دو سناریوی محتمل برای بازار سهام

۲ نما از آینده بازار سرمایه

گروه بورس- طی ماه‌های اخیر روند رو به رشد سهام توانست در اقتصاد کلان با جذب نقدینگی‌های سنگین یک‌سر و گردن بالاتر از بازارهای موازی قرار گیرد.
رشد بی‌سابقه بازار سرمایه از دو لحاظ کیفی و کمی باعث شده نگرش‌ها به این بازار دارای دو سناریوی غالب و یک سناریوی محتمل باشد؛ دو سناریوی غالب که اغلب طرفداران آن تحلیلگرانی هستند که با استفاده از ارقام و با استناد به مقوله تکرار، سناریوی ورود و ریزش حباب در سهام و سقوط یکباره تمامی نمادها را به بازار عرضه می‌کنند.
این تحلیلگران در سناریوی ریزشی معتقدند بازار آتی بورس، بازار حباب‌زدگی در نمادهای بزرگ و صادراتی و ریزش حباب به میزان قابل‌توجه در سهام خرد و متوسط خواهد بود. این سناریو از آنجا نشات می‌گیرد که سهم‌های خرد و متوسط بعد از افزایش نرخ دلار و برای جذب بیشتر نقدینگی دچار نوسانات شدید شده و دچار حباب‌زدگی شدند. تحلیلگران معتقدند حفظ چند ماهه این حباب‌ها باعث خواهد شد سهام صادراتی که همواره در برابر جذب نقدینگی هیجانی مصون بودند دچار حبابزدگی شوند بنابراین به عقیده این کارشناسان، بازار سرمایه در روزهای آتی شاهد دو رویکرد کوتاه‌مدت و میان‌مدت خواهد بود.
در این سناریو بازار سرمایه در کوتاه‌مدت با ادامه روند حباب‌زدگی جاذب نقدینگی‌ها جدید و بی‌شماری خواهد بود و این حالت حباب‌گونه طی ماه‌های آتی در میان‌مدت به‌واسطه عدم پایداری شرایط ریزش خواهد داشت. اگر پیش‌بینی‌های این عده درست تلقی شود بازار سرمایه در روزهای آتی در انتظار رشد ۴۰۰ هزار واحدی خواهد بود چراکه این شاخص طی ماه‌های آتی روی رنج ۳۲۸ واحدی بوده است.
اما به نظر می‌رسد امکان رخداد سناریوی حبابی – ریزشی در دو مقطع کوتاه‌مدت و بلندمدت به علت وجود ایراداتی قابل‌پذیرش نباشد چراکه پیش‌بینی‌کنندگان این سناریو معتقدند رفتار بازار سرمایه دارای سبقه است و این تحلیل ناشی از رفتار این بازار طی سال‌های ۹۱ و ۹۲ است.
بر همین اساس طی سال‌های گزارش‌شده رفتار بازار نیز با حباب سرمایه‌های خرد و متوسط شروع و بعد از آلوده کردن بازارهای صادراتی و کلان دچار ریزش شد. در سال‌های مذکور بازار سرمایه پابه‌پای نرخ دلار رشد کرده و بعد از توقف رشد نرخ دلار بازار سرمایه با گشایش‌های سیاسی و اقتصادی به رشد خود ادامه داده و بعد از شکل‌گیری این واگرایی بازار سرمایه در مقطع میان‌مدت دچار ریزش حبابی و قیمتی طولانی‌مدت شد.
معمولا بازارها برای شکل دادن به این روندها تکراری عمل نمی‌کنند چراکه شرایط کنونی کشور به‌هیچ‌عنوان با سال‌های ۹۲ قابل مقایسه نیست. درثانی روندهای روتین و تکراری همواره قابل پیش‌بینی هستند و اگر بازاری همانند بازار سرمایه که بازاری فعال و پرتحرک است قابل پیش‌بینی بود قابلیت جذب سرمایه‌های خرد به شکل کلان را نداشت. به یاد داشته باشیم عدم پیش‌بینی باعث شده این بازار برای سرمایه‌گذاران جذاب باشد و سرمایه‌گذاران برای جذب سود‌های زودبازده و کلان به سمت این بازار جذب شوند بنابراین نقطه‌ضعف این سناریو را می‌توان در مقوله تکراری بودن دانست.
طرفداران این سناریو اغلب از بازندگان و برندگان سهامدار سال‌های مذکور بودند و این مورد را به‌خوبی لمس کرده و آن را به سال ۹۸ که از دو لحاظ بنیادی و پایه‌ای با سال‌های ذکرشده متفاوت است تعمیم می‌دهند. این ‌سوگیری رفتاری باعث شده این عده سناریوی فوق را قوی‌تر از سناریوهای دیگر قلمداد کنند و اصرار به‌درستی این ایده در رسانه‌ها و اخبار دارند و البته توانسته‌اند به‌واسطه این تحلیل‌ها طرفدارانی برای خود دست‌وپا کنند.
