ارزیابی شرکتهای دارویی در بازار سهام تهران با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها
ارزیابی عملکرد شرکتها از جهات مختلف دارای اهمیت میباشد. از نظر تجاری و کسب و کار، دارو در شمار برترین کسب وکارهای دنیا قرار دارد. اهمیت این کسب وکار باعث شد تا نگاه ویژهای به آن در اقتصاد کشورهای توسعه یافته وجود داشته باشد. در این راستا، ارزیابی عملکرد و رتبه بندی شرکتها، برای سرمایه گذاران در این حوزه مفید خواهد بود. در این پژوهش شرکت های دارویی فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1384- 1389با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها رتبه بندی شدهاند. برای این منظور، از دارایی، حقوق صاحبان سهام، تعداد پرسنل و موجودی کالا به عنوان متغیرهای ورودی، و از فروش، سود ناخالص و سود خالص به عنوان متغیرهای خروجی استفاده شده است.
کلیدواژهها
- تحلیل پوششی دادهها
- شرکتهای دارویی
- بازار سهام تهران
عنوان مقاله [English]
Evaluation of Pharmaceutical Companies in Tehran Stock Market using DEA Technique
نویسندگان [English]
- Gholamreza Eslami Bidgoli 1
- Bahram Naghsh Tabrizi 2
- Seyed Hamidreza Alavi 3
 Business assessment is important for Stockholders. Pharmaceutical business is one of the most important businesses in the developing countries. Managing and evaluating of these firms can be helpful to develop this business. Analyzing the situation of firms in the past and the present is very important in order to achieve this gole.  Purpose of this research has been to rank the pharmaceutical Companies which have been active in Tehran Stock Market during 1384-1389 using Data Envelopment Analysis(DEA) technique. Doing so, we have used Asset, Equity, Personnel, Stock as input variables, and Sale, Gross profit and net profit as output variables. Â
بهای تمام شده کالای فروخته شده
بهای تمام شده کالای فروخته شده به هزینه های مستقیم تولید کالاهای فروخته شده توسط یک شرکت اشاره دارد. این مبلغ شامل هزینه مواد و نیروی کار است که مستقیماً برای ایجاد کالا استفاده می شود. هزینههای غیرمستقیم مانند هزینههای توزیع و هزینههای نیروی فروش را شامل نمیشود.
به بهای تمام شده کالای فروخته شده به عنوان “هزینه فروش” نیز گفته می شود.
بهای تمام شده کالای فروخته شده
درک بهای تمام شده کالای فروخته شده
یک معیار مهم در صورتهای مالی است زیرا از درآمدهای شرکت کسر می شود تا سود ناخالص آن تعیین شود. سود ناخالص یک معیار سودآوری است که میزان کارایی یک شرکت را در مدیریت نیروی کار و منابع خود در فرآیند تولید ارزیابی می کند.
از آنجایی که هزینه انجام کسب و کار است، به عنوان هزینه تجاری در صورت سود و زیان ثبت می شود. دانستن بهای تمام شده کالای فروخته شده به تحلیلگران، سرمایه گذاران و مدیران کمک می کند تا سود شرکت را برآورد کنند. اگر افزایش یابد، درآمد خالص کاهش می یابد. در حالی که این حرکت برای اهداف مالیات بر درآمد مفید است، کسب و کار سود کمتری برای سهامداران خود خواهد داشت. بنابراین کسب و کارها سعی می کنند خود را پایین نگه دارند تا سود خالص بالاتر باشد.
بهای تمام شده کالای فروخته شده هزینه به دست آوردن یا ساخت محصولاتی است که یک شرکت در طول یک دوره به فروش می رساند، بنابراین تنها هزینه های گنجانده شده در اندازه گیری هزینه هایی هستند که مستقیماً با تولید محصولات مرتبط هستند، از جمله هزینه نیروی کار. برای مثال، برای یک خودروساز شامل هزینههای مواد برای قطعاتی است که برای ساخت خودرو صرف میشود به اضافه هزینههای نیروی کار برای کنار هم قرار دادن خودرو. هزینه ارسال خودروها به نمایندگی ها و هزینه نیروی کار برای فروش خودرو مستثنی می شود.
علاوه بر این، هزینههای انجام شده برای خودروهایی که در طول سال فروخته نشدهاند، هنگام محاسبه لحاظ نمیشوند، چه هزینهها مستقیم یا غیرمستقیم باشد. به عبارت دیگر شامل هزینه مستقیم تولید کالاها یا خدماتی است که در طول سال توسط مشتریان خریداری شده است.
فرمول و محاسبه
موجودی فروخته شده در صورت سود و زیان تحت حساب ظاهر می شود. موجودی اولیه سال، موجودی باقیمانده از سال قبل است، یعنی کالایی که در سال قبل فروخته نشده است. هر گونه تولید یا خرید اضافی که توسط یک شرکت تولیدی یا خرده فروشی انجام شود به موجودی اولیه اضافه می شود. در پایان سال، محصولاتی ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها که فروخته نشده اند از مجموع موجودی اولیه و خریدهای اضافی کسر می شود. عدد نهایی حاصل از محاسبه، بهای تمام شده کالای فروخته شده در سال است.
ترازنامه دارای حسابی به نام حساب دارایی های جاری است. در زیر این حساب کالایی به نام موجودی وجود دارد. ترازنامه فقط سلامت مالی شرکت را در پایان یک دوره حسابداری نشان می دهد. این به این معنی است که ارزش موجودی ثبت شده تحت دارایی های جاری، موجودی نهایی است. از آنجایی که موجودی اولیه، موجودی است که یک شرکت در ابتدای دوره حسابداری خود در انبار دارد، به این معنی است که موجودی اولیه، موجودی پایانی شرکت در پایان دوره حسابداری قبلی نیز می باشد.
