود اندک این کار را انجام داده و ممکن است، اساسا تمکن مالی خرید ۲۰۰۰ دلار به مبلغ بیش از ۶۰ میلیون تومان را نداشته باشند.
مهرپور تاکید کرد: سیستم سیاستگذار نمی‌تواند تشخیص دهد که خریدار ارز با کد ملی مشخص، تمکن مالی خرید را داشته نمونه هایی از معاملات نقطه ای یا نه اما با توجه به اینکه این فرد این ارز را با قیمت بیش از ۶۰ میلیون تومان خریداری کرده و برای مصارفی تعریف شده نظیر مسافرت خارجی استفاده می‌کند، طبیعتا تمکن مالی لازم را داشته و دولت این اجازه را دارد سیاست‌های حمایتی نظیر پرداخت یارانه را از وی سلب کند و به دست متقاضیان نیازمند برساند.
این کارشناس اقتصادی گفت: این حرف یعنی کسی که با کد ملی اقدام به خرید ارز کرده است، دیگر نیازمند سیاست‌های حمایتی دولت نیست.
پیش‌بینی توقف روند صعودی قیمت ارز
در این‌باره، امروز یک منبع آگاه با اشاره به اثرات مثبت عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی اظهار کرد: همزمان از صبح امروز عرضه سنگین ارز در بازار توافقی صورت گرفت و معامله در بازار توافقی به صورت اردرهای ۱۰۰ تا بیش از ۵۰۰ هزار دلاری آغاز شده است و بازارساز مقتدرانه به بازار وارد شده است.
وی ادامه داد: در این راستا بانک مرکزی همراه با بازارساز بر موضوع خرید و فروش ارز نظارت دارد و خرید ارز با قیمت توافقی و فروش با همین نرخ، به سهولت و روان انجام می‌شود.
به گفته این منبع آگاه، در حال حاضر با ورود بازارساز، عرضه ارز بیش از تقاضا شده است و کارشناسان بر این باور هستند که با ورود بازارساز به بازار، به تدریج روند صعودی افزایش قیمت ارز متوقف می‌شود.
بنابراین گزارش پیش از این رئیس کل بانک مرکزی نیز به موضوع عرضه ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارزی اشاره کرده بود.
به گفته علی صالح‌آبادی در سامانه نیما عرضه به مراتب بیشتر از تقاضا است، برای نمونه از ابتدای سال تا ۱۲ آبان حدود ۲۶.۵ میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شد، که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۷ درصد در سامانه یادشده در عرضه‌ها و معامله‌ها رشد داشتیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفته بود: کل تامین ارز برای واردات کشور در همین بازه زمانی یادشده ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۲ درصد رشد دارد. در حوزه اسکناس ۱.۵ میلیارد دلار حجم معاملات اسکناس بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد معاملات اسکناس داشتیم. بنابراین از نظر عرضه وضعیت مطلوبی داریم.
صالح‌آبادی با بیان اینکه استقبال صادرکنندگان از بازار متشکل ارزی مطلوب است، گفت: هیچ مشکلی در تامین اسکناس و حواله ارزی وجود ندارد.
نمونه هایی از معاملات نقطه ای
وزارت صنعت معدن و تجارت خبر داد:
آغاز تولید انبوه تراشه‌های الکترونیکی صنعت خودرو
عصر خودرو- در راستای خودکفایی و تولید انبوه آی.سی.ها و سایر قطعات های‌تک حوزه خودرو، تفاهم‌نامه همکاری مشترک فناورانه شرکت ساپکو و یک شرکت دانش‌بنیان در زمینه توسعه فناوری سیستم های مخابراتی و الکترونیکی امضا شد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از ایرنا، کاربرد آی.سی.ها و مدارات مجتمع الکترونیکی، نیاز تمامی صنایع و صنعت خودرو است و با همکاری یک شرکت دانش بنیان که در زمینه توسعه فناوری سیستم های مخابراتی و الکترونیکی فعالیت می کند و شرکت ساپکو، با نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت و با همت و تلاش جدی مهندسان و جوانان نخبه ایرانی، فرآیند تولید نمونه اولیه تراشه‌ها طی دو سال گذشته انجام شده و هم اکنون شاهد تولید انبوه برخی از تراشه های مورد نیاز صنعت خودروسازی هستیم.
لازم بذکر است نیاز سالانه صنعت خودرو به چیپ‌ست های الکترونیکی، حدود دو میلیون قطعه و قیمت تولیدی این قطعه داخلی با نمونه مشابه خارجی قابل رقابت است و با تولید انبوه تراشه های مذکور، بحران کمبود تراشه های الکترونیکی در صنعت خودرو و سایر صنایع پایان می یابد.
با امضا این تفاهم‌نامه در حوزه خودکفایی و تولید انبوه آی.سی.ها و سایر قطعات های‌تک حوزه خودرو، زمینه‌ساز خودکفایی تراشه‌های الکترونیکی سایر صنایع خواهد شد.
برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید
دیدگاه شما