اما عده دیگر در حقانیت این پیش‌بینی معتقدند از آنجا ‌که بازار کشور در دستان بازار سرمایه بوده این بازار در غیاب بازارهای موازی به سه علت رشد قیمت، محدودیت خریدوفروش (بازار ارز دو سناریوی محتمل برای بازار سهام و طلا) و رکود سنگین تا پایان سال همچنان تک‌رو بوده و ریزش آن در میان‌مدت قابل‌توجه نخواهد بود.
برای این تحلیل نیز باید خاطرنشان کرد در هیچ کشوری بازار سرمایه، بازار جبرانی لحاظ نمی‌شود به‌طور مثال طی سال‌های ۹۲ تا ۹۶ تمامی بازارها ازجمله بازار سرمایه در رکود سنگین بود و با وجود انتظارات بازار سرمایه در سال‌های ذکرشده نتوانست جاذب سرمایه‌های سرگردان باشد.
اگرچه تا حدودی می‌توان رفتار کنونی بازار سرمایه در جذب نقدینگی‌ها را به رکود سنگین بازارهای موازی نسبت داد اما این مورد زمانی می‌تواند صحیح باشد که بازار ارز و مسکن دچار دستکاری نشده باشد. در حال حاضر دو بازار ذکرشده به علت نوسانات شدید دچار رکود تورمی شده و رفتار آنها همانند رفتار سال‌های ۹۲ تا ۹۶ نیست.
برای ایراد سوم این پیش‌بینی باید گفت اگر شاخص‌های کنونی از مرز ۴۰۰ هزار بگذرد دولت با چه تدبیری می‌تواند در طی ماه‌هایی که به انتخابات نزدیک می‌شود دست به اصلاحیه بزند چراکه عبور بازار سرمایه از ۴۰۰ هزار واحد در دوران رکود اقتصادی منطقی نبوده و مطمئنا با شروع این رکورد، ریزش سقوطی حتمی خواهد بود و مطمئنا این سقوط اعتراضات زیادی را به دنبال خواهد داشت بنابراین به نظر می‌رسد دو سناریوی محتمل برای بازار سهام قبل از این اتفاق دولت دست به اصلاحیه بزند.
اما در خصوص سناریوی ریزشی باید گفت موافقان این پیش‌بینی که تحلیلگران تکنیکال بازار هستند معتقدند بازار طی ماه‌های اخیر رشد فزاینده‌ای داشته و نیازمند اصلاحیه سنگین است.
دلیل گفته این عده ازآنجا نشات می‌گیرد که پنج برابری شاخص هم‌وزن در یک سال و نیم گذشته و رشد ۱۰۰ درصدی شاخص کل دور از روند متعارف بوده و نیازمند اصلاحیه سنگین است.
ایراد این پیش‌بینی را می‌توان در عدم تاثیرپذیری سهام بزرگ از اصلاحیه دانست. تاریخ نشان داده بازار سهام کلان در برابر ریزش‌های سنگین همواره مقاوم بوده و ریزش بزرگ را به‌یکباره تجربه نمی‌کنند.
درثانی با تحلیل داده‌های آماری می‌توان مشاهده کرد P/E سال‌های ۹۲ و ۹۷ روی رنج ۹ تا بالای ۱۰ بوده که این عدد در سال جاری حدود ۴/۷ است بنابراین وضعیت نسبت میان قیمت و درآمد هر سهم شرکت به نسبت قیمت به درآمد طی ماه‌های اخیر چندان هم غافلگیرکننده نیست.
البته به طور کلی P/E کشور زمانی ریزش داشته که بازارهای جهانی در سقف بوده درحالی‌که امسال تمامی شاخص‌های جهانی در کف قرار دارند. در حال حاضر تمامی کانی‌ها و نفت جهانی ریزش سنگین داشتند. بنابراین در یک کلام می‌توان گفت سناریوی سقوط قابل دفاع نیست.
راه سوم بازار سرمایه طی مسیر با ریزش‌های بسیار لاک‌پشتی است. این سناریو را می‌توان سناریوی محتمل دانست و شامل اصلاحیه بلندمدت است. این اصلاحیه با ریزش‌های ۱۰ درصدی و در بازه‌های پنج تا شش ماهه قابل‌اجراست. در این سناریو صنایع کلانی که P/E زیر ۵ درصد دارند می‌توانند طلایه‌دار رونق بازار سرمایه بعد از اصلاحیه باشند. همچنین در این سناریو دولت می‌تواند با نگرش جامع به نرخ ارز شناور و بهره بانکی دست به اصلاحیه لاک‌پشتی قابل پیش‌بینی دست بزند.
این سناریوی محتمل به سه علت نزدیکی به انتخابات، ثبات نسبی اقتصاد کشور و عدم اطمینان از آینده می‌تواند نگاه صحیح‌تری به مقوله مسیر بازار سرمایه در روزهای آتی داشته باشد.