روش های حسابداری و بهای تمام شده
ارزش بهای تمام شده کالای فروخته شده به روش هزینه یابی موجودی که توسط یک شرکت اتخاذ می شود بستگی دارد. سه روش وجود دارد که یک شرکت می تواند هنگام ثبت سطح موجودی فروخته شده در یک دوره استفاده کند: اولین ورود، اولین خروج ، آخرین ورود، اولین خروج و روش هزینه متوسط. روش شناسایی ویژه برای اقلام با بلیط بالا یا منحصر به فرد استفاده می شود
کم ترین نسبت
اولین کالاهایی که خریداری یا تولید می شوند ابتدا فروخته می شوند. از آنجایی که قیمتها در طول زمان افزایش مییابند، شرکتی که از روش استفاده میکند ابتدا ارزانترین محصولات خود را به فروش میرساند که به معنای کمتری نسبت به ثبت شده در است. از این رو، درآمد خالص با استفاده از روش در طول زمان افزایش می یابد.
بیشترین نسبت
آخرین اجناس اضافه شده به موجودی ابتدا به فروش می رسد. در دورههای افزایش قیمتها، ابتدا کالاهایی با هزینههای بالاتر فروخته میشوند که منجر به افزایش مقدار میشود. با گذشت زمان، درآمد خالص تمایل به کاهش دارد.
روش هزینه متوسط
میانگین قیمت تمام کالاهای موجود در انبار، صرف نظر از تاریخ خرید، برای ارزش گذاری کالاهای فروخته شده استفاده می شود. در نظر گرفتن میانگین هزینه محصول در یک دوره زمانی یک اثر هموارسازی دارد که از تحت تاثیر قرار گرفتن توسط هزینه های شدید یک یا چند خرید یا خرید جلوگیری می کند.
روش شناسایی ویژه
روش شناسایی ویژه از هزینه خاص هر واحد در صورت کالا (که موجودی کالا یا کالا نیز نامیده می شود) برای محاسبه موجودی نهایی و برای هر دوره استفاده می کند. در این روش، یک کسبوکار دقیقاً میداند کدام کالا فروخته شده و هزینه دقیق آن چیست. علاوه بر این، این روش معمولاً در صنایعی استفاده می شود که اقلام منحصر به فردی مانند اتومبیل، املاک و جواهرات کمیاب و گرانبها را می فروشند.
موارد استثنا از کسر
بسیاری از شرکت های خدماتی اصلاً هیچ هزینه ای برای کالاهای فروخته شده ندارند. با هیچ جزئیاتی در اصول پذیرفته شده حسابداری مورد توجه قرار نمی گیرد، اما تنها به عنوان هزینه اقلام موجودی فروخته شده در یک دوره معین تعریف می شود. شرکت های خدماتی نه تنها کالایی برای فروش ندارند، بلکه شرکت های خدماتی محض نیز موجودی ندارند. اگر در صورت سود و زیان ذکر نشده باشد، نمی توان برای آن هزینه ها کسر اعمال کرد
نمونههایی از شرکتهای خدماتی خالص شامل شرکتهای حسابداری، دفاتر حقوقی، ارزیابهای املاک، مشاوران تجاری و غیره است. حتی اگر همه این صنایع دارای هزینههای تجاری هستند و معمولاً برای ارائه خدمات خود پول خرج میکنند، را لیست نمیکنند. در عوض، آنها چیزی دارند که “هزینه خدمات” نامیده می شود، که جزء کسر محسوب نمی شود.
هزینه درآمد در مقابل خدمات
هزینه های درآمدی برای خدمات قراردادی جاری وجود دارد که می تواند شامل مواد خام، نیروی کار مستقیم، هزینه های حمل و نقل و کمیسیون های پرداخت شده به کارکنان فروش باشد. با این حال، نمی توان این اقلام را به عنوان خدمات بدون محصول تولید شده فیزیکی برای فروش ادعا کرد. حتی نمونه هایی از “کسب و کارهای خدمات شخصی” را که خدمات را در صورت درآمد خود محاسبه نمی کنند. اینها شامل پزشکان، وکلا، نجاران و نقاشان می شود
بسیاری از شرکت های مبتنی بر خدمات، محصولاتی برای فروش دارند. به عنوان مثال، خطوط هوایی و هتل ها به ترتیب در درجه اول ارائه دهنده خدماتی مانند حمل و نقل و اقامت هستند، با این حال آنها هدایا، غذا، نوشیدنی و سایر موارد را نیز می فروشند. این اقلام قطعا کالا محسوب می شوند و این شرکت ها حتما موجودی این گونه کالاها را دارند. هر دوی این صنایع میتوانند خدمات را در صورتحساب درآمد خود فهرست کرده و آنها را برای اهداف مالیاتی مطالبه کنند.
هزینه های عملیاتی در مقابل خدمات
هم هزینه های عملیاتی و هم بهای تمام شده کالای فروخته شده (خدمات) مخارجی هستند که شرکت ها برای اداره تجارت خود متحمل می شوند. با این حال، هزینه ها در صورت سود و زیان تفکیک می شوند. برخلاف خدمات، هزینههای عملیاتی (خدمات) مخارجی هستند که مستقیماً با تولید کالا یا خدمات مرتبط نیستند.
به طور معمول، هزینه مازاد(هزینههای فروش، عمومی و اداری) تحت هزینههای عملیاتی بهعنوان یک آیتم خط جداگانه لحاظ میشود. مخارج مازاد مخارجی هستند که مستقیماً به یک محصول مرتبط نیستند مانند هزینه های سربار. نمونه هایی از هزینه های عملیاتی شامل موارد زیر است:
مدیریت موجودی : معرفی و مفاهیم مدیریت موجودی کالا
مدیریت موجودی چیست ؟ مفاهیم مدیریت موجودی کالا کدامند ؟ برخی از جنبه های کلیدی مانند مدیریت زنجیره تأمین ، تدارکات و موجودی ستون فقرات عملکرد تحویل تجارت را تشکیل می دهند. موجودی همیشه پویا است. مدیریت موجودی کالا مستلزم ارزیابی مداوم و دقیق از عوامل بیرونی و داخلی و کنترل از طریق برنامه ریزی و بررسی است.