پیش‌بینی وضعیت بورس در سال ۱۴۰۱: امسال سرمایه‌گذاری چه نتیجه‌ای دارد؟

بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ روزهای پر افت‌وخیزی را پشت سر گذاشت و اغلب سرمایه‌گذاران در این بازار زیان کردند. اما کارشناسان اعتقاد دارند وضعیت بورس در سال 1401 بهتر می‌شود. کارشناسان این حوزه بر این اعتقادند که دو عامل مهم می‌تواند در سال 1401 بر بازار سرمایه کشور تأثیرات مثبت داشته باشد. یکی از این دو عامل رشد قیمت‌های جهانی کالا ازجمله محصولات فلزی و معدنی، پتروشیمی و نفت و مشتقات آن و عامل دیگر ورود پول‌های ناشی از تقسیم سود شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه در فصل مجامع است.

یک بازار نوسانی

چشم‌انداز بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ به دلیل تنوع و تاثیرات وقایع بسیار تاثیر‌گذار مانند بحران در اقتصاد جهان ازجمله کاهش رشد اقتصادی جهان، تورم افسار‌گسیخته، چالش‌های پساکرونا و بحران اوکراین و از طرفی موضوعات مربوط به اقتصاد ایران، باعث می‌شود که نتوان یک تحلیل درست و قاطع دراین‌باره ارائه داد و هر تحلیلی در کوتاه‌مدت نیاز به اصلاح دارد. به همین دلیل آنچه معمولا کارشناسان برای وضعیت بورس در سال ۱۴۰۱ پیش‌بینی می‌کنند، بازاری نوسانی همراه با تغییر و تحولات مثبت و منفی و روند‌های صعودی و نزولی کوتاه‌مدت و میان‌مدت است.

نقش انتظارات تورمی در بورس ایران

بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ دارای یک حباب منفی بود، اما بورس در ابتدای سال ۱۴۰۱ با توجه به دو خبر خودرویی‌ها و نیز انتظارات تورمی مردم یک جهش خوب را تجربه کرد. نکته‌ای که در مورد وضعیت بورس در سال 1401 به نظر می‌رسد این است که امسال به‌جز انتظارات تورمی، هنوز اتفاق ویژه‌ای روی قیمت دلار ندیده‌ایم و این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده این نکته باشد که اگرچه که در گذشته که محرک اصلی بازار دلار بود و اول دلار صعودی می‌شد و چند ماه بعد بازار به تبعیت از آن حرکت می‌کرد، امروز نقش محرک دیگری به نام انتظارات تورمی در این موضوع بسیار پررنگ شده است. امروز مخاطبان بورس با توجه به سیاست‌های دولت، در حال پیش‌بینی آینده و تصمیم‌گیری در مورد آن هستند و انتظارات تورمی را در بازار سرمایه شکل می‌دهند.

تاثیر جنگ اوکراین بر بورس ایران

تغییر و تحولات بازار سرمایه در ایران در بسیاری موارد سرچشمه‌های بین‌المللی دارد و مختص بازار سرمایه ایران هم نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم بی‌سابقه شکل‌گرفته در دنیا و نیز درگیری‌های روسیه و اوکراین و پیامدهای جهانی آن روند قیمت‌ها را همچنان صعودی خواهد کرد. جنگ روسیه و اوکراین و احتمال تداوم آن که بر رشد قیمت‌های جهانی دامن زد، فرصتی پیش‌بینی نشده برای بازار سرمایه ما ایجاد کرد و بازار ما می‌تواند از این اتفاق با برنامه‌ریزی و مدیریت درست نهایت استفاده را به نفع خود ببرد. با این وضعیت درصورتی‌که کشمکش‌های میان اروپا، آمریکا و روسیه ادامه پیدا کند، قیمت‌های جهانی همچنان رشد پیدا خواهد کرد و این موضوع می‌تواند به نفع ایران و صنایع ایرانی باشد.

نقش کامودیتی‌ها در بورس

بحث تورم جهانی و احتمال تداوم آن تاثیر خود را بر قیمت کامودیتی‌ها (کالایی که قابلیت معامله با کالاهای مشابه را دارد) نشان داده و چون در بازار ما بسیاری از نماد‌های اصلی بر پایه کامودیتی هستند، این گروه‌ها از تورم جهانی و رشد قیمت‌های جهانی منتفع خواهند شد. بنابراین رشد قیمت‌های جهانی مانند نفت، فلزات اساسی و مواد پتروشیمی نوید شکل‌گیری شرایطی مساعد برای شرکت‌های صادرات‌محور ما را می‌دهد.

در گذشته بازار از ناحیه فروش اوراق ضربه سهمگینی خورده بود، زیرا دولت که راهی برای کسب درآمد نداشت، از طریق فروش اوراق مشارکت و افزایش نرخ گاز، برق و آب و سایر موارد دیگر به بازار سرمایه فشار می‌آورد، اما امسال این امیدواری وجود دارد که دولت بتواند صادرات مطلوب نفتی داشته باشد و از طریق افزایش صادرات نفت، کسری بودجه خود را جبران کند.

همچنین با توجه به اینکه پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که نرخ دلار از قیمت‌های فعلی پایین‌تر نمی‌رود، این موضوع هم می‌تواند بر قیمت کامودیتی‌ها تاثیرگذار باشد.

ریسک‌های بازار سرمایه ایران

ریسک کنونی بازار موضوع توافقات وین هست که همچنان بازار را در بلاتکلیفی قرار داده و در صورت حل این مشکل دورنمای بسیار بهتری در انتظار بازار خواهد بود. همچنین اگر بازار سرمایه از قیمت‌های دستوری نجات یابد، کمک بزرگی به تخصیص بهینه منابع خواهد شد. ضمن اینکه شفافیت قیمت‌ها نیز یکی از خواسته‌های مهم فعالان بازار سرمایه است تا بازار از تصمیمات غیرمنطقی درباره تعیین قیمت‌ها در امان باشد.

البته فعالان بازار سرمایه کشور نکته نگران‌کننده دیگر در وضعیت بورس در سال 1401 را دست‌اندازی دولت و تصمیمات شبانه در این حوزه می‌دانند.

دو سناریو برای بورس ایران در سال 1401

بسیاری از کارشناسان بورس کشور برای آینده بازار سرمایه ایران در سال 1401 دو سناریوی متفاوت را در نظر می‌گیرند که مسیرهای جداگانه‌ای را خواهد داشت.

این کارشناسان معتقدند اگر به بازار اجازه بدهند که همچنان راه خود را طی کند، در ۱۴۰۱ سال پویایی را برای بازار خواهیم داشت و حتی شاخص کل یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحدی در شهریور ماه و پاییز نیز با این سناریو محتمل است. اما برعکس اگر دست‌اندازی و فروش اوراق به‌صورت آبشاری شروع شود و یا تصمیمات شبانه مثل بستن مالیات به صنایع مختلف و دست کردن در جیب سهامدار مبنای کار قرار گیرد، بازار در همین محدوده یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد وارد فاز اصلاح می‌شود.

جمع‌بندی وضعیت بورس در سال 1401

جمع‌بندی همه عواملی که به آن اشاره شد باعث می‌شود انتظار داشته باشیم، در سال ۱۴۰۱ بازاری مطلوب‌تر نسبت به سال ۱۴۰۰ را شاهد باشیم.

بهبود نسبی این روز‌های بازار، نشان می‌دهد نقدینگی‌های موجود در بازار سرمایه، تمرکز خود را بر ارزندگی بازار سرمایه قرار داده، ولی باز هم با وجود بهبود حجم معاملات، پول‌هایی در بیرون از بازار وجود دارد که منتظر شرایط بهتر جهت ورود به بازار است.

قیمت‌های جهانی مناسب، نرخ دلار، رشد قیمت محصولات برخی شرکت‌‌ها، تورم، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی با توجه به عقب ماندن بورس از سایر بازارها و بسیاری عوامل دیگر حکایت از این دارند که بازار ایران در سال 1401 مستعد رشد است و بهبود آن به مراتب بهتر از دو سال اخیر خواهد بود. شاید این رشد سریع و با شتاب بالا نباشد، اما روند حرکتی منطقی‌ را با توجه به شواهد می‌تواند در برگیرد.

کارشناسان مالی بازار همچنین تاکید می‌کنند که بازار سرمایه بیشترین واکنش‌ها را به اتفاقات سیاسی، اجتماعی و… نشان می‌دهد؛ پس در صورتی که این‌گونه اتفاقات نیافتد، با توجه به اینکه بازار مسکن در رکود است و نرخ طلا و دلار تمایل به ثبات دارند، می‌توان سال 1401 را سالی خوب برای بازار سرمایه پیش‌بینی کرد.

با این تفاسیر به نظر می‌رسد ما در سال 1401 شاهد روند صعودی بورس خواهیم بود که البته شیب آن در ادامه و در نیمه دوم سال کمتر از ابتدای آن است.

البته ذکر این نکته نیز ضروری است که پیش‌بینی برای بازه زمانی یک‌ساله، دشوار بوده و می‌تواند خطاهایی داشته باشد. عوامل زیادی می‌تواند روی این پیش‌بینی‌ها تا پایان سال تاثیرگذار باشند و درنتیجه این پیش‌بینی نمی‌تواند ملاکی قطعی برای ورود یا خروج از این بازار باشد. بنابراین در مورد وضعیت بورس در سال 1401 حتما عوامل موثر دیگر را نیز در نظر بگیرید و آگاهانه دست به انتخاب مسیر اقتصادی بزنید.

دو سناریوی محتمل مذاکرات در وین

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه بنده معتقدم مذاکرات هسته‌ای به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران گره خورده است، اظهار داشت: با توجه به اینکه ایران به تازگی گازدهی به سانتریفیورژ‌های های IR۶ را آغاز کرده است، این موضوع توان تولید هسته‌ای ایران را نسبت به سقفی که در برجام وجود داشت را چندین برابر کرده است، ایران سیاستش این است که در برابر مواضع و اقدامات سخت آمریکا واکنش تندی از خود نشان دهد و همین افزایش اقدامات هسته‌ای نیز در این راستا بوده است.