مفهوم مدیریت موجودی
در هر کسب و کار یا سازمانی ، تمام عملکردها بهم پیوسته و به یکدیگر متصل هستند و اغلب با هم همپوشانی دارند. برخی از جنبه های کلیدی مانند مدیریت زنجیره تأمین ، تدارکات و موجودی ستون فقرات عملکرد تحویل تجارت را تشکیل می دهند. بنابراین ، این کاركردها برای مدیران بازاریابی و همچنین كنترل كنندگان مالی بسیار مهم است.
مدیریت موجودی یک عملکرد بسیار مهم است که سلامت زنجیره تأمین و همچنین تأثیر آن بر سلامت مالی ترازنامه را تعیین می کند. هر سازمان دائماً در تلاش است تا موجودی بهینه را در اختیار داشته باشد تا بتواند الزامات خود را برآورده سازد ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها و از موجودی بیش از حد یا زیر موجودی که می تواند بر ارقام مالی تأثیر بگذارد جلوگیری کند.
[vc_row][vc_column][vc_cta h2=”مقالات پیشنهادی” txt_align=”justify” style=”3d” color=”mulled-wine”]
مدیریت زنجیره تامین
موجودی همیشه پویا است. مدیریت موجودی کالا مستلزم ارزیابی مداوم و دقیق از عوامل بیرونی و داخلی و کنترل از طریق برنامه ریزی و بررسی است. اکثر سازمان ها دارای یک بخش یا کارکرد جداگانه ای هستند به نام برنامه ریزان موجودی که به طور مداوم نظارت و کنترل موجودی و رابط کاربری با بخش های تولید ، تهیه و دارایی را انجام می دهند.
تعریف مدیریت موجودی
موجودی ، موجودی بیکار کالاهای فیزیکی است که دارای ارزش اقتصادی است و در سازمان موجود و در انتظار بسته بندی ، پردازش ، تحویل ، ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها استفاده یا فروش در یک مقطع زمانی در آینده است.
تعریف مدیریت موجودی
هر سازمانی که در حال تولید ، تجارت ، فروش و خدمات یک محصول باشد ، لزوماً برای کمک به مصرف و فروش آینده ، منابع مختلف فیزیکی را در اختیار دارد. در حالی که موجودی یک شر ضروری برای هرگونه تجارت است ؛ ممکن است خاطرنشان شود که سازمانها به دلایل مختلف موجودی را انبار می کنند که شامل اهداف سوداگرانه ، اهداف کاربردی ، ضروریات فیزیکی و غیره می شود.
از تعریف فوق نکات زیر قابل توجه است :
کلیه سازمانهایی که مشغول تولید یا فروش محصولات هستند موجودی را به یک شکل یا سایر اشکال در اختیار دارند.
موجودی می تواند در حالت کامل یا ناقص باشد.
موجودی برای تسهیل مصرف ، ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها فروش و یا پردازش / ارزش افزوده بیشتر در آینده نگه داری می شود.
کلیه منابع موجودی دارای ارزش اقتصادی هستند و می توانند به عنوان دارایی های سازمان در نظر گرفته شوند.
انواع مختلفی از موجودی ها
موجودی مواد در مراحل و بخشهای مختلف یک سازمان اتفاق می افتد. یک سازمان تولیدی موجودی مواد اولیه و مواد مورد نیاز برای تولید را در اختیار دارد. همچنین موجودی کالاهای نیمه تمام در مراحل مختلف کارخانه با بخش های مختلف را در اختیار دارد.
موجودی کالاهای نهایی در کارخانه ها ، فروشگاههای تند مصرف ، مراکز توزیع و غیره نگهداری می شود. علاوه بر این مواد اولیه و کالاهای نهایی نیز که در مکان های مختلف در حال عبور هستند نیز بسته به اینکه چه کسی موجودی را در محل خاص داشته باشد ، بخشی از موجودی را تشکیل می دهند. موجودی کالاهای نهایی توسط سازمان در نقاط مختلف زنجیره تامین یا با تامین کنندگان تا زمان رسیدن به بازار و مشتریان نهایی بررسی می شود.
علاوه بر مواد اولیه و کالاهای نهایی ، سازمان ها همچنین موجودی از قطعات یدکی را برای ارائه خدمات در اختیار دارند. محصولات معیوب ، قطعات معیوب و ضایعات نیز بخشی از موجودی را تشکیل می دهند تا زمانی که این موارد در دفاتر شرکت موجودی شده و از ارزش اقتصادی برخوردار باشد.
انواع موجودی براساس عملکرد
ورودی | فرآیند | خروجی |
مواد خام | کار در فرآیند | کالای نهایی |
مواد مصرفی مورد نیاز برای پردازش. به عنوان مثال: سوخت ، مواد ثابت ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها ، پیچ و مهره و غیره مورد نیاز در ساخت | تولید نیمه تمام در مراحل مختلف ، قرار گرفتن در بخش های مختلفی از قبیل تولید ، فروشگاه WIP ، QC ، خط نهایی ، قسمت رنگ ، بسته بندی ، ارسال به فروشگاه و غیره. | کالاهای آماده در مراکز توزیع از طریق زنجیره تأمین خارجی |
موارد نگهداری / مواد مصرفی | ضایعات و ته مانده های تولید | کالاهای نهایی در حال ترانزیت |
مواد بسته بندی | عدم پذیرش و معیوب ها | کالاهای نهایی در انبارها و در دست فروشندگان |
اقلام خریداری شده محلی مورد نیاز برای تولید | لوازم یدکی و کالاهای خریداری شده | |
نقص ، رد و درآمدهای فروش | ||
موجودی و قطعات تعمیر شده | ||
ترفیعات فروش و نمونه های رایگان برای فروش |
مفاهیم مدیریت موجودی
مفاهیم مدیریت موجودی
مدیریت موجودی و مدیریت زنجیره تأمین ستون اصلی هرگونه عملیات تجاری است. با توسعه فناوری و در دسترس بودن برنامه های نرم افزاری محور فرآیند ، مدیریت موجودی دستخوش تغییرات انقلابی شده است. در یک دهه اخیر ، ما شاهد اقتباس از مفهوم خدمات پیشرفته مشتری از طرف تولید کنندگان هستیم که موافقت خود را برای مدیریت و نگهداری موجودی در مشتریان خود به پایان می رسانند. و از این طریق فقط در زمان تحویل تأثیر می گذارند.