فرارو- جواد کریمی قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره پیشنهاد جدید اتحادیه اروپا برای آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای اظهارکرد: اتحادیه اروپا در پیشنهاد جدید خود، نسبت به برخی از خواسته‌های جمهوری اسلامی ایران نرمش نشان داده است و مقداری مواضع خود را تعدیل کرده‌اند. به بیان دیگر در پیشنهاد جدید اروپا، بسیاری از مطالبات و خواسته‌های جمهوری اسلامی محقق شده است، اما هنوز یک الی دو مورد باقی مانده است که عمدتا مربوط به حوزه تحریم‌ها می‌شود.

به گزارش فرارو، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: یکی از موارد اختلافی بین ایران و آمریکا این است که آمریکا می‌گوید در صورت بازگشت تحریم‌ها، سرمایه گذارانی که در ایران هستند، بلافاصله باید به کشورشان برگردند، درحالی که ایران این موضوع را قبول ندارد و در صورت بازگشت تحریم‌ها، غنی سازی باید تا بالای ۶۰ درصد ادامه پیدا کند. همچین سرمایه گذارانی که با ما قرارداد بسته‌اند، باید تا پایان قراردادشان در ایران حضور داشته باشند و تحریم نشوند.

در همین حال نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در پیامی خبر داد که برای ازسرگیری این مذاکرات میان ایران و قدرت‌های جهانی راهی وین شده است.

انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین در صفحه توییترش نوشت: در راه وین برای مذاکره درباره اجرایی شدن کامل برجام بر مبنای متن ارائه شده هماهنگ‌کننده مذاکرات [جوزپ بورل]در ۲۰ ژوئیه. از مقامات اتریش کمال قدردانی را دارم.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز از عزیمت هیأت مذاکره‌کننده کشورمان به وین جهت ادامه مذاکرات برای احیای برجام خبر داد. سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: «در چارچوب سیاست احیای برجام، هیأت مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران به ریاست علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران عازم وین خواهد شد.»

برای احیای برجام آمریکا باید تضمین‌های معنادار بدهد
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بنده معتقدم مذاکرات هسته‌ای به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران گره خورده است، اظهار داشت: با توجه به اینکه ایران به تازگی گازدهی به سانتریفیورژ‌های های IR۶ را آغاز کرده است، این موضوع توان تولید هسته‌ای ایران را نسبت به سقفی که در برجام وجود داشت را چندین برابر کرده است، ایران سیاستش این است که در برابر مواضع و اقدامات سخت آمریکا واکنش تندی از خود نشان دهد و همین افزایش اقدامات هسته‌ای نیز در این راستا بوده است.

وی افزود: اما این گسترش فعالیت‌های هسته‌ای با توجه به تحریم‌ها بسیار پر هزینه است و همین گسترش دستاورد‌های هسته‌ای با هزینه‌های زیادی روبرو بوده، از سوی دیگر اقدامات مقابله‌ای امنیتی و اطلاعاتی در برابر رژیم صهیونیستی نیز هزینه‌ها را دو چندان کرده، بنابراین تا زمانی که آمریکا تضمین‌های معناداری را در رابطه با احیای برجام ندهد، با توجه به تجربه تلخ خروج ترامپ از برجام، توافقی در کار نخواهد بود.

فلاحت‌پیشه گفت: در زمان احیای برجام در سال ۲۰۱۵، ۹۱۵ از ۱.۲۴۸ تحریمی که علیه ایران وجود داشت، رفع شد، اما بعد از خروج آمریکا از برجام، نه تنها این ۹۱۵ ردیف تحریمی بازگشت، بلکه ۷۰۰ کد تحریمی نیز به مجموعه تحریمی علیه ایران اضافه شد، بنابراین این موضوع هزینه زیادی برای ایران به دنبال داشت چرا که بخش اعظمی از سوخت‌های ۲۰ و ۵ درصد خود را از کشور خارج کرد و در مقابل کیک زرد تحویل گرفت، همچنین بسیاری از تاسیسات هسته‌ای کشورمان نیز کنار گذاشته شد، که این موضوع هزینه بسیار زیادی را روی دست کشور گذاشت.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: اگر برجام در دوره اول ریاست جمهوری اوباما به امضا می‌رسید، تا پایان دوره او، قدر مسلم با ریشه دواندن، ترامپ دیگر نمی‌توانست از دو سناریوی محتمل برای بازار سهام آن خارج شود، یا اینکه اگر در همان ماه‌های اول ریاست جمهوری بایدن برجام احیا می‌شد، دیگر در سال ۲۰۲۴ رئیس جمهوری بعدی آمریکا به راحتی نمی‌توانست از آن خارج شود، البته باید به این نکته اشاره کرد که بایدن با ادامه فشار حداکثری ترامپ، راه را برای احیای برجام بست.

وی ادامه داد: در چنین شرایطی فرصت احیای برجام را نباید به آینده تحولات موکول کنیم، زیرا در سه ماه آینده انتخابات کنگره برگزار می‌شود و ممکن با روی کار آمدن جمهوری خواهان ۵ فرمان اجرایی رئیس جمهور که در اختیار بایدن است کند شود، همچنین در سراشیبی دوران بایدن نیز قرار خواهیم گرفت، بنابراین در این شرایط آمریکا باید یک تضمین معنادار بدهد که ایران بتواند از ۷۰ میلیارد یورو قرارداد‌های اقتصادی و تجاری که در زمان احیای برجام با اروپایی‌ها بست استفاده کند و هرگونه تغییر داخلی آمریکا نتواند آسیبی به این تواقق نامه‌ها بزند، از سوی دیگر ما ۴۰ میلیارد دلار قرارداد با چین داریم و سایر قرارداد‌ها که آمریکا در مورد اجرای کامل آن‌ها باید تضمین بدهد، البته بایدن از چنین توانایی برخوردار است.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با اشاره اینکه اگر آمریکا تضمین لازم را برای برخورداری ایران از مواهب اقتصادی برجام را ندهد، آن زمان تنها یک پلن بی نفت در برابر نظارت‌های هسته‌ای باقی می‌ماند، بیان داشت: بر این اساس ایران پیشرفت‌های هسته‌ای خود را متوقف نخواهد کرد، بلکه تنها آن‌ها نظارت پذیر خواهند شد و آژانس نیز اقدامات نظارتی خود را انجام می‌دهد، در مقابل نیز تحریم‌های فروش نفت ایران برداشته خواهد شد و ایران می‌تواند در بازار نفت حضور پیدا کند که این موضوع می‌تواند از لحاظ اقتصادی برای اروپایی‌ها بسیار مهم و حائز اهمیت باشد، این پلن بی است که در صورت عدم تضمین‌های آمریکا می‌تواند اجرا شود.

فلاحت پیشه تصریح کرد: دو طرف برای رسیدن به توافق باید سیاست همه یا هیچ را کنار بگذارند، تا تفاهم حاصل شود، در این صورت فضا برای ادامه برقراری دیپلماسی هسته‌ای باقی مهیا خواهد شد و در صورت اجرای پلن بی نیز دو طرف می‌توانند درباره سازوکار‌های گفتگو بر سر باقی مسائل نیز اقدامات لازم را انجام دهند.

ورود هلدینگ‌های بزرگ برای حمایت از بازار سهام/ خطر بیخ گوش سهم‌های کوچک بورسی

به گزارش خط بازار؛ بازار سرمایه امروز را هم با افت در شاخص ها به پایان رساند اما نکته قابل توجه در این زمینه به خروج پول حقیقی از بورس باز می‌گردد.

در صورتی که خروج پول از بورس مانند هفته‌های گذشته ادامه دار باشد، می توان عمیق تر شدن رکود در بازار سرمایه را محتمل ترین اتفاق در بازار سهام دانست.

البته آزاد شدن پول های بلوکه شدن ایران در کره جنوبی از نظر برخی‌ از تحلیلگران، سیگنالی مثبت به بازار تلقی می شود، اما امروز هم مانند روزهای گذشته سمت عرضه بازار رشد کرد و بسیاری از سهامداران حقیقی تصمیم به فروش سهام و خروج پول از بازار گرفتند.

به نظر می رسد انتشار گزارش‌های مالی ماهانه شرکت‌ها نیز نتواند مانع از ریزش بازار شود. ریسک ‌های سیاسی اثر منفی بزرگی بر بازار سهام گذاشته است. در چنین شرایطی همچنان نیروهای نزولی قدرتمندتر هستند و احتمال ریزش بازار بیشتر از رشد است.

البته در معاملات امروز، ورود هلدینگ های بزرگ برای کاهش فشار فروش و سبزپوش کردن بازار بوده است؛ همین مساله نیز دلیل کاهش افت شاخص های بازار سرمایه بوده است.

* دولت برای حمایت از بورس نرخ ارز نیمایی را افزایش دهد

حمید دستجردی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در تحلیل این موضوع ‌می‌گوید: ریزش کامودیتی‌‌ها، تعدادی از گروه‌های بورسی را تحت تاثیر قرار داده و آینده این صنایع را با خطر مواجه کرده است. برخی از صنایع پتروشیمی مانند متانول ساز‌ها و الفین ساز‌ها و همچنین فولادی‌ها و برخی از گروه فلزات اساسی بیشتر در معرض کاهش قیمت کامودیتی‌ها قرار دارند و همین تعداد از گروه‌های بورسی بخش بزرگی از بازار سرمایه را شامل می‌شود.