گرچه این مفهوم در اصل یکسان است و صنایع مختلف مدلهای مختلفی را نامگذاری کرده اند. شرکت های تولید کننده مانند تولید رایانه یا تولید کنندگان تلفن همراه مدل را با نام VMI می نامند – صنعت مدیریت شده فروشنده (Vendor Managed Industry) در حالی که صنعت خودرو از اصطلاح JIT تولید به موقع (Just In Time) استفاده می کند – دقیقاً در زمانی که صنعت پوشاک چنین الگویی را با نام خود می نامد – ECR – پاسخ کارآمد مصرف کننده (Efficient consumer response) . مدل اساسی مدیریت موجودی یکسان است.
مفهوم مدیریت موجودی در شرکت DELL
مفهوم مدیریت موجودی در شرکت DELL
بگذارید نمونه ای از DELL را در نظر بگیریم که دارای تجهیزات تولیدی در سراسر جهان است. آنها از مفهوم Build to Order پیروی می کنند که در آن تولید یا مونتاژ لپ تاپ فقط هنگامی انجام می شود که مشتری سفارش قطعی را در وب قرار دهد و پرداخت را تأیید کند.
شرکت دِل قطعات و لوازم جانبی را از فروشندگان مختلف خریداری می کند. DELL ابتکار عمل را با ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث برای راه اندازی انبارهای مجاور کارخانه خود و مدیریت موجودی ها به نمایندگی از تأمین کنندگان DELL در نظر گرفته است.
ارائه دهنده خدمات 3PL شخص ثالث ، محموله ها را دریافت می کند و موجودی قطعات را به نمایندگی از تأمین کنندگان Dell در اختیار دارد. انبار 3PL موجودی از کلیه تامین کنندگان DELL را شامل می شود ، که ممکن است بیش از دویست تأمین کننده باشد.
هنگامی که DELL یک سفارش تایید شده برای لپ تاپ دریافت می کند ، سیستم قبض مواد اولیه ای را سفارش می دهد ، که در 3PL بارگیری می شود ، پردازش می شود و مواد مطابق فرایند مونتاژ در قفس مرتب می شوند. و به طور مستقیم به طبقه تولید تحویل داده می شوند. در این مرحله از واگذاری ، تشخیص فروش از فروشنده تا شرکت دِل اتفاق می افتد. تا آن زمان خود تهیه کننده با هزینه خود موجودی را در اختیار دارد.
مزایای مدیریت موجودی
بگذارید مزایای این مدل را هم برای Dell و هم برای سازندگان آن بررسی کنیم:
با مدل VMI ، Dell زنجیره تامین محدود خود را کاهش داده و از این طریق می تواند هزینه های لجستیک و مدیریت موجودی خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
DELL می تواند تا زمان واقعی مصرف ، موجودی خود را به تعویق بیندازد. بدین ترتیب DELL نیازی به سرمایه در گردش برای ذخیره موجودی ندارد.
DELL لازم نیست عملیات موجودی را راه اندازی کند و تیم هایی را برای انجام عملیات و همچنین مدیریت عملکرد موجودی استخدام کند.
مزایای مدیریت موجودی برای تأمین کننده
تأمین کننده می تواند با DELL با چشم انداز طولانی مدت کسب و کار ارتباط و همکاری بهتری برقرار کند.
با توافق برای نگهداری موجودی ها و تأثیر منابع JIT در محل DELL ، تأمین کننده وضعیت مناسبتری برای معامله و کسب و کار بیشتر با DELL خواهد داشت.
با مدل VMI ، تأمین کننده فرصتی را برای مشارکت در گزاره ارزش بهتر با مشتری خود یعنی DELL دریافت می کند.
تأمین کننده پیش بینی تأیید شده را برای کل سال با تعهدات DELL برای مقدار کم مصرف دریافت می کند.
مدیریت VMI توسط 3PL اداره می شود و تأمین کننده مجبور نیست خود را درگیر راه اندازی و مدیریت عملیات موجودی در فرض DELL کند.
3PL مدیریت شده VMI ، موجودی از تمام تامین کنندگان را در اختیار دارد و بدین ترتیب هر تأمین کننده را بر اساس پالت یا بر اساس sq.ft به بررسی می پردازد. از این طریق تأمین کننده بدون نیاز به ارتباط با هزینه های ثابت عملیات موجودی ، می تواند به مبنای معاملات بپردازد.
امروزه بیشتر شرکتهای چند ملیتی با موفقیت موفق شده اند تا تأمین کنندگان و ارائه دهندگان خدمات 3PL خود را برای راه اندازی VMI از طریق مراکز خود در سرتاسر جهان بدست آورند و این مدل به روز شده است.
نیاز به مدیریت موجودی – چرا شرکت ها موجودی دارند؟
موجودی یک شر ضروری است که هر سازمان باید برای اهداف مختلف آن را حفظ کند. مدیریت بهینه موجودی هدف هر برنامه ریز موجودی است. موجودی بیش از موجودی یا موجودی ناکافی باعث تأثیر مالی و سلامتی تجارت و همچنین تأثیرگذاری بر فرصتهای تجاری می شود.
بررسی موجودی توسط سازمانها به عنوان محافظت در برابر عوامل مختلف بیرونی و داخلی ، به عنوان احتیاط ، به عنوان فرصت ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها ، به عنوان یک نیاز و برای اهداف سوداگرایی مورد استفاده قرار می گیرد.
دلایلی که سازمانها موجودی مواد اولیه را حفظ می کنند
بیشتر سازمانها دارای انبارهای موجودی مواد اولیه متصل به تجهیزات تولیدی هستند که مواد اولیه ، مواد مصرفی و مواد بسته بندی در آنها ذخیره می شود . و براساس JIT برای تولید صادر می شود. دلایل نگهداری موجودی کالا از عللی متفاوت تشکیل شده است.
برآورده نمودن تنوع در تقاضای تولید
برنامه تولید در پاسخ به فروش ، برآورد ، سفارشات و الگوهای موجودی تغییر می کند. بر این اساس تقاضا برای مواد اولیه برای تولید با توجه به برنامه محصول از نظر SKU خاص و همچنین مقادیر دسته ای متفاوت است.