وی ادامه داد: در شرایط کنونی نیاز به افزایش نرخ ارز نیمایی به شدت احساس می‌شود، زیرا که فاصله نرخ ارز آزاد و ارز نیمایی به شدت افزایش یافته است و این موضوع موجب شده است تا بازده شرکت‌های بورسی به شدت کاهش یابد.

دستجردی تصریح کرد: از طرف دیگر برخی از هزینه شرکت‌های بورسی با ارز آزاد است؛ مانند هزینه واردات تجهیزات و ماشین آلات و همچنین هزینه تعمیرات و غیره و این هزینه‌‌های دلاری کمر شرکت‌های بورسی را خم کرده، اما با افزایش نرخ ارز نیمایی این مشکلات برطرف می ‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: به واسطه ادامه ریزش بازار سرمایه و کاهش نقدینگی بسیاری از پول‌های سرمایه‌گذاران جذب سهام‌های با ارزش کمتر می‌شود و احتمالا این سهم‌ها دیر یا زود با حباب قیمتی رو به رو خواهند شد.

* افت در شاخص های بازار سرمایه

در پایان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 3 هزار و 311 واحد افت کرد و به رقم یک میلیون و 318 هزار و 714 واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی 25 صدم درصد بوده است.

شاخص کل هموزن نیز با ریزش 998 واحدی در سطح 381 هزار و 113 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز منفی 26 صدم درصد بوده است؛ همچنین شاخص کل فرابورس، 58 واحد پائین آمد و در سطح 18 هزار و 65 واحد قرار گرفت.

* رشد ارزش کل معاملات بازار سهام

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 143 هزار و 709 میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 139 هزار و 602 میلیارد تومان بود که 97 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 18 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم هزار و 876 میلیارد تومان رسید که کمترین رقم در دو ماه اخیر است، سهم این معاملات از کل معاملات بورس یک درصد بوده است.

* کاهش خروج سرمایه حقیقی از بورس

امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای سومین روز متوالی منفی شد و 331 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز گذشته افت 21 درصدی داشته است.

در معاملات روز دوشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام تفارس (شرکت تأمین سرمایه خلیج فارس)، خودرو (شرکت ایران خودرو) و شتران (شرکت پالایش نفت تهران) اختصاص داشت و نمادهای آریان (پارس آریان)، سخوز (سیمان خوزستان) و دسبحان (سبحان دارو) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

* رشد صف‌های فروش بازار سهام

در جریان معاملات روز دوشنبه 37 نماد صف خرید داشتند و 101 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 26 درصدی به 107 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش 20 درصد افزایش یافت و 363 میلیارد تومان بود.

در پایان معاملات نماد گدنا (شرکت تهیه و توزیع غذای دنا آفرین فدک) وتعاون (شرکت بیمه تعاون) و وگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایرانیان) بیشترین صف خرید را داشتند.

بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد بفجر (فجر انرژی خلیج فارس)، فمراد (آلومراد)، حپترو (حمل و نقل پتروشیمی( سهامی عام)) تعلق داشت.

تنها بازار سودآور پارسال چه بود؟/ دو سناریو برای بازارهای مالی

از تیرماه سال پیش تا تیر امسال تنها بازاری که سود حقیقی داشته، بازار خودرو بوده است. تجارت‌نیوز در گفتگوی زنده اینستاگرامی با یک کارشناس بازارهای مالی، آینده تمام بازارها را در دو سناریوی خوشبینانه و بدبینانه بررسی می‌کند.

به گزارش تجارت‌نیوز، بررسی روند بازارهای مالی از پایان تیرماه سال گذشته سال گذشته تا پایان تیر ماه سال جاری نشان می‌دهد تنها بورس افت داشته است. البته افت بورس هم قابل توجه بوده و رقمی حدود ۳۰ درصد به ثبت رسانده است.

مابقی بازارها اعم از دلار (رشد ۱۶ درصدی)،طلا( رشد نه درصدی)، مسکن(رشد ۲۷درصدی) و سپرده‌گذاری در بانک‌ها( سود ۱۵ درصد) با این سودی نصیب سهامدارن خود کرده‌اند اما سود هیچ یک در برابر تورم ۴۴درصدی این یکسال، حقیقی محسوب نمی‌شود و حرفی برای گفتن ندارند.

در این میان تنها خودرو با ثبت سود ۶۷ درصدی توانسته فعالان این بازار را به سود واقعی برساند.

اما پیش‌بینی‌ها از این بازارها تا سال آینده چیست؟ سالی که در آن دولت هم قرار است تغییر کند. پاسخ به این سوال در گفتگوی زنده اینستاگرانی ابراهیم علیزاده، سردبیر تجارت‌نیوز با سامان کریمی‌شاد، کارشناس بازارهای مالی در دو سناریوی خوشبینانه و بد بینانه بررسی شد.

سناریوی خوشبینانه

دلار

کریمی‌شاد معتقد است چون روحانی در دوره چهار ساله اول ریاست جمهوری‌اش دلار را سه هزار تومانی گرفت و با ۳۰ درصد رشد وارد دوره دوم شد، احتمالا در دولت اول رئیسی هم همین اتفاق بیفتد. حتی اگر توافقی هم صورت نگیرد.