تهیه تقاضای چرخه ای و فصلی
بسته به عوامل مختلفی مثل فصل ، تقاضای فصلی بازار وجود دارد. جشنواره ها و غیره و داده های فروش گذشته به شرکت ها کمک می کنند تا از قبل میزان زیادی از تقاضا در بازار را پیش بینی کنند. بر این اساس آنها مواد اولیه خود را جمع می کنند و موجودی هایی را در اختیار دارند تا بتوانند برای افزایش نیاز تقاضا ، تولید و عرضه منابع را افزایش دهند.
مقیاس اقتصادی در تدارکات
خرید مواد اولیه در مقادیر بزرگتر و ذخیره موجودی برای شرکت ارزان تر از خریدن تعداد مکرر و زیاد است. در چنین مواردی فردی به صورت عمده خریداری می کند و در انبار کارخانه موجودی ایجاد می کند.
مزیت هایی در برابر افزایش قیمت و تخفیفات حجمی
در صورت افزایش قیمت انتظار می رود شرکت چند ماه از این خط به دلیل تغییر تقاضا و عرضه در بازار ملی یا بین المللی ، تأثیر مالیات ها و بودجه ها و غیره ، از خریداری مواد اولیه بی نیاز باشد.
شرکت ها برای بهره مندی از تخفیف های حجمی که از طرف تأمین کننده ارائه می شود ، به خرید فله و نگه داشتن موجودی مواد اولیه متوسل می شوند. در چنین مواردی ، موجودی ذخیره شده از تخفیف برخوردار شده ، به میزان قابل توجهی بالاتر از هزینه حمل موجودی خواهد بود.
هزینه و زمان حمل و نقل را کاهش دهید
در صورت واردات مواد اولیه از یک کشور خارجی یا از یک فروشنده دور در داخل کشور ، می توان از نظر هزینه حمل و نقل در خرید عمده صرفه جویی کرد . و حمل و نقل آن را به عنوان بار کانتینر یا بار کامل کامیون انجام داد. حمل و نقل قطعات می تواند گرانتر باشد.
از نظر زمان حمل و نقل نیز ، زمان حمل و نقل برای حمل و نقل کامل کانتینر یا بار کامل کامیون بر خلاف بار حمل و نقل قطعه ای ، مستقیم و سریعتر است که در آن حمل و نقل منتظر بارهای دیگر برای پر کردن ظرفیت است که می تواند چندین هفته طول بکشد.
عوامل زیادی می تواند منجر به تأخیر در حمل و نقل شود ، که می تواند مانع زنجیره تامین شود و شرکت ها را مجبور به نگهداری ذخیره ایمنی موجودی مواد اولیه کند.
مواردی مانند افزایش تقاضا نیاز به نگه داشتن موجودی دارد
اغلب تقاضا برای مواد اولیه توسط فروشندگان طولانی مدت می شود. در صورتی که کالای خاص تقاضای زیادی داشته باشد و کوتاه مدت باشد ، می توان انتظار داشت که اختلال در تأمین کالا ایجاد شود. در چنین مواردی نگهداری از موجودی ها و کنترل آنها بی خطرتر است.
عملکرد مالی
عملکرد مالی Financial performance مقیاسی عینی است که نشان میدهد سازمان تا چه میزان از داراییهایش برای ایجاد درآمد استفاده کرده است. عملکرد مالی شرکت یکی از مهمترین شاخصها برای ارزیابی عملکرد آن و درجه رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده است.
جهت ارزیابی عملکرد مالی از نسبتهای مالی استفاده میشود. نسبتها روشهایی هستند که به شرکتها و سهامداران آنها این امکان را میدهد که خود را در مقابل سایرین ارزیابی نمایند. نسبتها وسیلهای هستند که از طریق آنها سهامدار میتواند تمامی نتایجی را که از صورتهای مالی که شرکت باز دارد را بدست آورد. البته نسبتها وقتی بیشتر مفهوم پیدا میکنند که با سایر نسبتها در گذشته همان شرکت و یا با مؤسسات مشابه و یا با استانداردهای مطلوب صنعت مربوط مقایسه شوند.
همیشه عملکرد مالی و سودآوری یک دستاورد بسیار بااهمیت برای سازمانها است. شاید بتوان گفت پیامدهای مالی مهمترین ملاک ارزیابی عملکرد سازمانی است.همچنین با استفاده از آن مشکلات و نقاط ضعف و قوت مالی شرکتها تعیین میگردد. در این مقاله مفهوم عملکرد مالی تشریح شده است.
عملکرد مالی چیست؟
منظور از عملکرد مالی پیامدهای است که به صورت جریانهای درآمدی و نقدینگی وارد سازمان میشود. فعالیتهای مختلف سازمانی با هدف سودآوری انجام میشود. اگر عملکرد را به دو دسته عملکرد مالی و غیرمالی تقسیم کنیم باید گفت هدف از عملکرد غیرمالی نیز در نهایت کسب سودآوری است.
به طور خلاصه، برای اطمینان از سلامت مالی شرکت باید صورتهای مالی آن شرکت را تجزیه و تحلیل نمود. در اینجا میتوان با نسبتهای مالی نتایج قابل توجهای از صورتهای مالی آن شرکت بدست آورد. تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی یکی از ابزارهای که برای تعیین موقعیت مالی شرکتها مورد استفاده قرار میگیرد تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی است. در واقع نسبتهای مالی واقعیتهای مهمی را در ارتباط با عملیات و وضعیت مالی یک شرکت آشکار میسازد. فایده محاسبه نسبتها آن است که رابطه بین اقلام عمده صورتهای مالی دقت پیدا میکند.
نقش نسبتهای مالی
عملکرد مالی معیاری در خصوص چگونگی استفاده یک شرکت از داراییها و روش کسبوکار به منظور تولید درآمد است. از این اصطلاح همچنین به عنوان یک معیار کلی از سلامت مالی شرکت در دوره معین استفاده میشود. تحلیلگران مالی به منظور تحلیل وضعیت مالی یک شرکت از نسبتهای مالی استفاده میکنند. نسبتهای مالی میتواند برخی از واقعیتهای مهم را درباره نتایج عملیات و وضعیت مالی یک شرکت به آسانی آشکار و اطلاعات مربوط به آن را ارائه کند. لذا با توجه به هدف و موارد استفاده میتوان نسبتهای خاص را مورد تجزیه و تحلیل قرارداد.
در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی از یک «نسبت» که دو رقم متعلق به دو گروه مختلف از حسابها را به یکدیگر ارتباط میدهد. به عنوان یک ابزار اولیه استفاده میشود. تجزیه و تحلیل مالی فرایندی است که طی آن مشخصات و ویژگیهای بارز مالی و عملیاتی واحد اقتصادی با استفاده از صورتهای مالی و سایر اطلاعات مالی مشخص میشود. این در امر تصمیم گیری، استفاده کنندگان از صورتهای مالی را یاری میکند. یکی از روشهای متداول تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، تجزیه و تحلیل صورتهای مالی با استفاده از نسبتهای مالی میباشد.
برای ارزیابی عملکرد شرکتها از رویکردهای متفاوتی استفاده میشود و مهمترین این رویکردها ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها را میتوان به چهار گروه کلی بشرح زیر تقسیم کرد.
- دادههای حسابداری همانند سود هرسهم بازده حقوق صاحبان سهام، روند تغییر مبلغ فروش.
- دادههای مدیریت مالی همانند بازده هرسهم، بازده سود سهام، معادله خط بازار سرمایه و مدل قیمتگذاری دارائیهای سرمایهای.
- دادههای اقتصادی همانند ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده اقتصادی تعدیل یافته.
- دادههای تلفیقی که حاصل ترکیب ارزش بازار و اطلاعات حسابداری است.
مدلهای سنجش عملکرد مالی
استفادهکنندگان گزارشهای مالی با استفاده از معیارهای مختلف، عملکرد شرکت را ارزیابی میکنند. روشهای متعددی برای ارزیابی عملکرد وجود دارد. بطور کلی میتوان آنها را به دو دسته مدلهای حسابداری و مدلهای اقتصادی تقسیم کرد.
مدلهای حسابداری ارزیابی عملکرد
حاصل سیستم اطلاعات حسابداری، گزارشهای مالی است که سود گزارش شده در آنها از اهمیت زیادی برای استفادهکنندگان برخوردار است. سرمایهگذاران با اتکا به سود حسابداری، عملکرد شرکت را ارزیابی کرده و پیشبینیهای خود را بر آن اساس انجام میدهند. مدیران نیز از سود برای برنامهریزی آینده شرکت استفاده میکنند. در مدل حسابداری ارزیابی عملکرد، ارزش شرکت از حاصلضرب دو عدد بدست میآید. عدد اول، سود شرکت و عدد دوم، ضریب تبدیل سود به ارزش است. همانطور که پیش از این نیز بیان شد در مدلهای حسابداری ارزیابی عملکرد، ارزش یک شرکت، تابعی از معیارهای مختلفی است. این معیارها شامل سود، سود هر سهم، نرخ رشد سود، بازده حقوق صاحبان سهام، بازده سرمایهگذاری، جریان نقدی آزاد و سود تقسیمی است.
مدلهای اقتصادی ارزیابی عملکرد
علیرغم کاربردهای مختلف سود حسابداری، برخی معتقد بودند که سود حسابداری معیار مناسبی برای ارزیابی عملکرد شرکت نیست. برای مثال، با استفاده از هر یک از روشهای مختلف ارزیابی، اندازهگیری و شناسایی موجودی کالا، مخارج پژوهش و توسعه و استهلاک داراییهای ثابت، مبلغ سود نیز متفاوت خواهد بود. در حالیکه این تفاوت به دلیل نحوه عملکرد نیست. بلکه به دلیل استفاده از روشهای مختلف حسابداری است. معرفی معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد، نتیجه تلاش پژوهشگران برای رفع نارساییهای مدلهای مبتنی بر اعداد حسابداری است. در مدلهای اقتصادی، ارزش شرکت، تابعی از قدرت سودآوری، اولویتهای موجود، سرمایهگذاریهای بالقوه و مابهالتفاوت نرخ بازده و هزینه سرمایه شرکت است.
خلاصه و جمعبندی
کاپلان و اتکینسون معتقدند عملکرد مالی جزو ابزار مهم و متـداول حسابداری مـدیریت هستند. تمرکز این معیارها بر عواملی است که بیشترین تأثیر را بر سود شرکت دارنـد. عملکرد برمبنای معیارهای چندگانـه غیرمالی منجـر بـه افـزایش اعتماد سازمانی کارکنان به صداقت رؤسا میشود. شـاخصهایی ماننـد مشتری مداری، نوآوری و گسترش تولید باعث رضایت شغلی کارکنان میشوند.
عملکرد مالی به عمل انجام فعالیت مالی اشاره دارد. به معنای وسیع تر، عملکرد مالی به میزان اهداف مالی که در آن انجام شده یا به دست آمده انجام شده است. این فرایند اندازهگیری نتایج سیاستها و عملیات شرکتها در شرایط پولی است. برای سنجش این مقوله از پرسشنامه عملکرد مالی استفاده کنید. عملکرد مالی یک اصطلاح گسترده است که دو فعالیت مطالعه نحوه مدیریت پول و روند واقعی دریافت وجوه مورد نیاز را شرح میدهد. این شامل نظارت، ایجاد و مطالعه پول، بانک، اعتبار، سرمایه گذاری، داراییها و بدهی هایی است که سیستمهای مالی را تشکیل میدهند.
روشهای مختلفی برای اندازهگیری عملکرد مالی وجود دارد. اما همه اقدامات باید در جمع بندی انجام شود. میتوان از اقلام خطی مانند درآمد حاصل از عملیات، درآمد عملیاتی یا جریان نقدی از عملیات، و همچنین کل فروش واحد استفاده کرد. علاوه بر این، تحلیلگر یا سرمایه گذار ممکن است مایل باشد به صورت عمیق تر صورتهای مالی را مورد بررسی قرار دهد. از این طریق میتوان نرخ رشد حاشیه یا هر بدهی را کاهش دهد.