او می‌گوید: تاپایان دولت رئیسی بعید است که دلار از ۳۲هزار و ۵۰۰ تا ۳۳ تومان بگذرد و احتمالا کم بازده‌ترین بازار باشد.

کریمی‌شاد توضیح می‌دهد: گفتند کره‌جنوبی و ژاپن پول نفتی ایران را آزاد کرده‌اند اما ارزی به کشور وارد نشد. ضمنا مشکل نقدینگی هم پابرجا است و حتما این دولت به توافقی هر چند حداقلی نیاز دارد. چرا که دلار را آقای روحانی ۲۵،۲۶ هزارتومانی تحویل داده و به راحتی اصلاح نمی‌شود. حالا هم مشکلات اقتصاد ما کم نیست و دولت خودش نوسانگیر است.

البته او احتمال رشد مقطعی دلار در این سال را می‌دهد اما همچنان معتقد است احتمالا توافقی صورت می‌گیرد و رشد تا پایان چهار سال بیش از ۳۰ درصد نمی‌شود.

طلا

به گفته این کارشناس انس طلا پتانسیل این را دارد که تا هزار دلار نسبت به قیمت فعلی افزایش پیدا کند و حتی ممکن است تا یک سال و نیم آینده این اتفاق بیفتد.

او می‌گوید: همزمان با افزایش قیمت انس، نرخ دلار هم رشد دارد و این موجب می‌شود طلا بازار پرسودی در این چهار سال باشد. روی سکه هم می‌توان نوسان گرفت چون هم دلار کاهشی نیست، هم انس جهانی افزایش پیدا می‌کند و این برای سکه خوب است.

مسکن

کریمی‌شاد عنوان می‌کند: در سال ۱۴۰۰مسکن‌هایی به فروش می‌رسد که با مصالح سال ۹۸ ساخته شده است. در دو سال آینده با افزایش قیمت مصالح ساختمانی، مسکن‌ها با نرخ گرانتری فروخته می‍شوند پس بازار مسکن هم احتمالا جز بازارهای پر سود باشد.

بازار سهام

این کارشناس معتقد است که در ابتدای دولت جدید، مجلس و دولت سعی می‌کنند آبروی رفته بورس را بازگردانند پس بد نیست که مردم در سبد سرمایه‌گذاریشان نیم نگاهی هم به بازار سرمایه داشته باشند.

او ادامه می‌دهد: راکد نگه داشتن دلار می‌تواند موجب افزایش میل مردم به حضور در بورس شود اما تا زمانی که بازار مثبت نشود، روند مثبت تداوم پیدا نکند، فایده‌ای ندارد. صف‌های فروش فقط با زمان حل می‌شود.

کریمی‌شاد می‌افزاید: به نظر من بازار سهام مستعد رشد است و در شش ماه اول دولت رئیسی رشد نشان می‌دهد. حتی تا آبان و آذر ممکن است برخورد کند به توافق و وضعیت بسیار بهتر ‌شود. من فکر می‌کنم دیدن دوباره شاخص دو میلیون واحدی در سال بعد ممکن است چون احتمالا آقای رئیسی برای آن برنامه دارد.

به عقیده او گروه مصالح ساختمانی می‌توانند جز پیشروهای بازار باشند و سهام‌‌های صنایعی که با صادرات در ارتباط هستند نیز احتمالا وضعیت خوبی داشته باشند چرا که او احتمال انجام توافق را بالا می‌داند.

سناریوی بدبینانه

در یک سناریوی بدبینانه کریمی‌شاد دلار ۳۲،۳۳ هزار تومانی را که به باور اومطابق با ارزش واقعی دلار است، محتمل می‍داند و عنوان می‌کند: اگر توافق صورت نگیرد حتی ممکن است تا عید ۱۴۰۱ به این نرخ برسیم. کف قیمت دلار نیز نمی‌تواند از ۲۴،۲۵ تومان کمتر باشد.

او می‌گوید: با جهش دلار من فکر می‌کنم بورس درجا خواهد زد اما بازارهای خودرو، مسکن، طلا و ارزهای دیجیتال پر سودتر می‌شود. چون مثلا کسی که در بازار رمز ارزها فعالیت می‌کند با جهش دلار درآمد بسیار خوبی می‌تواند داشته باشد یا با رشد دلار طبیعتا طلا هم گران می‌شود و با تورم ناشی از آن خودرو و مسکن هم افزایشی می‌شوند. این شرایط برای فعالان بازارها بسیار جذابتر از بورس خواهد بود.

پس در صورت انجام نشدن توافق بازار سهام در برابر رقبایش شانسی ندارد.

برای مطالعه بیشتر درباره آینده بازار طلا پیشنهاد می‌شود گزارش سکه رکورد سال ۱۴۰۰ را شکست را بخوانید.