منبع: عملکرد مالی چیست؟ نوشته غلام مهدوی و مهدی حسینی با هدایت استاد فروغ عسکری
جانمایی کالا در انبار
انباشت و جانمایی (Location) بهینهی کالا در انبار یکی از موارد مهم در برای رسیدن به یک سیستم کارآمد برای مدیریت انبار است. برای دست یافتن به یک طرح و نقشهی جانمایی اصولی و درست علاوه بر توجه به فضای فیزیکی انبار باید نوع کالا، تجهیزات انبار و سایر متغیرهای مهم نیز در نظر گرفته شود. در این مقاله اصول مهم و پایهای جانمایی و چیدمان کالا در انبار بیان خواهد شد.
اهداف جانمایی انبار
اصلی ترین هدف جانمایی و چیدمان انبار این است که بتوان از فضای موجود بهینه استفاده کرد. این بدان معنی است که چیدمان فیزیکی باید طوری طراحی شود تا تیم انبار قادر به کار با حداکثر ظرفیت در همه زمانها باشند و جابه جایی کالا در انبار تا حد ممکن به صورت روان و بدون بروز مشکل انجام شود. انبار همچنین باید به گونهای طراحی شود که کنترل موجودی انبار در کمترین زمان ممکن صورت گیرد. هرچقدر نیاز به رسیدگی کالاهای انبار کمتر باشد، احتمال بروز اشتباه نیز کمتر خواهد بود.
قابلیت دسترسی، یکی دیگر از عوامل اصلی در طراحی و اجرای جانمایی و لوکیشن انبار است. کارکنان انبار باید بتوانند به راحتی تمام موجودی انبار را ذخیره و بازیابی کنند، در غیر این صورت بهرهوری کلی آسیب میبیند. علاوه بر این، انبار شما باید امکان ایجاد اولویت برای ورود، ذخیرهسازی و خروج کالا را نیز فراهم کند.
چیدمان انبار باید طوری باشد که کارکنان انبار ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها قبل از اینکه به صورت فیزیکی به یک کالا یا فضای ذخیرهسازی دسترسی پیدا کنند، باید بتوانند به راحت آن را ببینند و مسیر بهینه برای رسیدن به آن را پیدا کنند.
اصول جانمایی انبار
اصول اولیه و پایه جانمایی کالا در انبار عبارتند از:
تجهیزات حمل و نقل
ابعاد تجهیزات حمل و نقل مانند چرخ دستی و لیفتراک را در نظر بگیرید. اگر قصد ارزیابی كارآییِ موجودی كالاها دارید برای حمل و نقل در انبار از سیستمهای اتوماسیون مانند نوار نقاله یا روبات استفاده کنید، هنگام طراحی فضای انبار این موارد را نیز لحاظ کنید. نقشه انبار باید شامل موارد ایستگاههای بستهبندی و ایستگاههای حمل و نقل باشد. همچنین در صورت امکان توصیه میشود فضای کافی برای فعالیت موازی چند وسیله در کنار هم نیز تعبیه شود. در صورتیکه از جرثقیل یا تجهیزات بزرگ برای حمل و نقل استفاده میکنید ارتفاع سقف را نیز طوری در نظر بگیرید که محدودیتی برای تردد تجهیزات ایجاد نشود.
شناسایی موقعیتها
هنگام طراحی یک چیدمان، مناطق زیر باید کاملاً مشخص شوند:
- منطقه بارگیری و تخلیه: موقعیت یا منطقه بارگیری و تخلیه جایی است که کالا در انبار آورده میشود یا از آن خارج میشود. یک منطقه بارگیری میتواند در داخل یا خارج از ساختمان انبار وجود داشته باشد.
- پذیرش کالا (Reception area): منطقه پذیرش جایی است که کالا رسید میشود و رسما جزئی از موجودی انبار محسوب میشود. تیم انبار تمام اقلام ورودی را برای اهداف کنترل کیفیت و اهداف لجستیکی شناسایی، بازرسی و مستند میکند. هنگامی که محموله به طور "رسمی" دریافت شد، تیم انبار فضای ذخیره سازی مطلوب برای موجودی را مشخص میکند.
- محل ذخیره سازی: محل ذخیره جایی است که موجودی جایی است که کالا تا زمان آمادهسازی برای خروج از انبار در آن نگهداری میشود. کالا ممکن است مستقیما روی زمین نگهداری شود، روی هم چیده شود یا روی قفسههای انبار قرار داده شود.
- منطقه آمادسازی برای خروج: منطقه چیدمان محلی است که موجودی کالا قبل از تحویل در آن قرار میگیرید تا آماده سازیهای مورد نیاز انجام شود، برای مثال چیدمان چندین کالا در یک دستهبندی بزرگتر. مناطق آماده سازی معمولاً در مناطق ذخیره سازی یا مجاور آنها در نظر گرفته میشود.
- منطقه خروج (Dispatch area): محمولههای آماده تحویل و خروج از انبار در منطقه دیسپچ نگهداری میشود. منطقه دیسپچ باید جایی باشد که به منطقه بارگیری نزدیک باشد.
نوع کالا
در حالت کلی نوع کالا اصلیترین ملاحظه هنگام طراحی لوکیشن انبار است.
- به طور معمول کالاهای سنگینتر نزدیک به سطح زمین قرار میگیرد طوری که احتمال سقوط آنها وجود نداشته باشد.
- کالاهایی که نرخ ورود و خروج بالایی دارند در قفسههای نزدیک به در قرار داده میشوند.
- کالاها و لوازم برقی طوری روی هم قرار داده نشوند که تحت فشار بیش از حد قرار بگیرند.
- راهروها باید متناسب با اندازه محصولات و کالاهای مختلف باشد. الزامی وجود ندارد که عرض همه راهروها یکسان و یکنواخت باشد زیرا تجهیزات و تعداد دفعات رفت و آمد در همه مناطق انبار یکسان نخواهد بود.
- بین سطوح محافظ قرار داده شود تا از خش و رنگ پریدگی جلوگیری شود.
- کالاها باید طوری روی هم قرار بگیرند تا تغییر فرم ندهند.
تهیه نقشه
پس از تعیین اهداف و ارزیابی موقعیت انبار باید برای انجام پروسه جانمایی و چیدمان انبار یک پلن و برنامه در نظر گرفت. در برنامه ریزی برای انجام پرژه جانمایی انبار باید کارهایی که باید انجام شود، تجهیزات و منابع مورد نیاز و بازههای زمانی را ذکر کرد.
تجهیزات مورد نیاز
برای بیشترین استفاده از فضای انبار موقعیت بندی فضای انبار را میتوان در سه بُعد انجام داد: شناسایی راهرو، ستون و شماره ردیف. اگر امکان استفاده از پالت نیز در محل قفسهها وجود داشته باشد بعد چهارم نیز اضافه میشود: موقعیت پالت (چپ و راست). بسته به طراحی چیدمان انبار، ممکن است لازم ابزار و تجهیزات جدیدی را تهیه کنید، از جمله:
- رکهای پالت
- قفسههای صنعتی
- قفسههای کنسول دار
- لیفتراک
- جکهای پالت
- گاریهای خدماتی
- سطح شیب دار
ارزیابی چیدمان انبار
این یک چک لیست نسبتاً ساده است که به شما کمک میکند بدون هیچ تجزیه و تحلیل قابل توجهی، کارآیی طراحی انبار خود را ارزیابی کنید. برای دریافت پاسخ فوری به تمام سوالات خود، این سه مورد را بررسی کنید:
- جریان کاری: شما میتوانید ارزیابی کنید که آیا گردش کار در انبار روان است یا به طور مداوم با موانعی روبرو است؟ آیا کارکنان انبار به دلیل حرکات تکراری بیش از حد تحت فشار قرار گرفتهاند؟ سوالاتی از این دست به شما کمک میکند تا در مورد تغییر در چیدمان انبار درستتر تصمیمگیری کنید.
- دسترسی به کالای مورد نظر: هدف از هر طرحی تسهیل در دسترسی به کالاهای انبار با کمترین زحمت و زمان است. استفاده از تجهیزات نامناسب، محاسبه غلط فضاها بین دو رک یا حتی دید نامناسب باعث کاهش قابلیت دسترسی در انبار میشود میشود. عدم دسترسی یا دسترسی با زحمت شاخص واضحی از اشتباه بودن چیدمان انبار است.
- مشخص بودن فضاهای خالی: صرف زمان برای پیدا کردن مکان خالی در انبار نشانه ضعف در جانمایی و چیدمان انبار است. این یک مشکل جدی است زیرا چندین بخش را مختل میکند. هرج و مرج و تاخیرهای زمانی قطعا باعث کاهش کارایی انبار میشود.
جانمایی در انبار بارکدی
نکاتی که تا الان گفته شد نکات عمومی و پایه برای جانمایی انبار بود، اما انبارهای بارکدی برای طراحی و اجرای جانمایی و قفسه بندی انبار علاوه بر نکات فوق باید به نکات مهم دیگری نیز توجه داشته باشند.
حداکثر سرعت اسکن
در بهترین حالت اپراتور باید قادر به اسکن بارکد هر سطح، در زمانی کمتر از دو ثانیه باشد. هر بارکد در یک روز چندین بار اسکن میشود. شما میتوانید با توجه به عواملی که بر قابلیت اسکن بارکد تاثیر میگذارد زمان قابل توجهی را ذخیره کنید. به منظور بهینه سازی سرعت اسکن، باید به ارتفاع قفسه، عرض راهرو و موقعیت اپراتور (راه رفتن، سوار بر بالابر و غیره) توجه داشت. سادهترین حالت این است که زمانی که اپراتور روی سطح زمین یا در لیفتراک قرار دارد، بتواند بارکدها را از فاصله نسبتا ثابت، اسکن کند. در غیر این صورت، برخی شرایط که باعث عدم کارایی می شوند عبارتند از فاصله اسکن بسیار طولانی، وجود راهروهای باریک و قفسه بندی و زمانهایی که اپراتور از لیفتراک برای اسکن طبقات بالا استفاده نکند.
طراحی لیبل
اندازه و طراحی لیبل بارکد میتواند فرآیند اسکن را پیچیده کند. مشکلات رایج که منجر به اسکن ناقص بارکدها میشود شامل سایز و یا نماد نامناسب آنهاست. برای اطمینان از اینکه آیا شما از موثرترین لیبل موقعیت انبار استفاده کنید یا خیر، بای با بارکدخوانی است که قصد استفاده از آن را دارید بارکدها را چک کنید. لیبلهای مکان معمولا بین 5 تا 10 سانتی متر ارتفاع و 7.5 تا 25 سانتی متر عرض دارند. تست سخت افزار به شما کمک خواهد کرد که اندازه مطلوب برای بارکد خود را شناسایی کنید. دو سیمبولوژی Code 39 و Code 128 دارای چگالی عالی و قابل اطمینان برای استفاده در سراسر جهان هستند .
روش چاپ لیبل
یکی از مشکلات رایج در مدیریت موجودی انبار، لیبلهای بارکد هستند که به سرعت از بین رفته و غیر قابل خواندن میشوند. همیشه از چاپ انتقال حرارتی برای چاپ لیبل بارکد استفاده کنید، زیرا سایر روشهای چاپی ممکن است در مدت زمان طولانی دوام نیاورند و قابلیت اسکن شدن را از دست بدهند.
اسکنر مناسب
بارکدخوانهای بیکیفیت و یا دستگاههای نامناسب باعث تولید اطلاعات نامعتبر و نادرست میشوند. بهتر است اسکنرهای موجود را از نظر دقت، قابلیت اطمینان و سهولت استفاده بررسی نمایید. انتخاب بارکدخوان، آن را در با محصولات و لیبلهای واقعی خود، در محیط انبار آزمایش کنید. چند عامل دیگر که در هنگام انتخاب بارکدخوان برای عملیات انبار خود باید مورد توجه قراردهید عبارتند از:
دیدگاه شما